Tổng Bí thư Tô Lâm: Phải quán triệt rất sâu sắc chiến lược, vị trí người thầy

Phát biểu tại thảo luận tổ về Dự án Luật Nhà giáo hôm nay (9/11), Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh "đây là dịp tôn vinh nghề nghiệp những người thầy - cũng là chào mừng ngày  20/11. Nhân đây, tôi chúc mừng các thầy cô giáo, chúc mừng sự nghiệp giáo dục của chúng ta".

Tổng Bí thư Tô Lâm nhận định, trước hết về vị trí của giáo dục và đào tạo, rất có ý nghĩa về chiến lược công tác cán bộ. Trong công tác cán bộ đào tạo cán bộ là quan trọng, đã nói tới đào tạo là phải có thầy. Đây là đột phá quốc gia và là trọng tâm. Trong đào tạo người thầy rất quan trọng, muốn giáo dục phát triển được đầu tiên phải có thầy, có trường. "Với định hướng chung này của Đảng, tôi cho rằng phải quán triệt rất sâu sắc chiến lược, vị trí người thầy. Tôi đọc qua dự thảo Luật thấy là đang ở tầm những gì trước đây chưa quy định thì quy định. Phải vượt lên được về tầm, xác định được vai trò quan trọng của giáo dục, đào tạo; trong giáo dục và đào tạo người thầy là chủ thể chính - ở đây còn nhiều đòi hỏi khác nữa mà chúng ta phải quán triệt".

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu thảo luận Dự án Luật Nhà giáo sáng 9/11 (Ảnh: Phạm Thắng)

Theo Tổng Bí thư, đã nói tới thầy thì phải có trò, vậy Luật Nhà giáo giải quyết được tương quan giữa thầy và trò như thế nào và phải giải quyết được mối quan hệ thật tốt giữa thầy và trò. Nếu không có trò không có thầy. Trong Luật này phải giải quyết được mối quan hệ rất quan trọng này.

"Phải xác định người thầy là một nhà khoa học, vậy giữa mối quan hệ thầy giáo và nhà khoa học như thế nào, không thể có luật về nhà khoa học nữa nên điều đó phải được thể hiện, được khái quát. Phải đưa thế nào mối quan hệ giữa nhà khoa học, giữa trung tâm nghiên cứu với doanh nghiệp, với nhà nước. Và đòi hỏi của nhà khoa học với người thầy rất lớn, không thể đứng lại được, khoa học, tri thức có dừng lại đâu. Phải mang được những tâm thế đó, người thầy phải là nhà khoa học, phải có chuyên môn rất sâu. Ngoài thầy khái niệm chung còn có các chuyên môn khác.

Tôi muốn nói đến đất nước hội nhập, giáo dục hội nhập thế nào, thầy hội nhập thế nào. Nếu không nói đến sẽ rất khó khăn. Vừa rồi chúng ta tuyên bố phổ cập tiếng Anh trong giáo dục - tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2, thầy phải tiếng Anh thế nào mới phổ cập được. Thầy có trình độ tiếng Anh thế nào? Có quy định thầy nước ngoài không, có phải chấp hành theo Luật Nhà giáo của Việt Nam không? Chúng ta đã đề cập gì chưa? Muốn hội nhập được phải có con người, mà con người đào tạo được trước hết phải là người thầy. Cần có các chính sách rất cụ thể. Nếu bây giờ không có thầy tiếng Anh làm sao có trò tiếng Anh được. Thầy dạy Toán, thầy dạy Văn cũng phải có tiếng Anh chứ không chỉ riêng thầy dạy Ngoại ngữ. Phải tiếp cận, phải hội nhập. Các chính sách đó phải được thể hiện ở đây, phải có những đòi hỏi, những yêu cầu cụ thể" - Tổng Bí thư lưu ý.

Về chính sách về học tập suốt đời, theo Tổng Bí thư, thầy giáo đến bao nhiêu tuổi về hưu, mà về hưu mới tích luỹ được, người già còn đi học. Thầy nghỉ hưu không được giảng dạy nữa thì rất khó khăn, trong khi chính sách mở rộng học tập suốt đời, “trò rất già thì cũng phải có thầy rất già”. "Những thầy lớn tuổi lại có uy tín, thầy hướng dẫn; nhưng đến tuổi thì nói do Luật Giáo dục tôi hết tuổi, tôi không còn là nhà giáo nữa, rõ ràng là như vậy sẽ khó khăn. Trong khi chúng ta đang huy động các lực lượng xã hội vào công tác giáo dục, công tác giảng dạy. Đặc biệt là những môi trường đặc biệt như các thầy dạy học trong các trại giam có yếu tố đặc biệt, giảng dạy các cháu vừa tình cảm, vừa thu hút, vừa lôi kéo. Hoặc thầy giáo ở miền núi cũng phải được coi là môi trường đặc biệt, thầy không những dỗ dành đến trường, phải nuôi các cháu đi học, phải động viên, phải hy sinh… Ở những nơi như thế thì chính sách gì cho những môi trường đặc biệt đó. Tôi đi miền núi thấy rất khó khăn, các cháu đi học 20-30 cây số làm sao đi hàng ngày được, trường nội trú không có. Trò không có nơi học tập, sinh hoạt, thầy càng không, thế làm sao được. Cô giáo lên trường miền núi không có thanh niên nào, chỉ có công an và bộ đội biên phòng, lấy chồng thế nào, cả tuổi thanh xuân ở đấy thế nào. Bộ đội biên phòng, công an xã cũng không có nhà công vụ, ai giải quyết vấn đề này. Mỗi trường như thế phải có nhà công vụ cho giáo viên. Giáo viên ở đó 5-10 năm phải có chỗ ở. Chính sách cần đi vào rất cụ thể, phải bao quát đến những việc như vậy. Những vùng khó khăn về kinh tế - xã hội lại là vùng trũng về giáo dục và đào tạo, khó khăn về phát triển nguồn nhân lực. Càng khó khăn càng trũng mãi. Cần có chính sách khuyến khích".

Tổng Bí thư mong muốn Luật Nhà giáo ra đời sẽ được nhiều thầy cô chào đón. "Phải làm sao tạo cho người thầy đón nhật Luật này thực sự phấn khởi, thực sự là tôn vinh, thực sự tạo điều kiện thuận lợi cho người thầy. Chứ không để Luật ra thầy lại thấy khó khăn hơn. Thầy làm tốt rồi sẽ lôi kéo được trò, người thầy là đầu tầu cho giáo dục".