Triển vọng giống lúa BC15-02 kháng đạo ôn

Cách đây 10 năm, giống lúa BC15  thuộc bản quyền của Cty CP Tập đoàn ThaiBinh Seed, được xem là một trong những giống lúa năng suất cao, chất lượng tốt và được rất nhiều tỉnh đưa vào cơ cấu giống sản xuất (SX). BC15 có khả năng thích ứng rộng và ổn định trên nhiều chân đất, chịu chua, úng trũng và chịu rét khá; có khả năng phục hồi mạnh sau thiên tai. Năng suất trung bình đạt 70 - 75 tạ/ha, gạo có chất lượng thơm ngon, hạt trong, cơm dẻo, được người tiêu dùng ưa chuộng.

Theo Cục Trồng trọt, BC15 là giống lúa tốt có nhiều ưu điểm, thuộc nhóm giống trung ngày, thích hợp với cơ cấu 02 vụ lúa - 01 vụ màu. Tuy nhiên, giống BC15 cũng có một số nhược điểm như nhiễm đạo ôn (cấp 7 - 9).

Để khắc phục các nhược điểm đồng thời phát huy được những đặc tính tốt của giống để BC15 trở thành giống chủ lực quốc gia, năm 2014, Bộ NN&PTNN đã giao cho Viện Cây lương thực - Cây thực phẩm thực hiện đề tài: “Nghiên cứu cải tiến giống lúa chất lượng BC15, BT7 cho các tỉnh phía Bắc”.

Theo TS. Phạm Việt Thành, Viện Cây lượng thực - Cây thực phẩm, đến cuối năm 2017, Viện đã cấy thành công gen kháng bệnh đạo ôn (Pita) vào giống lúa BC15. Giống lúa BC15-02 được chọn tạo bằng  phương pháp lai Backcross chuyển gen kháng bệnh đạo ôn Pita. và bắt đầu trồng khảo nghiệm trong vụ ĐX 2017 - 2018 tại các vùng miền trong cả nước. Đến nay, đã trải qua 3 mùa vụ, tất cả các kết quả khảo nghiệm ở địa phương đều rất khả quan, giống lúa này sinh trưởng, phát triển tốt, cho năng suất cao và nhược điểm nhiễm bệnh đạo ôn đã được khắc phục tương đối triệt để.

“Giống lúa BC15-02 có thời gian sinh trưởng 115 ngày trong vụ mùa, tương đương BC15 đối chứng; Cao cây trung bình là 115 cm, cứng cây, dạng hình V xòe, lá màu xanh đậm, đẻ nhánh trung bình và rất tập trung. Giống BC15-02 có từ 6-8 bông/khóm, 180 – 190 hạt/bông, tỷ lệ lép từ 12 - 14%, khối lượng 1000 hạt 25g, năng suất thực thu đạt 6,5 – 8,0 tấn/ha. Trong điều kiện lây nhiễm nhân tạo, với một số sâu bệnh hại chính như rầy nâu, bệnh bạc lá và bệnh đạo ôn, giống BC15-02 được đánh giá ở mức kháng vừa với bệnh đạo ôn, nhiễm vừa với các loại sâu bệnh khác trong khi đó giống đối chứng BC15 thể hiện nhiễm nặng đạo ôn. Giống lúa BC15-02 được đánh giá: cơm mềm dẻo, ngon, hàm lượng amylose là 17,5%, protein là 8,7%, gạo trong, trắng. Chất lượng ăn nếm được xếp hạng ở mức ngon tương đương với đối chứng BC15” - TS. Phạm Việt Thành cho biết.

Tại Quảng Nam, vụ ĐX 2018 - 2019, Chi nhánh miền Trung - Tây Nguyên thuộc Tập đoàn ThaiBinh Seed liên kết với HTX Nông nghiệp Đại Hòa (huyện Đại Lộc) SX khoảng 40ha giống lúa BC15-02 kháng đạo ôn trên mô hình cánh đồng mẫu lớn, theo phương thức doanh nghiệp này bao tiêu toàn bộ đầu ra của sản phẩm.

Ông Triệu Tấn Phú, Giám đốc Chi nhánh miền Trung - Tây Nguyên,  ước tính năng suất bình quân của các mô hình giống lúa BC15-02 kháng đạo ôn đạt trên 70 tạ/ha. Tính theo phương thức quy đổi 01kg giống lúa BC15-02 bằng 1,2kg thóc thịt thì nông dân thu về bình quân khoảng 53 triệu đồng/ha, tăng 17 - 23 triệu đồng/ha/vụ so với canh tác lúa thương phẩm.

Vừa qua, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh đã đến thăm mô hình khảo nghiệm SX giống lúa BC15-02 tại xã Đại Hòa (huyện Đại Lộc, Quảng Nam). Thứ trưởng nhận định năng suất có thể đạt rất cao, từ 75 – 80 tạ/ha. Đặc biệt, bệnh đạo ôn đã không còn xuất hiện trên giống lúa BC15-02.

“Cần tiếp tục khảo nghiệm giống BC15-02 trong những mùa vụ tiếp theo để đưa ra kết quả chính xác về độ thích ứng cũng như năng suất của giống, tăng hiệu quả kinh tế cho người nông dân”, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh chỉ đạo.