Nắm rõ thông tin khoa học để không làm khó nông dân

Trong quá trình bảo quản, lưu thông, hoạt chất Ethephon trong trái cây sẽ bốc hơi chứ không còn tồn dư như người tiêu dùng lo ngại. Ảnh: Minh Kha

Mới đây, nhiều báo đưa tin, ngày 5/6/2017, Công an TP.Sa Đéc (Đồng Tháp) phát hiện và bắt quả tang Phạm Thị K.Đ. và Nguyễn V.H (cùng ngụ phường Tân Quy Đông, TP.Sa Đéc) đang sử dụng hóa chất để ngâm trái cây bán cho người tiêu dùng tại căn hộ ở khóm 1, phường 2.

Ảnh chụp nông dân như tội phạm, còn ảnh “tang vật” sản phẩm hoá chất này là thùng sản phẩm HPC-97 HNX - thực chất là Ethephone - chất làm chín trái cây, được sản xuất có đầy đủ giấy phép của Công ty TNHH Sinh học HPH, TP.Hồ Chí Minh.

Trước đó, ngày 1/9/2016, báo chí cũng đưa tin về việc “Phát hiện 2 tấn sầu riêng bị nhúng hóa chất cho mau chín” xảy ra tại huyện Di Linh (Lâm Đồng). Tin này khiến người tiêu dùng hoang mang, nhiều người bảo nhau thôi không ăn sầu riêng nữa. Cũng ngay lập tức, nhà vườn trồng sầu riêng khóc ròng.

TS.Nguyễn Đăng Nghĩa, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Tư vấn nông nghiệp nhiệt đới, khẳng định: Cách đây hơn 20 năm từng có một Hội đồng khoa học đánh giá chất Ethephon, và thống nhất đưa vào nhóm chất điều hòa sinh trưởng, có dinh dưỡng, chứ hoàn toàn không phải là thuốc bảo vệ thực vật.

Bản thân chất này được thế giới sử dụng phổ biến trong trồng trọt, có tác dụng điều hòa sinh trưởng cây trồng, thúc hoa quả chín nhanh, chín đều. Song ông Nghĩa cũng lưu ý, nếu nông dân sử dụng Ethephon không rõ nguồn gốc, hoặc dùng không đúng liều lượng thì sẽ không đảm bảo sức khỏe và khó quản lý.

GS. TS.Nguyễn Quang Thạch, Viện Sinh học Nông nghiệp, cho biết, trong thời gian qua, do có nhiều nguồn thông tin chưa được hiểu đúng đối với việc sử dụng các hợp chất sinh học trên các loại cây trồng dẫn đến những hiểu biết chưa đúng, gây thiệt hại cho các loại nông sản và ảnh hưởng tới hình ảnh nông sản Việt Nam, việc hiểu đúng và rõ chất Ethephon khi sử dụng đối với nông nghiệp trong thực tế hiện nay cần phải được tuyên truyền đúng.

“Từ lâu các nước trên thế giới đã sử dụng rộng rãi Ethephon trong ngành trồng trọt cả trong và sau thu hoạch để kích thích sự chín đều và đồng loạt của các loại quả, tạo điều kiện cho công nghệ sau thu hoạch, đây là một công trình khoa học của thế giới”,  ông Thạch nói.

Theo TS.Nguyễn Văn Phong, Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam, làm chín trái cây bằng phương pháp nhúng với hoạt chất Ethephon đang được nhiều nước trên thế giới áp dụng.

TSKH Trần Hạnh Phúc, Viện Sinh học Nhiệt đới, cho biết, Ethephon không liên kết được trong mô cây trồng. Nó dễ dàng bị loại bỏ khi rửa bằng nước. Do đó, dù là trái cây hay rau củ, nên rửa sạch trước khi sử dụng. Đối với các nhà vườn và thương lái nên sử dụng đúng giai đoạn, đúng liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất; sử dụng sản phẩm có thương hiệu và nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đó cũng chính là cách thể hiện lương tâm nghề nghiệp và trách nhiệm xã hội vì sức khỏe của cộng đồng.

Như vậy, có thể loại bỏ lo ngại về tác hại của Ethephon gây ra trong quá trình rấm (ủ) chín hoa quả. Cần phải cung cấp thông tin chính xác về chế phẩm Ethephon để mọi người hiểu rõ hơn về đặc tính sinh hóa cũng như các công dụng của nó trên cây trồng và yên tâm khi sử dụng các loại trái cây rấm chín. Đồng thời, cơ quan chức năng và báo chí cần tìm hiểu nắm bắt rõ thông tin khoa học trước khi tiến hành các hoạt động kiểm soát thị trường hoặc đưa thông tin có trách nhiệm hơn vì nếu không chính xác sẽ gây bất lợi tới ngành trồng trọt, chế biến nông sản, người nông dân nói riêng và ảnh hưởng cả tới hình ảnh nông nghiệp Việt Nam nói chung.

P.V