Trải qua 10 tháng đầu năm 2020, thị trường bất động sản (BĐS) có những thăng trầm, bị tác động bởi dịch Covid-19 làm trầm trọng thêm những khó khăn sẵn có.
Tuy nhiên, thời điểm hiện tại thị trường bất động sản đã từng bước phục hồi trở lại, đi đôi với sự tăng trưởng mạnh của thị trường BĐS công nghiệp.
Giá nhà trên thị trường sơ cấp vẫn “neo” cao
Trong báo cáo của Hiệp hội BĐS TP. Hồ Chí Minh (HoREA), HoREA đánh giá thị trường BĐS 10 tháng đầu năm 2020 có thể chia làm hai giai đoạn. Từ tháng 3 - 7/2020, thị trường BĐS bị tác động nặng nề bởi đại dịch Covid-19, làm trầm trọng thêm những khó khăn sẵn có của thị trường trong 3 năm gần đây. Thị trường bị sụt giảm cả nguồn cung dự án và nguồn cung sản phẩm nhà ở, nhất là loại căn hộ có giá vừa túi tiền và nhà ở xã hội.
Dù bị tác động bởi đại dịch, nhưng giá bán nhà trên thị trường sơ cấp vẫn “neo” cao. Giá nhà chỉ giảm trên thị trường thứ cấp (hầu hết do bán lại, chấp nhận bán lỗ để cắt lỗ) và thị trường BĐS cho thuê. Giao dịch bị sụt giảm dẫn đến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn về thanh khoản. Trong lúc đa số người tiêu dùng bị sụt giảm thu nhập làm sụt giảm khả năng tạo lập nhà ở. Trong thị trường BĐS, đại dịch Covid-19 đã tác động rất lớn đến phân khúc BĐS cho thuê (văn phòng cho thuê; nhà, mặt bằng cho thuê; trung tâm thương mại cho thuê); BĐS du lịch, condotel; môi giới BĐS và khoảng 35 ngành nghề có liên quan BĐS.
Từ tháng 8 đến nay, trên cơ sở cả nước kiểm soát hiệu quả đại dịch Covid-19 và nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, thị trường bất động sản đã từng bước phục hồi trở lại, đi đôi với sự tăng trưởng mạnh của thị trường bất động sản công nghiệp.
Dự báo, từ nay đến Tết Âm lịch Tân Sửu (cũng là thời điểm vàng) và cả năm 2021, thị trường BĐS cả nước và TP. Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục đà phục hồi và tăng trưởng trở lại, do có những tác động tích cực từ việc cả nước kiểm soát hiệu quả đại dịch Covid-19 và Nhà nước đã có một số cơ chế chính sách mới, như: Luật Đầu tư 2020, Luật Xây dựng (sửa đổi) 2020, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), kết hợp sửa đổi một số điều của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Bảo vệ môi trường, có hiệu lực từ ngày 01/01/2021.
Đồng thời, với việc Chính phủ đang xem xét sửa đổi một số nghị định, nhất là “Dự thảo Nghị định sửa đổi các nghị định thi hành Luật Đất đai”, sẽ tháo gỡ được nhiều vướng mắc về cơ chế, chính sách. Nhưng, cần phải có sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các địa phương trong khâu thực thi pháp luật, tháo gỡ ách tắc cho các dự án đầu tư, dự án nhà ở thương mại, để thực hiện “mục tiêu kép” của Chính phủ đề ra, vừa kiểm soát hiệu quả đại dịch Covid-19 vừa phát triển kinh tế vững chắc.
Chấp thuận chủ trương đầu tư 11 dự án trong 9 tháng đầu năm 2020
Theo số liệu của tổng hợp của Sở Xây dựng về thị trường BĐS 10 tháng đầu năm 2020. Về thực hiện thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại, thành phố đã chấp thuận chủ trương đầu tư dự án 11 dự án (tăng 10 dự án, gấp 11 lần so với cùng kỳ 2019). Công nhận chủ đầu tư dự án 9 dự án (tăng 9 dự án, gấp 4,5 lần so với cùng kỳ 2019). Chấp thuận đầu tư dự án 24 dự án (tăng 12 dự án, gấp đôi so với cùng kỳ 2019). Ngoài ra, có ý kiến gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư về đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư 45 dự án.
Đối với tình hình huy động vốn sản phẩm nhà ở hình thành trong tương lai, trong 9 tháng đầu năm 2020, Sở Xây dựng đã xác nhận đủ điều kiện để huy động vốn sản phẩm nhà ở hình thành trong tương lai của 20 dự án (giảm 12 dự án, giảm 37,5% so với cùng kỳ năm 2019), với tổng số 6.722 căn nhà, giảm 65,8% so với cùng kỳ năm 2019 (trong đó có 5.338 căn hộ (467.051 m2 sàn xây dựng) + 1.381 căn nhà thấp tầng (482.499 m2 sàn xây dựng) và 03 căn biệt thự (1.589 m2sàn xây dựng)), tổng giá trị huy động vốn là 41.138 tỷ đồng (đã bao gồm VAT, chưa bao gồm 2% phí bảo trì).
