Chấm nước bọt vào dụng cụ test, một người có thể sàng lọc bước đầu khả năng có nhiễm HIV hay không.
Trường hợp dương tính, bạn được tư vấn làm xét nghiệm chẩn đoán HIV. Nếu âm tính, bạn được tư vấn làm lại xét nghiệm theo định kỳ. Việt Nam hiện thí điểm 80.000 test phát hiện HIV qua nước bọt miễn phí cho nhóm nguy cơ cao. Hoạt động này đã được thực hiện tại Hà Nội, TP HCM; sắp tới triển khai tại Cần Thơ, Thái Nguyên, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu…
Test sàng lọc HIV nhanh bằng nước bọt. Ảnh: Reuters.
Ông Võ Hải Sơn, Trưởng phòng Giám sát - theo dõi - đánh giá - xét nghiệm, Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) cho biết, xét nghiệm HIV bằng nước bọt đã được đánh giá có độ nhạy 100%, độ đặc hiệu 99%. Điều đó có nghĩa không có trường hợp dương tính nào bị bỏ sót. Tuy nhiên trường hợp dương tính khi xét nghiệm máu có thể cho kết quả âm tính. Tỷ lệ dương tính giả là 1%.
"Giống như que thử thai, kết quả dương tính không có nghĩa người này 100% nhiễm HIV. Đây chỉ là một cách sàng lọc. Để khẳng định một người có nhiễm HIV hay không cần làm xét nghiệm máu tại các cơ sở y tế", ông Sơn nhấn mạnh.
Một số người đã điều trị bằng thuốc ARV thời gian dài, tải lượng virus ở ngưỡng khó phát hiện thì không chỉ cách test này mà các xét nghiệm khác cũng có thể cho kết quả âm tính. Những người bị viêm gan C cũng có thể cho kết quả dương tính giả...
Các chuyên gia y tế hy vọng sẽ mở rộng test này để người dân tự xét nghiệm. Công ty sản xuất test của Mỹ đã dự định triển khai chi nhánh ở Việt Nam. Khi ấy giá bán có thể còn 2 USD (hơn 40.000 đồng), trong khi hiện nay mua qua mạng chừng 20 USD chưa tính phí vận chuyển về Việt Nam.
3 tháng đầu năm cả nước phát hiện hơn 2.000 trường hợp nhiễm HIV mới. Hiện có hơn 200.000 người nhiễm HIV còn sống, chủ yếu ở độ tuổi 20-49 trong đó 70% là nam giới. Mỗi năm nước ta có khoảng 200 trẻ nhiễm HIV do lây truyền từ mẹ, trước đây khoảng 500-600 trẻ. Những bà mẹ mang thai nhiễm HIV được điều trị sớm bằng thuốc ARV thì khả năng HIV lây truyền sang con rất thấp.