Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, Kỳ họp này có ý nghĩa rất quan trọng, Quốc hội sẽ thảo luận, quyết định nhiều vấn đề để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, chính sách, khơi thông nguồn lực, khắc phục các điểm nghẽn, tất cả vì sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và bảo đảm đời sống của Nhân dân.
Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm phát biểu.
Phát biểu tại phiên khai mạc Kỳ họp, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh: Trong thành tựu chung của đất nước, có đóng góp rất quan trọng của Quốc hội nói chung, Quốc hội khóa XV nói riêng. Trong thời gian qua, hoạt động của Quốc hội đã có nhiều đổi mới, thực chất và hiệu quả hơn. Quốc hội ngày càng phát huy vai trò là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất.
Tuy nhiên, thẳng thắn nhìn nhận, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước lưu ý, trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần sớm được khắc phục. Và trong 3 điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là thể chế, hạ tầng và nhân lực, thì thể chế là “điểm nghẽn” của “điểm nghẽn”.
Phát biểu tại thảo luận tổ về tình hình kinh tế - xã hội, chiều 26/10, Tổng Bí thư nêu câu chuyện có tiền mà không tiêu được. Giải ngân vốn 9 tháng chưa được 50%, chỉ còn mấy tháng nữa là hết năm thì có tiêu được hết không? Chương trình mục tiêu quốc gia quyết rồi, giờ lại nói vướng cái nọ, cái kia... Quy định thế nào mà đến Nhà nước còn không làm được thì doanh nghiệp làm sao làm được. Hàng trăm, hàng nghìn dự án ở địa phương được cấp cho doanh nghiệp nhưng triển khai lại vướng, lại đứng chờ nhau… Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Phải tìm cách trả lời cho dân”.
Trong phát biểu tại phiên khai mạc Kỳ họp, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cho rằng: Chất lượng xây dựng, hoàn thiện pháp luật chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, một số luật mới ban hành đã phải sửa đổi; các quy định chưa thực sự đồng bộ, còn chồng chéo, nhiều quy định còn khó khăn, cản trở việc thực thi, gây thất thoát, lãng phí các nguồn lực; chưa tạo môi trường thực sự thuận lợi để thu hút nguồn lực của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, khơi thông nguồn lực trong dân...
Từ những vấn đề nêu trên, để đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm yêu cầu: Quốc hội đổi mới mạnh mẽ công tác lập pháp, trong đó chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý Nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển. Tư duy quản lý không cứng nhắc, dứt khoát từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”. Và nhấn mạnh yêu cầu: “chủ động, tích cực, khẩn trương xây dựng hành lang pháp lý cho những vấn đề mới, xu hướng mới (nhất là những vấn đề liên quan đến Cách mạng Công nghiệp 4.0, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh…), tạo khung khổ pháp lý để thực hiện thành công cuộc cách mạng về chuyển đổi số, tạo đột phá cho phát triển đất nước trong những năm tiếp theo”.
Trên tinh thần tháo gỡ điểm nghẽn thể chế để thúc đẩy phát triển, trong phiên thảo luận tại hội trường ngày 28/10 về kết quả giám sát thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội, các đại biểu đồng tình với 22 nội dung còn vướng mắc, bất cập về chính sách pháp luật, điểm nghẽn thể chế trong quản lý thị trường bất động sản, phát triển nhà ở xã hội, nhất trí với nhận định “sự chồng chéo về thể chế” của báo cáo giám sát, đồng thời chỉ ra thêm những điểm nghẽn cần được tháo gỡ sớm, nhất là những dự án nhà ở xã hội và đề nghị tiếp tục rà soát kỹ lưỡng để tiếp tục phát hiện những tồn tại về mặt thể chế khi đi vào cuộc sống của các Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở 2023 và Luật Đất đai 2024.
Theo dõi diễn biến phiên thảo luận báo cáo của Đoàn giám sát và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kết quả giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội qua truyền hình trực tiếp, cử tri, Nhân dân cả nước nhận xét: Những kiến nghị thẳng thắn được đưa ra trong báo cáo giám sát cũng như những ý kiến phân tích, kiến nghị, đề xuất giải pháp của đại biểu Quốc hội cho thấy tinh thần chủ động vào cuộc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn và phúc đáp ngay đối với những vấn đề liên quan mật thiết với đời sống Nhân dân và sự phát triển của đất nước.
Trên cơ sở đẩy nhanh tốc độ khơi thông “điểm nghẽn” thể chế, thúc đẩy phát triển, ngày 29/10, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Quản lý thuế và Luật Dự trữ quốc gia (dự án 1 luật sửa 7 luật). Đây là dự án luật được kỳ vọng sẽ tháo gỡ những vấn đề lớn, mang tính cấp bách, điểm nghẽn của nền kinh tế. Tiếp đó, ngày 30/10, Quốc hội nghe Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) và Luật Đấu thầu (dự án 1 luật sửa 4 luật) nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư, sản xuất, kinh doanh. Đây là cách đẩy nhanh tốc độ gỡ điểm nghẽn thể chế, cử tri nhận xét.
Cử tri và Nhân dân cho rằng, đồng chí Tổng Bí thư đã nhấn mạnh “thế giới phát triển rất nhanh”, do đó, chỉ có bứt tốc chúng ta mới rút ngắn thời gian của hành trình “bắt kịp, tiến cùng, vượt lên”. Và để “đi tắt, đón đầu”, “tìm ra con đường ngắn nhất đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” như Tổng Bí thư Tô Lâm và Trung ương xác định thì cùng với tập trung khắc phục những “điểm nghẽn” về thể chế hiện tại, đồng thời cũng phải có tầm nhìn dài hạn và chủ động tăng tốc hơn nữa trong xây dựng thể chế cho những vấn đề mới, xu hướng mới của thời đại.