Là xã vùng cao đặc biệt khó khăn của huyện Tương Dương (Nghệ An), nguồn sống của người dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông - lâm nghiệp, chăn nuôi, song, Xá Lượng hôm nay lại đang rộn ràng chuẩn bị đón nhận đạt chuẩn nông mới
Năm 2020 sắp khép lại, Xá Lượng điểm “mốc son” khi được công nhận là xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM)…
Xá Lượng là xã vùng cao đặc biệt khó khăn, cách trung tâm huyện khoảng 5km. Tổng diện tích tự nhiên 11.458ha, chiếm 4,07% so với diện tích tự nhiên toàn huyện, chủ yếu là đồi núi. Dân số toàn xã có 1.225 hộ (5.297 nhân khẩu), gồm 4 dân tộc Thái, Kinh, Mông, Khơ Mú cùng sinh sống (dân tộc Thái chiếm 52,4%).
Tại thời điểm triển khai xây dựng NTM (năm 2011), Xá Lương chưa đạt tiêu chí nào. Xã có 8 bản, đời sống người dân còn gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao (55,28%, năm 2012). Địa hình phức tạp, đồi núi dốc, cơ sở hạ tầng tuy được đầu tư nhưng thiếu và chưa đồng bộ. Nhân dân chủ yếu sinh sống bằng lao động nông – lâm nghiệp.
Ngay sau khi được huyện chọn điểm để chỉ đạo về đích NTM trong năm 2019, Ban chỉ đạo Chương trình MTQG về xây dựng NTM và Ban Quản lý xây dựng NTM của xã đã phân công các thành viên trực tiếp phụ trách các thôn - bản, để “cầm tay chỉ việc”, quyết tâm sớm hoàn thành các tiêu chí NTM. Tất cả thành viên trong Ban chỉ đạo bất chấp địa hình hiểm trở, thường xuyên bám cơ sở, để nắm bắt và kịp thời phát huy lợi thế, khắc phục tồn tại, khó khăn trong quá trình xây dựng NTM. Trong các hội nghị, thành viên Ban Chỉ đạo luôn đặt dân làm chủ thể, nên đã tạo được sự đồng thuận, nhất trí cao từ phía nhân dân trong công cuộc xây dựng NTM.
Nhà văn hóa bản Na Bè được xây dựng khang trang.
Để tạo nên làn sóng “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM”, Ban chỉ đạo đã phát động các phong trào thi đua, như: Tuổi trẻ Xá Lượng chung tay xây dựng NTM; Phụ nữ Xá Lượng đoàn kết xây dựng NTM… Những phong trào này đã tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của nhân dân đối với chủ trương của Đảng, của Nhà nước về Chương trình xây dựng NTM. Bởi vậy, toàn dân Xá Lượng đã xác định xây dựng NTM là trách nhiệm của mỗi công dân trên nền tảng “Dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân thụ hưởng”.
Ngoài các chương trình, dự án do Nhà nước đầu tư, Xá Lượng cũng là điểm sáng trong việc vận động nhân dân đóng góp vật chất, ngày công lao động để xây dựng NTM. Với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị và sự đoàn kết, đồng lòng của Đảng ủy, chính quyền, các đoàn thể và toàn dân, sau 09 năm triển khai, Xá Lượng đã về đích NTM.
Trong những năm qua, nhờ kịp thời chuyển đổi các mô hình sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, đưa các loại giống cây trồng, vật nuôi có năng suất, chất lượng, hiệu quả cao vào sản xuất và chăn nuôi, nên thu nhập của người lao động được tăng cao. Từ kết quả chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đời sống nhân dân đã được cải thiện rõ rệt. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 55,28% (năm 2012) xuống còn 4,97% (cuối năm 2019).
Về thăm lại Xá Lượng hôm nay, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước sự “thay da đổi thịt” của xã miền sơn cước xứ Nghệ. Xá Lượng bây giờ như phố giữa làng, nhà mái bằng xen kẽ với nhà mái ngói, đường làng, ngõ xóm bê tông hóa phong quang. Con đường “huyết mạch” vào xã được rải nhựa phẳng lì, trường học, trạm y tế, công sở… được xây dựng khang trang, sạch đẹp. Những đổi thay ấy đã tạo nên một diện mạo mới, khác hẳn với hình ảnh của một Xá Lượng trước đây.
Từ năm 2010, Liên Hợp quốc đã công nhận Việt Nam là một trong những nước đi đầu trong hiện thực hóa các Mục tiêu Thiên niên kỷ, hoàn thành trước thời hạn gần 10 năm 3 mục tiêu (xóa bỏ tình trạng nghèo cùng cực, phổ cập giáo dục tiểu học, tăng cường bình đẳng giới và vị thế cho phụ nữ) và có nhiều tiến bộ, đạt tiệm cận 5 mục tiêu còn lại.
Trong 5 ngày, từ 7/9 đến 12/9, “quái” bão YAGI (bão số 3) với sức gió cấp 12 -13, giật cấp 14 -15 -16 đã đổ bộ vào Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội,… và sau đó, hoàn lưu của nó gây mưa lớn liên tục trên toàn miền Bắc đã gây những tổn thất vô cùng to lớn về người và thiệt hại rất nặng nề về tài sản của Nhà nước, doanh nghiệp, người dân.
Xuất khẩu nông sản của ta hiện trong TOP 10 -15 thế giới. Nông sản Việt có mặt tại khoảng 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, kim ngạch tăng mạnh trong 15 năm qua: năm 2009 mới chỉ gần 16,5 tỷ USD thì năm 2014, kim ngạch đạt 31 tỷ USD, năm 2019 đạt 41,3 tỷ USD, năm 2023 đạt trên 53 tỷ USD, đến hết tháng 7 năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông - lâm - thủy sản đạt 34,27 tỷ USD, phấn đấu đạt 57 -58 tỷ USD cả năm.