Ai đền bù cho người dân và doanh nghiệp khi cắt điện?

Mấy ngày gần đây, hàng chục doanh nghiệp tại Khu công nghiệp (KCN) Hiệp Phước (huyện Nhà Bè, TP.Hồ Chí Minh) như ngồi trên đống lửa khi nhận được thông báo từ Công ty TNHH Điện lực Hiệp Phước sẽ cắt điện 4 ngày cuối tháng 7/2009 để phục vụ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) thi công đường dây 220kV từ Nhơn Trạch (Đồng Nai) về TP.Hồ Chí Minh. Vấn đề trở nên bức xúc đến nỗi, ngày 15/7, Công ty cổ phần KCN Hiệp Phước phải tổ chức họp gấp để bàn biện pháp đối phó. Phần lớn các doanh nghiệp cho rằng, việc cắt điện trong 4 ngày (25 – 28/7) sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của họ. Bà Nguyễn Ngọc Quỳnh, Phó tổng giám đốc Công ty Cảng container trung tâm Sài Gòn (SPCT) cho biết, việc cắt điện trong 4 ngày của Điện lực Hiệp Phước sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ thi công cảng container của SPCT. Dự kiến, Công ty này thiệt hại khoảng 530.000 – 550.000 USD. Trong khi đó, theo tính toán của ông Nguyễn Hoàng Vũ, Phó giám đốc Công ty Hai Thanh Food, 60 doanh nghiệp trong KCN Hiệp Phước sẽ thiệt hại khoảng 9 triệu USD. Lãnh đạo Công ty Dầu thực vật Cái Lân nêu ra khó khăn khi mất điện: “Do đặc thù sản xuất tinh dầu là máy phải chạy 24/24 giờ nên khi cắt điện, việc khởi động lại hệ thống máy móc là rất khó”.

Điều khiến các doanh nghiệp trong KCN Hiệp Phước băn khoăn chính là nếu sự cố cắt điện xảy ra thì phương án đền bù cho những thiệt hại của doanh nghiệp là như thế nào? Ai chịu trách nhiệm cho những thiệt hại ấy?

Cắt điện vẫn chưa chấm dứt

Trong cuộc họp bàn giải pháp ứng phó với cung – cầu điện mùa khô 2009 mới đây, đại diện Bộ Công Thương cho rằng, tình hình cung ứng điện đang vào giữa mùa cao điểm và tình trạng thiếu điện vẫn có thể xảy ra do diễn biến bất thường của thời tiết, hoặc hệ thống điện gặp sự cố. Theo EVN, hiện nay công suất nguồn điện đang chênh lệch, đặc biệt là tại miền Bắc. Hệ thống điện luôn trong tình trạng thiếu công suất từ 17,2 - 20,3%, nên phải nhận điện với cường độ lớn tải từ Nam ra qua đường dây 500kV Bắc – Nam. Đại diện EVN cũng cho rằng, trong trường hợp bất khả kháng, nếu việc thiếu điện quá căng thẳng sẽ buộc phải cắt điện luân phiên.

Điều đó có nghĩa là, người dân và doanh nghiệp vẫn phải tiếp tục đối phó với tình trạng mất điện, cắt điện triền miên. Trong dự thảo Nghị định xử phạt hành chính trong lĩnh vực điện lực của Bộ Công Thương, nếu cắt điện không báo trước sẽ bị phạt tiền. Đây là việc làm cần thiết để nâng cao trách nhiệm của ngành điện. Nhưng vấn đề là những thiệt hại do việc cắt điện gây ra đã nhìn thấy nhãn tiền ở nhiều địa phương nhưng người dân vẫn tự khắc phục hậu quả mà chưa nhận được sự đền bù nào từ ngành điện. Nhiều người cho rằng, nguyên nhân của tình trạng này là do sự “độc quyền”; ngành điện đưa ra lý do hệ thống điện xuống cấp là do không đủ vốn để nâng cấp nhưng EVN vẫn “lấn sân” sang những lĩnh vực khác. Cốt lõi của vấn đề vẫn là sự quản lý còn quá lỏng lẻo, dẫn đến thiệt hại chỉ người dân và doanh nghiệp gánh chịu.

Phương Nguyên