Vụ việc bao chiếm nhà ở Phú Quốc: Vẫn chưa có hồi kết

Theo ý kiến luật sư, vụ việc lẽ ra phải được xử lí bằng pháp luật hình sự, nhưng đến nay, sau nhiều tháng, “quả bóng trách nhiệm” được đá qua đá lại ở xã, đến huyện, và nay lên tỉnh nhưng vẫn chưa có hồi kết.  

Những quyết định khó hiểu

Như đã thông tin, năm 2013, anh Vũ Tùng Bách cùng gia đình ra Phú Quốc nhận chuyển nhượng thửa đất rộng 1.000m2 từ vợ chồng ông Vũ Phú Hà, bà Vũ Thị Thúy Hằng, tại ấp Cửa Lấp, xã Dương Tơ. Nguồn gốc đất do ông Hà nhận chuyển nhượng từ ông Phạm Công Thành (đã chết, nhưng vợ ông là bà Trần Thị Hồng còn sống). Ông Thành được cha là cụ Phạm Công Thuận tặng cho thửa đất này vào ngày 14/12/2011.  

Anh Bách đã được UBND huyện Phú Quốc cấp sổ đỏ số BO 354270, số vào sổ CH 01874 vào ngày 17/6/2013, trong đó có 200m2 đất ở. Anh tiến hành xây dựng tường rào bao quanh khu đất, xây nhà để ở ổn định với hàng xóm, không tranh chấp với ai và có kế hoạch kinh doanh.

Tuy nhiên, theo lời kể của anh Bách, vào đầu năm 2018, ông Trương Quốc Tiến từ Hà Nội vào Phú Quốc, tự nhận mảnh đất trên là đất của mình. Ngày 26/6/2019, ông Tiến huy động nhóm xã hội đen đến xịt sơn vào hàng rào và cổng nhà. Ngày 4/7/2019, ông Tiến lại huy động người đến khóa cửa nhà, xịt sơn vào nhà. Ngày 12/7/2019, xuất hiện nhiều người, cầm đầu là cha con ông Nguyễn Văn Hồng (có danh xưng Hồng Béo) và anh Nguyễn Mạnh Tuấn, cùng khoảng 20 người hùng hổ xông vào, đuổi anh Bách ra khỏi nhà. Ngày 5/8/2019, người của ông Tiến ngang nhiên mở khóa cổng, cắt xích; đem sắt, bạt vào đất của anh Bách dựng nhà tạm, chiếm giữ và sử dụng các vật dụng trong nhà, rồi chiếm giữ cả nhà và đất, từ đó cho đến nhiều tháng về sau… 

Ngày 6/3/2020, Đại tá Lê Văn Mót, Trưởng Công an huyện Phú Quốc kí Quyết định số 01/QĐ-CQĐT về việc giải quyết khiếu nại của anh Vũ Tùng Bách.

Quyết định số 01/QĐ-CQĐT nêu: “Ngày 26/6/2019, Nguyễn Mạnh Tuấn, sinh năm 1995, cư trú khu phố 10, thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc (đại diện theo ủy quyền của Nguyễn Phương Trinh) và Nguyễn Văn Hồng (cha ruột của Tuấn) cho người xịt sơn lên cột và tường rào. Ngày 5/8/2019, Tuấn và Hồng giao cho Trần Văn Trường, sinh năm 1988, cư trú khu phố 10, thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc; Đoàn Văn Long, sinh năm 2000, cư trú khu phố 10, thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc; Hoàng Văn Tùng (chưa rõ nhân thân, lai lịch); Hoàng Văn Hùng (chưa rõ nhân thân, lai lịch); Nguyễn Văn trường (chưa rõ nhân thân, lai lịch) làm lán trại bằng ống kẽm, lợp bao phủ bằng bạt cao su, kế bên ngôi nhà, trong sân khuôn viên tường rào bao quanh ngôi nhà và thửa đất, dùng dây xích bằng kim loại và ổ khóa bằng kim loại khóa cổng tường rào để canh giữ đất…”.

