Dạy lập trình - Phương pháp phát triển trí thông minh cho trẻ

Trong những năm gần đây, các định nghĩa mới về trí tuệ đã giành được sự quan tâm và dần thay đổi cách thức nhìn nhận, đánh giá năng lực của con người. Giờ đây, người ta không còn chỉ dựa trên một vài khía cạnh như: tư duy toán học, khả năng ngôn ngữ, vận động... để đánh giá một đứa trẻ là thông minh, giỏi giang nữa, bởi lẽ mỗi đứa trẻ đều có tiềm năng phát triển một hay nhiều loại hình thông minh khác nhau.

Quan điểm này được thể hiện rõ trong Thuyết Đa trí thông minh của Tiến sĩ Howard Gardner – nhà tâm lý học kiêm giáo sư khoa học thần kinh tại Đại học Harvard, mở ra một định nghĩa mới về trí thông minh và là cơ sở để xây dựng nhiều phương pháp, chương trình giáo dục hiện đại chú trọng phát triển đa trí thông minh và năng lực toàn diện cho trẻ.

Tại Việt Nam, EPRO đã hợp tác với Tập đoàn SK Telecom – Hàn Quốc nghiên cứu phát triển chương trình E-Robot Coding – chương trình học lập trình phát triển đa trí thông minh và năng lực cốt lõi thế kỷ 21 cho trẻ.

Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh, trong suốt quãng đời còn lại, bộ não con người sẽ không bao giờ có được sự tăng trưởng nhanh như giai đoạn từ 0-6 tuổi nữa. Từ 8 tuổi trở đi, con người hầu như chỉ có thể phát triển kỹ năng và tri thức để hoàn thiện năng lực cốt lõi của mình.

Đó là lí do mà 3-6 tuổi là quãng thời gian để phát triển đa trí thông minh và từ 6-12 tuổi là quãng thời gian để hoàn thiện những kỹ năng và thái độ quyết định đến tương lai của trẻ. Đây là hai giai đoạn mà bố mẹ không thể bỏ lỡ để tạo dựng nền tảng năng lực vững chắc cho con.

Dựa trên cơ sở đó, chương trình học lập trình E-Robot Coding được thiết kế dành riêng cho trẻ từ 3-12 tuổi với nội dung không chỉ dừng lại ở kiến thức công nghệ, lập trình mà còn tích hợp cả Tiếng Anh, Khoa học, Nghệ thuật….

Bằng việc kết hợp nội dung đa kiến thức với phương pháp giáo dục tiên tiến nhất hiện nay như: CLIL – Dạy học Dự án – Trải nghiệm – Tình huống và Gamification, E-Robot Coding mang đến những tiết học đầy hứng thú và mới lạ cho trẻ. Những tình huống, dự án, trò chơi như: Khám phá Hành tinh, Khám phá Sở thú, Nhảy cùng Albert, Cùng Albert phân loại rác… đều được xây dựng để tối đa thời gian trải nghiệm, tương tác của trẻ với thầy cô, bạn bè, và đặc biệt với người bạn robot Albert trong nhiều bối cảnh và nền tảng kiến thức khác nhau.

Trẻ tiếp cận nội dung đa kiến thức với E-Robot Coding

Thông qua quá trình này, trẻ được khai phá 8 miền thông minh bao gồm: Trí thông minh Logic-Toán học, Trí thông minh Ngôn ngữ, Trí thông minh Tương tác, Trí thông minh Âm nhạc, Trí thông minh Không gian, Trí thông minh Thiên nhiên, Trí thông minh Vận động và Trí thông minh Nội tâm.

Mitch Resnick – người khởi xướng dự án xây dựng công cụ lập trình Scratch dành cho trẻ em tại MIT Media Lab – giải thích rằng: "Việc lập trình tự nó không phải là mục tiêu mà chúng ta muốn trẻ em hướng đến, tự nó không phải là phép mầu. Chúng ta dạy trẻ em lập trình để bắc chiếc cầu đến những điều lớn hơn nhiều".

"Trẻ em học được những nguyên lý cơ bản của việc thiết kế. Học được cách thử nghiệm ý tưởng mới. Học được cách phân chia ý tưởng phức tạp thành những phần việc đơn giản. Học được cách hợp tác với người khác để thực hiện dự án, học được cách tìm và sửa lỗi khi kết quả không được như ý. Tập được tính kiên trì khi đối mặt với khó khăn. Ngày nay, đó không chỉ là những kỹ năng cần thiết cho việc lập trình, mà còn cần thiết cho nhiều hoạt động khác".

Bà Nhi Lê - Giám đốc chương trình cộng đồng khu vực Đông Nam Á của Microsoft cũng chia sẻ quan điểm: "Khi trẻ em được học lập trình, chúng không chỉ được học những câu lệnh mà các em được học tư duy logic, khả năng hệ thống, giải quyết các vấn đề phức tạp. Lập trình cũng đòi hỏi sự sáng tạo rất lớn. Khi các em tham gia chế tạo, làm nên những trò chơi thì sự sáng tạo của các em được đẩy lên rất cao".

Rèn luyện cho trẻ kỹ năng và thái độ thiết yếu

Có thể thấy, giáo dục lập trình là bắc chiếc cầu để rèn luyện cho trẻ thêm rất nhiều kỹ năng thiết yếu thời đại số. Đối với E-Robot Coding, các kỹ năng như: Tư duy phản biện, Sáng tạo, Thuyết Đa trí thông minh, Giao tiếp, Hợp tác, Lãnh đạo… và thái độ: Ham học hỏi, Chủ động, Kiên trì… luôn được chú trọng rèn luyện trong mỗi hoạt động nhằm phát triển tối ưu bộ năng lực cốt lõi bên cạnh đa trí thông minh cho những công dân toàn cầu trong tương lai.

Hiện tại, E-Robot Coding đã được đưa vào giảng dạy tại nhiều chuỗi trường uy tín: Hệ thống trường Mầm non STEAMe GARTEN, Trường Mầm Non Việt Hàn Montessori, Hệ thống trường liên cấp Hoa Sen Hà Tĩnh, Hệ thống trung tâm Anh ngữ Apax Leaders…