Hợp tác xã nông nghiệp góp phần xây dựng nông thôn mới

Phát huy vai trò của HTX

Phú Yên là tỉnh thuần nông, đời sống người dân chủ yếu dựa vào nông nghiệp. Thêm vào đó, để đạt chuẩn NTM, xã phải đáp ứng tiêu chí về hình thức tổ chức sản xuất (tiêu chí 13), đồng nghĩa với việc có HTX hoạt động hiệu quả. Vì vậy, việc phát triển HTXNN ở vùng nông thôn có ý nghĩa quan trọng trong quá trình thực hiện xây dựng NTM và cải thiện đời sống, nâng cao thu nhập cho người dân vùng nông thôn.

Ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Phú Yên, cho biết, toàn tỉnh hiện có hơn 140 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM và phong trào thi đua Phú Yên chung sức xây dựng NTM, thời gian qua, các HTX đã củng cố bộ máy, xây dựng phương án sản xuất, đầu tư máy móc, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho người lao động, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động của địa phương.

Đưa máy móc hiện đại vào cơ giới hóa trong thu hoạch lúa.

Cùng với sự vào cuộc các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trong công tác tuyên truyền, các HTX đã phát huy vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho nông dân để nâng cao hiệu quả sản xuất. Tiêu biểu như HTXNN An Nghiệp (huyện Tuy An), HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Hòa Thành (TX Đông Hòa), HTXNN kinh doanh dịch vụ Hòa Phú (huyện Tây Hòa)…

Từ đầu năm đến nay, Phú Yên có thêm 2 sản phẩm OCOP được đánh giá công nhận đạt 3 sao. Lũy kế toàn tỉnh có 253 sản phẩm OCOP (10 sản phẩm 4 sao, 243 sản phẩm 3 sao). Trong đó có gần 30 sản phẩm OCOP của 18 chủ thể là HTXNN.

Trồng sen theo chuỗi giá trị , HTX nông nghiệp giúp người dân trong khâu tiêu thụ sản phẩm.

Hình thành các chuỗi liên kết

Hơn 10 năm qua, nhận thức của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở và các tầng lớp Nhân dân về HTX ở Phú Yên có sự chuyển biến căn bản, tạo được sự ủng hộ cao của người dân và có sức lan toả; vai trò chủ thể của người nông dân được khẳng định, bà con tích cực hưởng ứng, tham gia đóng góp công sức, tài sản phục vụ xây dựng NTM, nhờ đó, diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng lên.

Đến nay, các HTXNN trên địa bàn Phú Yên thường xuyên liên kết, hợp tác với các doanh nghiệp để hình thành chuỗi giá trị; trong đó có các đơn vị tham gia các chuỗi liên kết giá trị nổi bật như chuỗi giá trị lúa chất lượng, cây ăn quả, xây dựng mô hình sản xuất lúa hữu cơ và cây giống keo lai, góp phần giải quyết việc làm và tạo thu nhập cho hàng ngàn lao động ở  nông thôn.

Dùng máy bay không người lái trong khâu phun thuốc cho cây lúa, giúp người dân giảm chi phí.

Ông Phạm Đức Hậu, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Hòa Thành (TX Đông Hòa), cho biết: Tham gia xây dựng NTM nâng cao từ năm 2021, HTX triển khai mô hình liên kết chuỗi trong sản xuất và tiêu thụ lúa chất lượng với giống Đài thơm 8 trên diện tích 20ha. Lúa sau thu hoạch cho năng suất cao, gạo có độ thơm nhẹ, mềm dịu, rất thích hợp sản xuất gạo chất lượng cao nên HTX chế biến thành sản phẩm gạo chất lượng Hòa Thành. Hiện nay, hai nông sản chủ lực của địa phương là gạo chất lượng và lúa giống đều được đăng ký nhãn hiệu tập thể. Riêng gạo được chứng nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh. Ngoài ra, HTX xây dựng thành công mã vùng trồng tạo thuận lợi cho truy xuất nguồn gốc khi sản phẩm lưu thông trên thị trường. “Nhờ tham gia xây dựng NTM nâng cao mà hoạt động sản xuất, chế biến, quản trị nông sản địa phương của HTX ngày một chuyên nghiệp. Vai trò của HTX với đời sống thành viên và bà con cũng được củng cố thêm”, ông Hậu nói.