Cơ quan CSĐT Công an huyện Phú Quốc dựa vào Kết luận định giá tài sản số 01/KL-HĐĐGTS ngày 7/1/2020, của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự, kết luận các tài sản: 6 ổ khóa Việt Tiệp không rõ mô đen; 2 sợi dây xích bằng kim loại, mỗi sợi dài 2m, phi 8mm, không rõ nhãn hiệu; 1 hộp điều khiển giếng bơm nước, không rõ nhãn hiệu (tất cả tài sản đã qua sử dụng); bề mặt cột gạch xi măng lăn bê tông và sơn Nippon có kích thước (2,46 x 0,5) m, (2,3 x 0,5) m, (2,37 x 0,5) m; bề mặt tưởng gạch xi măng lăn bê tông và sơn Nippon có kích thước (5,8 x 0,42) m, tổng giá trị 562.530 đồng, để kết luận hành vi không cấu thành tội phạm. Ngày 21/1/2020, Cơ quan CSĐT Công an huyện Phú Quốc ban hành Quyết định số 04/QĐ-CQĐT, không khởi tố vụ án hình sự. Quyết định giải quyết khiếu nại số 01/QĐ-CQĐT khẳng định: “Việc Cơ quan CSĐT Công an huyện Phú Quốc ra Quyết định không khởi tố vụ án hình sự số 04/QĐ-CQĐT ngày 21/1/2020, do Thượng tá Trần Văn Dũng, Phó Thủ trưởng kí, với lí do: Hành vi không cấu thành tội phạm, theo khoản 2, Điều 157 Bộ luật Tố tụng hình sự, là đúng quy định của pháp luật”. 

Như vậy, Cơ quan CSĐT Công an huyện Phú Quốc chỉ căn cứ giá trị tài sản bị thiệt hại để quyết định không khởi tố vụ án, mà bỏ qua hành vi.

Luật sư Nguyễn Tiến Trung, Giám đốc Công ty Luật Trung Nguyễn (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội), cho rằng: Kết quả điều tra của Cơ quan CSĐT Công an huyện Phú Quốc đã xác định có hành vi vi phạm pháp luật của các đối tượng Nguyễn Mạnh Tuấn và Nguyễn Văn Hồng theo đơn tố giác của anh Vũ Tùng Bách. Tuy nhiên, việc Cơ quan CSĐT Công an huyện Phú Quốc đề nghị UBND xã Dương Tơ xử lý hành vi của các đối tượng này theo Nghị định 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình là chưa phù hợp với hành vi vi phạm do các đối tượng Nguyễn Mạnh Tuấn và Nguyễn Văn Hồng đã thực hiện.

Theo luật sư Nguyễn Tiến Trung, lẽ ra với những kết quả điều tra xác minh nêu trên, Cơ quan CSĐT Công an huyện Phú Quốc phải ban hành Quyết định khởi tố vụ án hình sự, Quyết định khởi tố bị can đối với các đối tượng Nguyễn Mạnh Tuấn và Nguyễn Văn Hồng về “Tội xâm phạm chỗ ở của người khác” theo Điều 158 BLHS và “Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản” theo Điều 178 BLHS thì mới phù hợp diễn biến thực tế về hành vi phạm tội của các đối tượng và hậu quả xảy ra với gia đình anh Vũ Tùng Bách.

Cần phải nhấn mạnh rằng, cha con ông Nguyễn Văn Hồng không có quyền lợi, nghĩa vụ gì liên quan đến khu đất. Thửa đất mà họ cho rằng chồng lấn lên đất của anh Bách (sai tọa độ), theo hồ sơ, là của chị Nguyễn Phương Trinh nhận chuyển nhượng lại từ bà Hoàng Thị Ngân, ở huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh và ở vị trí khác, cách rất xa thửa đất của anh Bách. Mặc dù cha con ông Hồng được cho là nhận ủy quyền từ chị Nguyễn Phương Trinh, nhưng không có nghĩa được quyền ngang nhiên xịt sơn vào cổng, tường rào và cho người nhảy vào chiếm đất từ tháng 8/2019 đến nay. Pháp luật nghiêm cấm công dân tự ý giải quyết tranh chấp bằng các hành vi bạo lực, hoặc hành vi trái pháp luật khác. Nếu đủ điều kiện, cho con ông Hồng phải khởi kiện ra Tòa, để được giải quyết theo pháp luật. Do đó, hành vi của cho con ông Hồng và nhóm người lạ trên rõ ràng vi phạm pháp luật, cần phải chịu trách nhiệm hình sự.

