Tỷ lệ nghèo hóa do chi phí y tế ở Việt Nam đã giảm qua thời gian

Trước đó, trong sáng 27-4, VTV1 và một số báo có trích dẫn kết quả nghiên cứu của Trường Đại học Y tế Công cộng tại Hội nghị khoa học Y tế Công cộng ngày 25-4-2016, với nội dung “Hàng trăm nghìn người “gánh” chi phí y tế “thảm họa”... và “mức chi phí từ tiền túi cho y tế hiện tại ở Việt Nam là 54,8%”. Tuy nhiên, theo nhóm nghiên cứu, con số mức chi phí từ tiền túi cho y tế 54,8% (so sánh với các nước trong khu vực) mà VTV1 và các báo đã sử dụng là số liệu của năm 2007. Số liệu này được đăng tải tại Báo cáo chung Tổng quan ngành Y tế năm 2013 (bài báo gốc được xuất bản tại tạp chí Lancet năm 2011).

Công văn của Trường Đại học Y tế Công cộng gửi Vụ Truyền thông và thi đua khen thưởng, Bộ Y tế

Nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Y tế Công cộng cho biết nghiên cứu “Gánh nặng chi phí từ tiền túi người dân và bảo vệ tài chính” do nhóm thực hiện với sự hỗ trợ về kỹ thuật của Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam. Mục tiêu nhằm phân tích mức chi phí từ tiền túi của người dân tại Việt Nam qua thời gian dựa trên số liệu sẵn có của Điều tra mức sống hộ gia đình do Tổng cục Thống kê thực hiện trong thời gian từ năm 1992 - 2014. Phương pháp nghiên cứu do Tổ chức Y tế Thế giới phát triển và chủ yếu dựa trên việc tính toán hai chỉ số: (1) chi phí thảm họa (catastrophic expenditure) và (2) nghèo hóa do chi phí y tế (impoverishment). Hai chỉ số này được Tổ chức Y tế thế giới và nhiều nước trên thế giới sử dụng trong việc đo lường mức độ bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân. Các chỉ số này cũng đã được Việt Nam sử dụng trong các Báo cáo Tổng quan chung ngành Y tế năm 2013, 2014 và 2015.

Trong bài trình bày của PGS.TS Hoàng Văn Minh, tác giả đã nêu rõ “Tỷ lệ hộ gia đình tại Việt Nam chịu mức chi phí thảm họa và nghèo hóa cho chi phí y tế đều giảm rõ rệt qua thời gian và vào năm 2014, tỷ lệ hộ gia đình tại Việt Nam phải chịu mức chi phí thảm họa chỉ là 2,3% (so với tỷ lệ 8,2% năm 1992) và nghèo hóa là 1,7% (so với tỷ lệ 5,3% vào năm 1992)”. Các kết quả này cũng đã được đăng tải tại báo cáo tổng quan chung ngành Y tế năm năm 2013, 2014 và 2015.

Bài báo cáo của PGS.TS Hoàng Văn Minh cũng có trích dẫn số liệu tính toán của tài khoản y tế quốc gia về mức chi phí từ tiền túi cho y tế hiện tại ở Việt Nam và cũng nêu rõ tỷ lệ này đã giảm qua thời gian vào năm 2012 chỉ còn hơn 47% so với hơn 50% trước đây.

Như vậy, kết quả chính của nghiên cứu cho thấy mức chi phí từ tiền túi của hộ gia đình cho y tế, tỷ lệ chi phí thảm họa và nghèo hóa do chi phí y tế ở Việt Nam đã đều giảm qua thời gian (thể hiện xu hướng tích cực). Báo cáo cũng nêu rõ, Việt Nam cần nỗ lực để giảm tỷ lệ chi phí từ tiền túi cho y tế từ hộ gia đình xuống dưới 30% (theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới) và qua đó tiếp tục giảm thiểu tỷ lệ chi phí thảm họa và nghèo hóa nhằm đạt được mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân.

Minh Tuấn – Anh Thi