Dịch tả heo châu Phi “quét” qua cả nước khiến các trang trại, nông hộ chăn nuôi heo ở Lâm Đồng cũng lao đao.
Sau dịch, nhiều hộ rụt rè trong việc tái đàn, trong đó có lý do sợ tái dịch. Một nông hộ đã mạnh dạn tái đàn và thành công, rút ra kinh nghiệm quý trong việc nuôi heo an toàn.
Làm chuồng trại kín hoàn toàn
Gia đình anh Bùi Mạnh Cường là một trong những hộ chăn nuôi heo tại thôn 3, xã Tân Lâm, huyện Di Linh với quy mô cỡ vừa, khoảng 100 đầu heo các loại.
Trong đợt dịch tả heo châu Phi năm 2020, cũng như hầu hết các hộ chăn nuôi, trại heo của anh chị dính dịch và phải tiêu hủy hoàn toàn. Vừa mất vốn, vừa thiếu tiền cám, công chăm, giá heo giống lại lên quá cao khiến cuối năm 2020, dù dịch đã hết, anh Cường vẫn băn khoăn không biết có nên tái đàn. Sau cùng, anh nghĩ rằng mình là nông dân, con heo là vật nuôi quan trọng và cũng là nguồn thu nhanh, ổn định với nhà nông, vậy là anh quyết định tái đàn.
Trước khi tái đàn, anh Cường sửa lại hoàn toàn chuồng trại. “Trước kia nuôi thì mình làm chuồng cũng bình thường như mọi nhà, heo nuôi dưới sàn. Heo cũng ăn, uống nước bằng máng tự động nhưng cơ bản quy trình chăm sóc cũng còn khá lung tung”, anh Cường cho biết. Khi tiến hành sửa chuồng, anh nghiêm túc tuân theo khuyến cáo của ngành nông nghiệp, xây chuồng kín hoàn toàn, không để hở. Thay vì để heo trên mặt sàn xi măng, anh nâng sàn lên bằng khung thép, trên phủ một lớp lưới nhựa, cách ly khỏi mặt sàn, giúp heo vừa sạch, vừa an toàn.
Đặc biệt, anh điều chỉnh lại quy trình chăn nuôi theo chuỗi, một chiều vào - ra. Người lạ không được vào khu vực chăn nuôi, tránh việc lây lan mầm bệnh, không chỉ bệnh dịch tả heo mà cả các bệnh khác. Chất thải heo được gom lại bể biogas, vừa không làm ô nhiễm gây mùi hôi thối, vừa có phân hữu cơ bón cho vườn cà phê xen bơ của gia đình.
Và vào tháng 10/2020, anh Cường tái đàn với việc mua đàn heo nái về cho sinh sản, thay cho việc mua heo giống con giá quá cao và rất khan hàng. Anh mua một heo nái “ông bà”, heo nái giống chuẩn bên cạnh việc mua 6 con heo nái bình thường. Đàn heo nái đã sinh sản gần 100 heo con, anh để lại nuôi toàn bộ.
Tháng 4/2021, anh bán được lứa heo thịt đầu tiên sau tái đàn với 60 con. Lứa heo bán được mang lại cho gia đình anh khoảng 100 triệu đồng và phần còn dư là 17 con heo nái, trong đó có gần 10 con heo nái chất lượng tốt đang chuẩn bị phối giống. Đến tháng 5/2021, gia đình anh Bùi Mạnh Cường coi như tái đàn thành công, sẵn sàng cho việc ra đời những lứa heo khỏe mạnh, cung cấp cho thị trường nguồn thịt dồi dào.
Thay đổi cách thức chăn nuôi
Anh Cường chia sẻ, dù dịch tả heo châu Phi khiến gia đình anh và hầu hết các hộ chăn nuôi trong vùng chịu thiệt hại rất lớn nhưng ở chiều ngược lại, nó cũng khiến người nông dân thay đổi cách thức chăn nuôi. Nông dân quan tâm đến việc xây dựng chuồng trại đúng chuẩn, quy trình chăm sóc an toàn, đúng kỹ thuật, giữ vệ sinh chuồng heo chứ không còn tình trạng chuồng trại tạm bợ, nuôi heo tự nhiên như trước nay vẫn làm. Về lâu dài, người chăn nuôi buộc phải nâng cấp chuồng trại, chuẩn hóa quy trình để tránh rủi ro dịch bệnh, đây cũng là tín hiệu tốt cho ngành chăn nuôi.
Bà Lê Thị Trinh, Phó chủ tịch Hội Nông dân xã Tân Lâm, cho biết, dịch tả heo châu Phi khiến hầu hết các hộ chăn nuôi heo trên địa bàn đều phải tiêu hủy đàn heo. Hiện tại, một số hộ đã tái đàn thành công, có hộ tái đàn bằng heo nái, có hộ tái đàn bằng heo giống nhỏ.
Tuy nhiên, bà Trinh cũng nhận xét, chỉ có trang trại chăn nuôi quy mô từ trung bình trở lên mới tái đàn, các hộ nuôi nhỏ lẻ không dám nuôi lại. Đầu tiên bởi chi phí sửa chuồng trại khá lớn, heo giống cũng rất đắt và khan hàng, thức ăn chăn nuôi cũng tăng giá.
Chăn nuôi nhỏ lẻ không còn là sự lựa chọn phù hợp bởi rủi ro cao và thu nhập không đạt kỳ vọng. Xã luôn vận động các hộ chăn nuôi áp dụng chuồng trại theo quy chuẩn kỹ thuật, chăn nuôi quy mô lớn, giúp đàn heo phát triển tốt và an toàn trước dịch bệnh.