Hành trình đòi lại nhà, đất

Không đồng ý với Quyết định giải quyết khiếu nại số 01/QĐ-CQĐT của Cơ quan CSĐT Công an huyện Phú Quốc, anh Vũ Tùng Bách và gia đình đã gửi Đơn khiếu nại đến Viện KSND tỉnh Kiên Giang. Ngày 11/3/2020, Viện KSND tỉnh Kiên Giang có Phiếu chuyển đơn số 17/PC-VKS-TTr, chuyển đơn của anh Bách đến Viện KSND huyện Phú Quốc, để giải quyết theo thẩm quyền.

Ngày 13/3/2020, Viện KSND huyện Phú Quốc có Giấy mời số 01/GM-VKS, mời anh Vũ Tùng Bách đến làm việc về nội dung đơn khiếu nại, tuy nhiên, vụ việc chưa có nhiều tiến triển.

Ngày 18/3/2020, Thanh tra Bộ Công an có Thông báo chuyển đơn đến Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Phú Quốc xem xét, giải quyết theo quy định. 

Ngày 23/3/2020, gia đình anh Bách nhận được Thông báo Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Kiên Giang về việc chuyển đơn tố cáo ông Lê Văn Mót (Trưởng Công an huyện Phú Quốc) và ông Trần Văn Dũng (Phó Trưởng Công an huyện Phú Quốc) do ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự theo đúng quy định, có hành vi bao che, bỏ lọt tội phạm đến Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Phú Quốc. Đơn cũng đã được chuyển đến Ban Nội chính Tỉnh ủy xem xét, giải quyết.

Ngày 25/3/2020, anh Bách tiếp tục nhận được Công văn của Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Kiên Giang về việc đề nghị Giám đốc Công an tỉnh giải quyết đơn tố cáo nói trên.

Cùng ngày 25/3/2020, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Kiên Giang cũng đã ra thông báo nhận đơn của anh Vũ Tùng Bách liên quan đến vụ việc. 

Đáng chú ý, liên quan đến vụ việc, mới đây nhất, ngày 8/4/2020, UBND tỉnh Kiên Giang có văn bản, giao cho Thanh tra tỉnh, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, và các cơ quan liên quan kiểm tra nội dung đơn, kết quả thực hiện và báo cáo, đề xuất cụ thể việc giải quyết trình Chủ tịch tỉnh, chậm nhất là ngày 10/5/2020 để trả lời công dân.

Tìm hiểu thực tế, đến ngày 10/4/2020, dù nhóm cha con ông Nguyễn Văn Hồng Tài đã rút khỏi ngôi nhà tranh chấp, nhưng theo anh Vũ Tùng Bách, nhóm này vẫn tự tiện khóa cửa, giữ chìa khóa.

Anh Bách bức xúc: Đây là tài sản của gia đình tôi, đã được Nhà nước công nhận, việc bao chiếm nhà, đất dẫn đến hư hỏng, mất mát tài sản và ảnh hưởng đến quyền lợi của gia đình tôi thì chính quyền địa phương phải có trách nhiệm giải quyết, và những người vi phạm pháp luật phải bị xử lý để giữ nguyên kỷ cương, phép nước.

Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan, đồng thời trừng trị thích đáng những người vi phạm pháp luật (nếu có), đề nghị Giám đốc Công an tỉnh và Thanh tra tỉnh Kiên Giang sớm có kết luận về vụ việc, tránh tình trạng khiếu kiện kéo dài, gây bức xúc dư luận.