Là vùng đất phèn nặng của tỉnh Cà Mau, những năm gần đây, huyện Thới Bình mạnh dạn chuyển dịch cơ cấu nuôi trồng. Trong đó, nuôi xen canh hữu cơ lúa-tôm, vụ lúa-vụ tôm… trên đất phèn vừa cải tạo đất để lúa trúng mùa, con tôm đạt năng suất cao. Những tiền đề đó đang đưa nông sản của Cà Mau đi vào thị trường thế giới với chất lượng tốt nhất theo tiêu chuẩn quốc tế.
Thu hoạch lúa ở vùng nuôi tôm
Khỏi lo được mùa, mất giá
Để có được nông sản, người nông dân phải trải qua trăm nỗi lo trước, trong và sau vụ canh tác: phân bón, khí hậu, mất mùa, được mùa mất giá… Bởi thế, nếu nông sản được cấp chứng nhận, nhất là chứng nhận quốc tế thì việc đảm bảo bao tiêu đầu ra khi cuối vụ sẽ giải quyết được rất nhiều vấn đề của nhà nông.
Vùng lúa-tôm của huyện Thới Bình Cà Mau vừa được tổ chức BUREAU VERITAS tại Việt Nam trao giấy chứng nhận BAP (thực hành nuôi trồng thủy sản tốt nhất) của Tổ chức Liên minh thủy sản toàn cầu (GAA).
Trong đó, điểm chung của 3 tiêu chuẩn này là tập trung bảo đảm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm; an toàn dịch bệnh; an toàn môi trường; an toàn xã hội và truy xuất được nguồn gốc sản phẩm. Do đó, khi đạt được chứng nhận BAP, tôm Cà Mau nói riêng, tôm Việt Nam nói chung sẽ rộng đường xuất khẩu đến hầu hết các thị trường khó tính trên thế giới. Bởi, GAA hiện có hơn 1.100 thành viên ở 70 quốc gia và trở thành tổ chức nổi bật nhất đại diện cho ngành công nghiệp thủy sản toàn cầu.
Thu hoạch tôm sú trên vùng lúa ở xã Trí Lực (Thới Bình)
Theo đại diện Công ty TNHH xã hội tôm chứng nhận Minh Phú, đơn vị đồng hành thực hiện dự án, khi có giấy chứng nhận BAP, các nông hộ sản xuất trong chuỗi liên kết sẽ được doanh nghiệp liên kết bao tiêu, thu mua toàn bộ tôm (cả tôm sú và tôm càng xanh) đạt chứng nhận BAP với giá cao so với giá tôm trên thị trường, không lo về đầu ra.
Ngược lại, khi có được nguồn nguyên liệu đạt chứng nhận, đơn vị thu mua cũng yên tâm khi bảo đảm được nguồn cung cấp tôm nguyên liệu sạch, bền vững, có truy suất nguồn gốc rõ ràng theo tiêu chuẩn toàn cầu…
Ông Võ Văn Được (ấp 6 La Cua, xã Biển Bạch Đông, huyện Thới Bình) cho biết, gia đình tham gia dự án đạt chứng nhận BAP được hơn 2 năm qua. Nếu trước đây, nuôi theo phương thức truyền thống không đạt hiệu quả cao và tình trạng “được mùa-mất giá” cũng thường xuyên diễn ra. Thì từ khi gia đình thực hiện dự án nuôi mới theo chuẩn quốc tế, đã giảm tối đa những vấn đề gặp phải; đồng thời, thu nhập tăng lên hơn 80 triệu đồng/ha/năm.
Tương tự, hộ ông Nguyễn Văn Thương, người cùng địa phương, canh tác với diện tích đất 3,2ha mô hình tôm-lúa đã mang lại nguồn thu khoảng 200 triệu đồng/năm. “So với mô hình truyền thống, mô hình tôm-lúa đạt chứng nhận BAP sẽ giúp sản phẩm làm ra không chỉ có giá bán cao hơn mà nông dân còn được hỗ trợ tập huấn, kỹ thuật và men vi sinh”, ông Thương nói.
Doanh nghiệp hỗ trợ dự án BAP ở Thới Bình.
Thích ứng biến đổi khí hậu
Theo UBND huyện Thới Bình, vùng lúa-tôm của địa phương được tổ chức BUREAU VERITAS tại Việt Nam trao giấy chứng nhận BAP (thực hành nuôi trồng thủy sản tốt nhất) của Tổ chức Liên minh thủy sản toàn cầu (GAA). Đây là chứng nhận quốc tế thứ 2 (sau ASC) và là chứng nhận BAP đầu tiên của Việt Nam được trao cho vùng chuyên canh tôm-lúa ở tỉnh Cà Mau.
Vùng tôm lúa xã Tân Lộc (Thới Bình),
Theo đại diện GIZ tại Việt Nam, hiện có nhiều tiêu chuẩn đã và đang được áp dụng trong nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam như SQF, GlobalGAP, ASC, BAP, Naturland, AquaGAP, VietGAP… Tuy nhiên, các tiêu chuẩn rất quan trọng được áp dụng phổ biến cho con tôm xuất khẩu hiện nay vẫn là ASC, GlobalGAP và BAP.
Phó Chủ tịch UBND huyện Thới Bình Nguyễn Hoàng Bạo cho biết, từ lâu, Thới Bình được đánh giá là địa phương có nhiều tiềm năng để phát triển mô hình tôm-lúa; trong đó, nổi bật là mô hình xen canh lúa-tôm càng xanh và lúa-tôm sú.
Do đó, lợi ích lớn nhất khi được cấp chứng nhận BAP chính là giải quyết vấn đề nuôi tôm không bền vững cho các hộ nuôi tôm quy mô nhỏ, từ đó, giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường, bảo đảm lợi ích xã hội, góp phần thay đổi thói quen sản xuất, cách suy nghĩ của người nuôi và doanh nghiệp; đồng thời, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững môi trường, xã hội, an sinh và an toàn thực phẩm.
Ông Nguyễn Phi Thoàng, Phó Chủ tịch UBND xã Biển Bạch Đông, cho biết, thực tế sau hơn 2 năm triển khai “dự án tôm-lúa xã Biển Bạch Đông” đã cho thấy dự án rất thích ứng biến đổi khí hậu và góp phần cải thiện thu nhập cho người nông dân.
Do đó, ngành chức năng đã hoàn thành việc xác nhận thực hiện chứng nhận này cho các hộ nuôi tôm-lúa trên địa bàn xã Biển Bạch Đông, với 231 hộ tham gia trên tổng diện tích hơn 696ha, với 296 ao nuôi.
"Với tiền đề này, trong thời gian tới đây, xã sẽ tiếp tục nhân rộng cho bà con ra khu diện tích khoảng 2.000ha", ông Thoàng nói.
Nhờ đạt được nhiều chứng nhận quốc tế khác nhau mà tôm Cà Mau hiện xuất khẩu sang hơn 90 quốc gia, vùng lãnh thổ với tổng kim ngạch xuất khẩu hằng năm bình quân hơn 1 tỷ USD. Với mục tiêu đạt kim ngạch xuất khẩu 1,4 tỷ USD vào năm 2025, tỉnh đang tích cực triển khai một loạt chiến lược nhằm gia tăng sản lượng, cải thiện chất lượng, và nâng cao giá trị của sản phẩm tôm. |