Các HTXNN cũng đã mở rộng sản xuất, tạo thêm nhiều ngành nghề, phát triển kinh doanh tổng hợp, đầu tư trang thiết bị để nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh, góp phần tạo việc làm, giảm nghèo ở địa phương, giải quyết nhu cầu, lợi ích chính đáng của thành viên và người lao động. Bên cạnh đó, nhiều HTX nhanh chóng thích nghi với cơ chế thị trường, tạo sự liên kết, hợp tác với nhau và với các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế mang lại hiệu quả kinh tế cho thành viên, góp phần nâng cao đời sống của người dân và bộ mặt nông thôn trong xây dựng NTM...

Theo ông Võ Văn Dị, Giám đốc  HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Phú (huyện Tây Hoà), để có cơ hội tiếp cận thị trường tăng giá trị kinh tế cho hạt lúa, HTX đưa vào trồng thử nghiệm giống lúa ST24 theo hướng hữu cơ. Tiến tới, HTX tạo ra sản phẩm gạo ST24 Hòa Phú theo hướng thương mại với nhãn hiệu được đăng ký độc quyền và mã QR trên bao bì. Để mở rộng mạng lưới tiêu thụ, HTX liên kết với các cửa hàng, siêu thị trong và ngoài tỉnh và hoàn tất quy trình để trở thành sản phẩm OCOP cấp tỉnh. Bên cạnh cây lúa, HTX còn đầu tư vào cây keo lai, trong đó xây dựng vườn ươm keo giống bằng phương pháp giâm hom. Hiện nay, từ sản xuất nông nghiệp, thành viên HTX có thu nhập bình quân 50 triệu đồng/người/năm. HTX phấn đấu những năm tiếp theo, thu nhập thành viên tăng lên 60 triệu đồng/người/năm.

Ông Nguyễn Đồng Minh, Giám đốc HTXNN và kinh doanh dịch vụ Hòa Đồng, cho hay, HTX hiện có 3 mô hình liên kết (sản xuất giống cấp xác nhận; trồng rau sạch, nấm sạch ứng dụng công nghệ cao; xây dựng chuỗi giá trị trên cây sen), đều mang lại lợi nhuận cao cho bà con. HTX sản xuất giống cấp xác nhận trên diện tích 100ha, thu hút 142 hộ tham gia. Bà con được đầu tư giống và hướng dẫn kỹ thuật, lợi nhuận đạt gần 300 triệu đồng/năm.

Theo Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và PTNT), Phú Yên hiện có 18 HTX có sản phẩm thương mại trên nông sản địa phương. Trong đó, nhiều HTX thực hiện đăng ký mã vạch, xây dựng mã vùng trồng. Thông qua kênh của Liên minh HTX và Sở Nông nghiệp và PTNT, các sản phẩm của HTX đều được xúc tiến thương mại qua các kênh thương mại điện tử.

Ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Phú Yên, cho biết, có được kết quả trên  là sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của tỉnh và các ngành chức năng trong việc hỗ trợ các HTX tiếp cận thị trường, định hướng sản phẩm chủ lực, hỗ trợ vay vốn đầu tư mở rộng sản xuất, xây dựng thương hiệu, nhãn mác sản phẩm; tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý, trang bị kiến thức quản trị kinh doanh cho đội ngũ cán bộ HTX nhằm đổi mới tư duy phát triển kinh tế, tiếp cận thị trường, kết nối với các doanh nghiệp, xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Nhờ đó, các HTX đã phát huy vai trò của kinh tế tập thể, góp phần quan trọng vào việc nâng cao giá trị sản xuất, tăng thu nhập  cho xã viên, đồng thời tạo ra những thay đổi căn bản diện mạo ở khu vực nông thôn…

Thời gian tới, tỉnh Phú Yên tiếp tục hỗ trợ củng cố, đổi mới, phát triển các HTX trong lĩnh vực nông nghiệp nhằm góp phần tích cực trong thực hiện Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn. Hỗ trợ HTX đẩy mạnh liên kết, hỗ trợ, giúp đỡ kinh tế hộ nâng cao năng lực cạnh tranh, tiếp cận thị trường, xuất khẩu chính ngạch, giảm thiểu rủi ro, tăng tính công khai, minh bạch của quá trình sản xuất, hình thành các vùng nguyên liệu lớn, đẩy mạnh áp dụng khoa học - công nghệ, cơ giới hóa sản xuất lớn; chú trọng tập huấn kỹ thuật về nông nghiệp công nghệ cao cho thành viên và người lao động; tăng cường hỗ trợ cán bộ có trình độ đại học, cao đẳng, cán bộ trẻ về làm việc tại HTXNN. Đẩy nhanh chuyển đổi số trong HTXNN để nâng cao năng suất, hiệu quả; thúc đẩy áp dụng nông nghiệp thông minh; nâng cao tiêu chuẩn sản xuất nông nghiệp theo hướng an toàn…