Kiến nghị cấp GCN mua bán nhà đất bằng giấy tay

Mới đây, TP. Hồ Chí Minh có đề xuất để các trường hợp mua bán đất bằng giấy tay, nhà xây thêm nhưng chưa hoàn công được cấp giấy chứng nhận (GCN) quyền sử dụng đất. Theo đó, Sở Tài nguyên & Môi trường (TN&MT) TP. Hồ Chí Minh cũng kiến nghị Bộ TN&MT cho phép cấp GCN đối với trường hợp chuyển nhượng đất bằng giấy tay từ sau ngày 01/01/2008 đến trước ngày 01/7/2014.

Tại TP. Hồ Chí Minh tình trạng nhà đất được cấp GCN nhưng chủ nhà xây mới, cải tại nhưng chưa hoàn công đã thực hiện việc mua bán. Sau đó, người mua đề nghị cấp đổi GCN đồng thời công nhận quyền sở hữu theo hiện trạng mới. Tuy nhiên, căn nhà được chủ cũ xây thêm chưa hoàn công và hợp đồng mua bán cũng không thể hiện phần diện tích mới phát sinh (mua bán nhà sai hiện trạng thực tế) nên cơ quan cấp GCN không có cơ sở giải quyết. 

Việc công trình xây thêm chưa hoàn công mà đã mua bán, chuyển nhượng trước hết là lỗi của chủ cũ, các bên mua bán phải nắm rõ hiện trạng và chịu trách nhiệm với các thỏa thuận khi thực hiện giao dịch dân sự. Do đó, để giải quyết tình trạng này, chính quyền thành phố kiến nghị đối với các trường hợp mua bán nhà sai hiện trạng trước ngày 1/7/2014 cũng được giải quyết cấp GCN cho người mua nhà theo hiện trạng thực tế. Theo đó, chủ cũ phải có cam kết bằng văn bản có chứng thực chữ ký về việc đã chuyển nhượng nhà theo hiện trạng thực tế và đồng ý cho người mua được cấp GCN. Bên cạnh đó công trình phải thỏa các điều kiện được cấp giấy và có ý kiến của cơ quan quản lý xây dựng về việc xây dựng sai phép.

Cùng với đó, thành phố cũng kiến nghị Bộ TN&MT cho phép cấp GCN đối với trường hợp chuyển nhượng đất bằng giấy tay từ sau ngày 01/01/2008 đến trước ngày 01/7/2014. Bởi Nghị định 01/2017 đã tháo gỡ cho trường hợp chuyển nhượng bằng giấy tay trước ngày 01/01/2008. Với Nghị định 01/2017, ước tính gần 10.000 trường hợp đã được giải quyết cấp GCN nhưng còn rất nhiều trường hợp mua bán giấy tay sau ngày 01/01/2008 đến ngày 01/7/2014 chưa được cấp GCN.

Liên quan tới vấn đề thuận lợi trong thủ tục hành chính cấp GCN, chính quyền thành phố đề nghị bổ sung sửa đổi Nghị định 43/2014 theo hướng cho phép thành phố phân cấp cho chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai tại các quận, huyện được trực tiếp ký cấp GCN và đóng dấu của chi nhánh đối với trường hợp biến động mà người sở hữu lựa chọn hình thức cập nhật trên trang 3, 4 hoặc cấp mới GCN cho hộ gia đình cá nhân bởi vì hai trường hợp này đều có giá trị pháp lý như nhau. 

Theo đánh giá, thị trường giao dịch BĐS tại TP. Hồ Chí Minh rất sôi động, khối lượng giao dịch lớn gây áp lực cho cơ quan cấp GCN, ảnh hưởng đến thời hạn giải quyết hồ sơ của người dân. Do đó, để kịp thời giải quyết nhu cầu của người dân, cần phân cấp thẩm quyền cấp GCN cho chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai quận, huyện để giải quyết tình trạng ùn ứ trong việc cấp GCN như hiện nay.