Công ty Cổ phần BVN Thanh Chương: Thúc đẩy kinh tế vùng phát triển và bảo vệ môi trường rừng bền vững

Phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường rừng

Những ngày đầu tháng cuối năm 2024, tại Công ty Cổ phần BVN Thanh Chương (xã Thanh Hương, huyện Thanh Chương), không khí hoạt động tại nhà máy khá sôi động. Xe ô tô vận chuyển gỗ keo vào ra liên tục, gỗ keo đầy ắp sân chứa, phía trong nhà máy, các dây chuyền hoạt động tích cực để cho ra sản phẩm viên nén.

Công ty Cổ phần BVN Thanh Chương (BVN) được thành lập ngày 25/3/2016 là công ty chuyên sản xuất dăm gỗ làm nguyên liệu sản xuất gỗ viên nén, được xây dựng trên diện tích 5,6 ha, với tổng vốn đầu tư hơn 400 tỷ đồng. Công suất giai đoạn 1 của nhà máy là 150.000 tấn/năm. Nhà máy đã giải quyết việc làm cho 120 lao động, với mức thu nhập bình quân là 9 triệu đồng/người, trong đó 95% là lao động địa phương huyện Thanh Chương.

Địa bàn huyện Thanh Chương có trên 20.000 ha keo nguyên liệu, hàng năm thu hoạch từ 2.500-3.000 ha keo, với lợi thế là vùng có nguồn nguyên liệu gỗ rừng trồng đang được người dân và chính quyền tập trung phát triển, là thế mạnh để sản xuất viên nén gỗ. Ngay từ khi mới xây dựng, nhà máy đã liên kết với các hợp tác xã, các hộ dân xây dựng mô hình quản lý rừng bền vững thực hiện chuỗi liên kết, nghiên cứu, cung cấp các giống cây trồng cho năng suất cao và mở rộng quy mô sản xuất.

Không chỉ là đơn vị tiêu thụ, thu mua sản phẩm từ rừng trồng cho người dân, mà còn đem lại cơ hội việc làm cho hàng trăm con em người dân trên địa bàn

Không chỉ thu mua sản phẩm của người dân, BVN Thanh Chương còn chú trọng phát triển rừng bền vững. Đó là lý do công ty tham gia phát triển chứng chỉ rừng bền vững của tổ chức kiểm soát rừng Quốc tế FSC. Thông qua chương trình đã đào tạo cho hàng nghìn hộ gia đình về trồng rừng bền vững, qua đó góp phần bảo vệ môi trường, bảo tồn cải tạo môi trường sống và nâng cao giá trị rừng trồng. Hiện nay BVN Thanh Chương đang là đại diện cho nhóm chứng chỉ rừng biền vững FSC của huyện Thanh Chương.

Ông Trình Văn Nhã, Chủ tịch huyện Thanh Chương cho biết: Đây là mô hình sản xuất công nghiệp điển hình của huyện Thanh Chương. Không chỉ phát huy được vùng nguyên liệu keo trên địa bàn huyện mà còn giải quyết việc làm cho nguồn lao động lớn trên địa bàn. Ngay khi thành lập dự án huyện Thanh Chương cũng đã phối hợp với nhà máy để tuyên truyền cho người dân trên địa bàn hiểu rõ công nghệ sản xuất của nhà máy, xây dựng mối quan hệ liên kết bền vững, giúp nhà máy phát triển ổn định, đồng thời góp phần nâng cao đời sống cho người dân trên địa bàn.

Ngoài ra, Công ty thường xuyên tích cực tham gia đóng góp vào các hoạt động xã hội, phong trào chung tay xây dựng Nông thôn mới trên địa bàn.

BVN Thanh Chương là 1 trong 10 đơn vị có thành tích xuất khẩu lớn nhất tỉnh năm 2022 được UBND Tỉnh khen thưởng.

Anh Đặng Ngọc Sang, Giám đốc Công ty Cổ phần BVN Thanh Chươngcho biết: Việc đầu tư bằng công nghệ mới và đồng bộ tạo điều kiện cho đơn vị khả năng đổi mới và áp dụng các sáng kiến, cải tiến, tối ưu sản xuất thường xuyên. Đi kèm với đó là việc tiêu thụ năng lượng thấp tính trên khối lượng sản phẩm đầu ra và các yếu tố về môi sinh, môi trường được đảm bảo tối đa. Đây là các yếu tố để nâng cao năng lực cạnh tranh, uy tín thương hiệu và sản phẩm của đơn bị đối với các thị trường có tiêu chuẩn khắt khe như Nhật Bản.

Hiện nay, do ảnh hưởng của tình hình kinh tế chung trên thế giới, việc xuất khẩu viên nén sang các thị trường châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản rất khó khăn, giá giảm sút. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, Nhà máy đã tìm kiếm được các đơn hàng tại Hàn Quốc, Nhật Bản, xuất bán với khối lượng trên 11.000 tấn viên nén, giá 180 USD/tấn. Hiện tại, Nhà máy đang tiếp tục tìm kiếm thêm các đơn hàng khác để duy trì sản xuất 10.000 tấn sản phẩm/tháng (tương đương thu mua 24.000 tấn keo nguyên liệu tại địa bàn huyện Thanh Chương).

