Khắc phục sản xuất manh mún, liên kết tiêu thụ nông sản

Xuất phát từ thực tiễn này, Hội Làm vườn Việt Nam vừa thành lập Ban Liên kết sản xuất và thị trường, nhằm định hướng sản xuất từng loại nông sản gắn với thị trường tiêu thụ cho hội viên, nông dân.

Tập trung chuyển giao tiến bộ kỹ thuật

Sự ra đời của Ban Liên kết sản xuất và thị trường hướng đến mục tiêu gia tăng giá trị trong chuỗi giá trị nông sản. Cụ thể là, nông dân, doanh nghiệp và các bên có liên quan tăng cường liên kết để khắc phục tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ. Quan tâm sản xuất đạt các tiêu chuẩn, chất lượng đáp ứng đơn đặt hàng của doanh nghiệp và từng thị trường xuất khẩu. Chú trọng canh tác theo hướng hữu cơ, tăng cường chế biến sâu, mở rộng thị trường xuất khẩu...

Chi nhánh phía Nam - Hội Làm vườn Việt Nam phối hợp với Hiệp hội Rau quả Việt Nam tổ chức Diễn đàn Thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị nông sản - Tận dụng lợi thế và cơ hội từ các FTA (tháng 10/2022) tại TP. Hồ Chí Minh

Trao đổi với phóng viên, TS. Nguyễn Duy Lượng, Phó chủ tịch Hội Làm vườn Việt Nam, Trưởng ban Liên kết sản xuất và thị trường, cho biết: Nhiệm vụ của  Ban là tăng cường liên kết giữa người làm vườn với doanh nghiệp, qua đó vận động thu hút các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp cùng tham gia liên kết phát triển VAC.

Nói sâu xa hơn, hội viên sẽ tham gia vào chuỗi kinh tế liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp, qua đó xác định hội viên là thành phần tiên phong trong sản xuất nghề vườn theo quy trình VietGAP, GlobalGAP. Hình thức này đảm bảo cho các tác nhân tham gia trong chuỗi giá trị chia sẻ quyền lợi, trách nhiệm với nhau, điều tiết cung cầu thị trường và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Phân tích kỹ hơn về điều này, Phó chủ tịch Nguyễn Duy Lượng đưa ra dẫn chứng: Trung Quốc và Việt Nam là thị trường đối tác lớn của nhau. Tuy nhiên, hiện nay, Trung Quốc không còn là thị trường dễ tính như trước, không phải hàng hóa nào thị trường Trung Quốc cũng chấp nhận. Theo đó, Trung Quốc đã nâng cấp tất cả các tiêu chí về chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, cách thức, mẫu mã sản phẩm, truy xuất nguồn gốc theo quy chuẩn quốc tế. Điều này yêu cầu doanh nghiệp, hợp tác xã và người nông dân phải thay đổi cách nghĩ, cách làm và phương thức sản xuất theo hướng nâng cao chất lượng, quan tâm hơn tới việc sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, quy trình canh tác, mẫu mã sản phẩm… Trong khi đó, hiện nay vẫn còn tình trạng một số hộ nông dân, doanh nghiệp làm theo kiểu tự phát không tuân thủ tiêu chuẩn dẫn đến tình trạng sản phẩm không thể xuất khẩu.

“Như vậy, không chỉ riêng Trung Quốc, kể cả EU, muốn đáp ứng đủ tiêu chuẩn của họ thì việc đầu tiên cần làm là cơ cấu lại sản xuất, hay nói một cách bao quát hơn là chúng ta cần sản xuất theo tín hiệu của thị trường. Chính vì điều này, sau khi được thành lập, Ban Liên kết sản xuất và thị trường sẽ trực tiếp hướng dẫn hội viên xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp trên cơ sở liên kết theo chuỗi giá trị.

Cụ thể, tuyên truyền cho hội viên để thay đổi nhận thức về sản xuất nông nghiệp một cách bài bản, đạt hiệu quả cao; tiếp đó là, đào tạo, tập huấn cho hội viên, chú trọng ứng dụng tiến bộ  kỹ thuật, ứng dụng cơ giới hóa trong trồng trọt, chăn nuôi để nâng cao chất lượng sản phẩm; đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng nông nghiệp công nghệ cao để sản xuất theo quy trình an toàn chất lượng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm; không sử dụng các hóa chất, chất độc hại. Sản phẩm có đầu ra đảm bảo tiêu chuẩn của doanh nghiệp hoặc thị trường đặt hàng, từ đó, nâng cao thu nhập cho người xản xuất”, ông Lượng nhấn mạnh. 

Liên kết, hợp tác để cùng phát triển

Từ thực tiễn, có thể thấy, để phát triển nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị, cần làm tốt  việc liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp giữa nông dân và doanh nghiệp, điều này mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai phía. Bởi vì, nếu thu hút được doanh nghiệp liên kết đầu tư sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản, sẽ mang lại nguồn thu nhập ổn định cho hội viên.

Hội Làm vườn TP. Hải Phòng tổ chức cho hội viên đi thăm mô hình vườn chuẩn tại tỉnh Nghệ An.

Theo ông Lượng, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản giúp tăng quy mô sản xuất hàng hóa, thuận lợi trong áp dụng các quy trình sản xuất phù hợp, hiện đại, bảo đảm chất lượng sản phẩm, tổ chức sản xuất theo hợp đồng, tránh tình trạng “được mùa, mất giá”. Có đầu ra cho ổn định mới giúp người nông dân nâng cao giá trị sản phẩm một cách bền vững, bên cạnh đó, doanh nghiệp ổn định được nguồn hàng.

Để liên kết thực sự đi vào chiều sâu và có chất lượng, ông Lượng cho biết: “Thời gian tới, Hội Làm vườn sẽ tăng cường tổ chức các diễn đàn về liên kết giữa người làm vườn và doanh nghiệp. Từ đó, thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia liên kết để hình thành các vùng sản xuất hàng hoá tập trung, quy mô lớn. Tổ chức các chương trình tham quan, học hỏi kinh nghiệm từ những mô hình hay nhằm nâng cao hiệu quả nghề làm vườn”.

Cùng với đó, tăng cường hoạt động và gắn kết giữa Hội Làm vườn Việt Nam, Hội Làm vườn các địa phương với hội viên; giữa Hội với các doanh nghiệp trong cung cấp vật tư nông nghiệp và bao tiêu sản phẩm. Đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Kết nối triển khai các dự án. Mở rộng, kết nạp hội viên là doanh nghiệp. Gắn bó chặt chẽ giữa Hội với các trường, viện nghiên cứu trong chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho hội viên, nông dân.

Đồng thời, tổ chức các diễn đàn, tham quan mô hình, trao đổi, rút kinh nghiệm, thông qua các nền tảng trực tuyến trên internet như: Tạp chí Kinh tế nông thôn, Website của VACVINA… nhằm tuyên truyền, vận động hội viên và nông dân ứng dụng các giải pháp khoa học công nghệ trong phát triển kinh tế vườn; biên tập và phát hành các tài liệu hướng dẫn về kỹ thuật sản xuất nông nghiệp tốt (GAP), làm vườn hữu cơ, vườn đô thị, vườn sinh thái... làm tài liệu tập huấn cho cán bộ, hội viên; đưa lên trang vacvina.org.vn của Hội và các phương tiện truyền thông khác.