Trong đó, có 4.876 căn nhà thuộc phân khúc cao cấp, chiếm tỷ lệ 72,5%, tăng 24,5%; phân khúc nhà ở trung cấp chỉ có 1.683 căn chiếm tỷ lệ 25%, giảm đến 56,6%; phân khúc nhà ở bình dân, chỉ có 163 căn chỉ chiếm tỷ lệ 2,5%, giảm đến 98,5%, trên tổng sản phẩm nhà ở trên thị trường, so với cùng kỳ năm 2019.
Cuối tháng 10/2020, Sở Xây dựng công bố thêm 10 dự án nhà ở đủ điều kiện huy động vốn bán nhà hình thành trong tương lai, với 9.147 căn, gồm 8.317 căn hộ nhà chung cư và 830 căn nhà thấp tầng, bổ sung thêm nguồn cung nhà ở trong quý 4/2020.
Về việc chuyển nhượng dự án, lũy kế từ đầu năm đến tháng 9/2020 có 04 hồ sơ xin chuyển nhượng dự án, trong đó có 01 hồ sơ có thông báo kết luận cuộc họp, 02 hồ sơ xin rút, 01 hồ sơ đã gửi các Sở, ngành liên quan lấy ý kiến.
Đối với việc phát triển nhà ở xã hội, kết quả thực hiện các dự án phát triển nhà ở xã hội (không tính nhà lưu trú công nhân, ký túc xá sinh viên), trong 9 tháng đầu năm 2020, đã hoàn thành phần thô 03 dự án với quy mô 2.213 căn hộ, lũy kế từ năm 2016 đến tháng 9 năm 2020 lên 13.186 căn hộ. Hiện tại, có 05 dự án đang thi công xây dựng với quy mô 4.758 căn hộ dự kiến hoàn thành trong năm 2020. Ước lũy kế có thể hoàn thành 17.944 căn hộ nhà ở xã hội đạt 89,72% so với mục tiêu xây dựng 20.000 căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2016 - 2020.
Việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và nguồn kiều hối trong 9 tháng đầu năm 2020, thành phố thu hút được 3,25 tỷ USD vốn FDI giảm khoảng 30% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, đầu tư vào BĐS 726 triệu USD, chiếm 22,3%, đứng thứ 2 trong thu hút nguồn vốn FDI, giảm mạnh so với năm 2019. Đứng đầu nguồn vốn FDI là Singapore, 23,62%, Hàn Quốc 17,04%, British Virgin Islands 13,07%, Camay Islands 10,29%, Nhật Bản 10,06%, Hoa Kỳ 3,72%, Hà Lan 3,11%, Trung Quốc 3,1%.
Cũng trong 9 tháng đầu năm 2020, nguồn kiều hối về TP. Hồ Chí Minh đạt 4,2 tỷ USD, vẫn tăng đến 6% so với cùng kỳ (dự kiến cả năm có thể đạt được 5,5 tỷ USD). Trong đó, có khoảng 20% đầu tư vào lĩnh vực bất động sản.
Dư nợ tín dụng bất động sản 10 tháng đầu năm 2020, tổng dư nợ tín dụng trên địa bàn thành phố 10 tháng đầu năm 2020 đạt khoảng 2,42 triệu tỷ đồng, tăng 5,5% so với cuối năm 2019. Trong đó, loại trung dài hạn chiếm 52,2%, tăng 6,6%; loại ngắn hạn chiếm 47,8%, tăng 4,31% so với cuối năm 2019. Trong đó, dư nợ tín dụng BĐS đạt khoảng 293.750 tỷ đồng, tăng 5,9% so với cuối năm 2019; Nợ xấu tín dụng của doanh nghiệp BĐS chiếm 2,7% tổng dư nợ BĐS.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy khẳng định, dù thực hiện theo Luật Đất đai hay theo cơ chế thí điểm của Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất, tất cả các dự án đó đều phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm việc giữ ổn định 3,5 triệu ha đất lúa, bảo đảm độ che phủ rừng...
Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản sẽ hiệu lực từ ngày 1/8, sớm 5 tháng so với thời điểm đã được Quốc hội quyết định trước đó (1/1/2025), sẽ giúp khơi thông nguồn lực đất đai, tạo điều kiện cho nền kinh tế đất nước phát triển và đảm bảo các chính sách an sinh xã hội cho người dân.