Không lãng phí tài nguyên rừng

Sản xuất viên nén sinh khối là xu thế mới của thế giới nhằm bảo vệ môi trường, chống biến đối khí hậu. Khi thế giới chuyển sang dùng năng lượng tái tạo, thay thế các nguyên liệu hóa thạch. Vì vậy, việc đầu tư cho các dự án sản xuất viên nén hiện đại thì sẽ cùng lúc đạt được mục tiêu bảo vệ rừng bền vững, khai thác tiềm năng lợi thế đất đai, mang lại sinh kế cho người dân miền núi.  

Ưu thế của sản xuất viên nén sinh khối hoặc than hoạt tính, than sinh khối sử dụng, chế biến các cây gỗ rừng trồng như keo, bạch đàn… Ngoài ra, còn tận dụng các mùn cưa, phần vỏ, cành cây mà người dân sau khai thác thường bỏ lại trong rừng.

Trước đây, ở vùng trồng keo tại địa bàn huyện Thanh chương, khi thương lái vào thu mua keo chỉ thu mua gỗ thành khối,các phụ phẩm khác như vỏ, cành, ngọn đều vứt lại. Thế nhưng, từ khi có nhà máy sản xuất viên nén sinh khối nên chỉ trừ lá, các phụ phẩm như ngọn, vỏ cành đều thu mua hết. Mặc dù giá thu mua tận thu thấp hơn nhưng ổn định, xét cho cùng người dân vẫn được lợi và giảm được nguy cơ cháy rừng do lớp thực bì bỏ lại.

Hiện nay BVN Thanh Chương đang là đại diện cho nhóm chứng chỉ rừng biền vững FSC của huyện Thanh Chương.

Giám đốc Công ty Cổ phần BVN Thanh Chương, Đặng Ngọc Sang cho biết: tỷ lệ tận dụng thân cây gỗ sau thu hoạch vẫn là điểm yếu của lâm nghiệp nước ta. Cụ thể, trong khi tỷ lệ bình quân chung của thế giới là 30 - 35% và các nước như Nga từ 80 - 85%, Đức gần 90% thì ở nước ta chỉ là 18 - 21% là quá lãng phí. Chính vì thế, việc đầu tư các nhà máy sản xuất than hoạt tính hoặc than sinh khối hiện đại góp phần khắc phục được hạn chế này. Không những thế, so với công nghệ chế biến gỗ bằng hình thức băm, xay thường gây ra ô nhiễm thì sản xuất chế biến viên nén và than hoạt tính đều an toàn và sạch môi trường.

Quy trình sản xuất này bắt đầu bằng việc thu thập và xử lý gỗ. Gỗ thô được băm nghiền thành mùn nhỏ sau đó trải qua quy trình sàng lọc cẩn thận để đảm bảo hiệu suất tối ưu. Sau đó, gỗ mùn được đưa vào máy ép viên nén tạo thành dạng viên nén.

Dây chuyền sản xuất chính của Nhà máy sử dụng công nghệ châu Âu, từ hãng Andritz, Đan Mạch.

Cũng theo anh Sang cho biết: Một trong những quan tâm của công ty là vùng nguyên liệu. Sản phẩm viên nén sinh khối và than hoạt tính được các nước phát triển rất ưa chuộng nhưng yêu cầu về nguồn gốc, chứng chỉ rừng nguyên liệu cho nhà máy cũng nghiêm ngặt. Tuy nhiên, gần đây tình trạng xưởng băm dăm trái phép tràn lan, trong đó một số đơn vị mở xưởng băm dăm kết hợp trạm cân ngay bìa rừng, làm ảnh hưởng đến sản lượng gỗ nguyên liệu đầu vào hàng năm của công ty. Băm dăm trái phép, không kiểm soát dẫn đến việc khai thác rừng non; cạnh tranh không lành mạnh, mất an ninh trật tự trên địa bàn vùng miền núi. Không kiểm soát được sản lượng gỗ khai thác, chế biến hàng năm ảnh hưởng đến nguồn nguyên liệu của công ty. Không dự báo được sản lượng gỗ nguyên liệu phục vụ xây dựng kế hoạch sản xuất của nhà máy.

Vì vậy, rất mong chính quyền địa phương, các cơ quan ban ngành thanh tra, kiểm tra để phát hiện, ngăn chặn, chấn chỉnh, xử lý kịp thời, dứt điểm, theo đúng quy định pháp luật các vi phạm (nếu có) của các cơ sở chế biến, băm dăm gỗ; tuyệt đối không để cho các sai phạm kéo dài, gây khó khăn cho công ty nói riêng và các nhà máy chế biến sâu ngành gỗ trên địa bàn tỉnh.