Cà Mau có hệ thống sông ngòi chằng chịt nhất cả nước, mới vào mùa mưa nhưng tỉnh này đang đối diện với tình trạng sạt lở ven sông, kênh nghiêm trọng do thiên tai, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài sản, tính mạng của người dân.
Sạt lở làm hư hỏng hơn 100 m lộ về trung tâm xã Nguyễn Huân, huyện Ðầm Dơi làm ách tắc giao thông rạng sáng 7/7. Ảnh; Hữu Tùng
Gần 3 km bờ sông, rạch bị sạt lở
Trao đổi với phóng viên Kinh tế nông thôn, ông Tô Quốc Nam, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Cà Mau, cho biết, chỉ tính từ đầu năm đến nay, trên địa bàn xảy ra 77 vụ sạt lở sông rạch nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của hàng trăm hộ dân. Sạt lở diễn ra trên diện rộng, chủ yếu ở địa bàn 4 huyện Năm Căn, Ngọc Hiển, Đầm Dơi và Phú Tân.
Còn ông Nguyễn Long Oai, Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Cứu nạn tỉnh Cà Mau, thông tin, từ đầu năm đến nay đã có 2.773 m đường lộ, bờ kè, bờ sông bị sạt lở chìm xuống sông. Tổng thiệt hại đến thời điểm hiện tại lên đến hơn 221,840 tỷ đồng.
Bờ sông bị sạt lở nghiêm trọng.
Ngày 05/6/2023, trên địa bàn ấp Thuận Lợi B và ấp Thuận Hòa B, xã Tân Thuận, huyện Đầm Dơi xảy ra 5 vụ sạt lở đất ven sông (trên các tuyến sông Gành Hào, sông Giồng Nổi và tuyến sông Nước Mặn) với tổng chiều dài sạt lở 156m, chiều rộng từ 6m đến 10m, ước tổng thiệt hại hoảng 55 triệu đồng.
Rạng sáng 7/7, trở lại nhà sau khi ra thăm đồng tôm, ông Phạm Văn Quân (ấp Thuận Thành, xã Tân Tiến, huyện Ðầm Dơi) định chợp mắt nhưng phát hiện âm thanh lạ. Ra ngoài xem thử mới tá hỏa khi con lộ ngang nhà ông phút chốc thành vũng nước dưới tuyến sông Cây Tàng. Tuy không ảnh hưởng nhiều về tài sản nhưng khoảng 110 m lộ ôtô về trung tâm xã Nguyễn Huân (huyện Ðầm Dơi) đã bị phá hủy hoàn toàn khiến giao thông ách tắc. Ðó cũng là tuyến đường ôtô độc đạo về xã ven biển Nguyễn Huân, để từ đó lưu thông qua xã Tam Giang, Tam Giang Ðông (huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau).
Trưởng phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Ðầm Dơi Lê Tấn Phát cho biết: Trong lúc đơn vị chức năng đang nỗ lực bằng mọi giá để khắc phục nhanh sự cố vụ sạt lở tuyến đường về trung tâm xã Nguyễn Huân thì ngay hôm sau, thêm bốn vụ sạt lở khác xảy ra dọc tuyến sông Trưởng Ðạo, kênh Khai Hoang ở các xã Thanh Tùng, Ngọc Chánh, Quách Phẩm. Cả bốn vụ đều xảy ra vào rạng sáng 8/7, làm hư hỏng hoàn toàn 62 m lộ bê-tông nông thôn, 60 m lộ đất đen hoàn chỉnh chuẩn bị làm lộ bê-tông, một cống xổ tôm của người dân, với tổng thiệt hại hơn 125 triệu đồng.
Từ đầu năm đến nay, huyện Đầm Dơi đã xảy ra 56 vụ thiên tai (53 vụ sạt lở, 3 vụ lốc xoáy) làm hư hỏng hoàn toàn 106 m kè bê tông, sập hoàn toàn 09 căn nhà, hư hỏng 1 căn nhà tiền chế, tốc mái 1 căn nhà, thiệt hại 3.000 m đất vuông rừng, thiệt hại 1.102 mét lộ đal; thiệt hại 5 cống xổ vuông ảnh hưởng đến 59 hộ dân. Ước tổng thiệt hại khoảng gần 3 tỷ đồng.
Còn tại huyện Năm Căn, vào khoảng 1 giờ ngày 05/6/2023, trên địa bàn ấp Xẻo Sao, xã Lâm Hải, huyện Năm Căn xảy ra vụ sạt lở đất ven sông (tuyến rạch Chà Là) làm sạt lở 20m đất nuôi trồng thủy sản, chiều rộng 06m, hư hỏng 20m lộ bê tông, chiều rộng lộ 2m và 1 cống xổ vuông trước nhà hộ bà Trần Thị Sổ, ước tổng thiệt hại khoảng 50 triệu đồng.
Nhiều căn nhà ở Năm Căn bị sụp hoàn toàn hoặc sụp một phần xuống cửa sông Lớn.
Lúc 0 giờ 50 phút ngày 07/6/2023, trên địa bàn ấp Nhà Luận và ấp Lung Ngang, xã Tam Giang, xảy ra 2 vụ sạt lở đất ven sông (trên tuyến Sông Đầm Dơi và sông Cửa Lớn) với tổng chiều dài sạt lở 75m, chiều rộng lớn nhất 70m, vụ sạt lở làm sạt 25m lộ bê tông, chiều rộng lộ 2m và sạt 1 giếng khoan, ước tổng thiệt hại khoảng 35 triệu đồng.
Lúc 7 giờ ngày 07/6/2023, trên địa bàn Khóm 7, thị trấn Năm Căn, xảy ra 1 sạt lở đất ven sông (tuyến sông Cửa Lớn) với tổng chiều dài sat lở khoảng 0,8m, vụ sạt lở làm 2 căn nhà bị sụp (trong đó hộ bà Trần Kim Loan thiệt hại khoảng 15% và hộ bà Nguyễn Thị Thu Hà thiệt hại khoảng 40%), ước tổng thiệt hại khoảng 115 triệu đồng.
Tại huyện Phú Tân, tuyến đường Việt Thắng – Cả Đài – Bào Chấu đi qua xã Việt Thắng đã bị sạt lở 40m, khu vực hộ ông Lê Văn Quyến, trên địa bàn ấp Má Tám, xã Việt Thắng bị sạt lở 30m, trên tuyến lộ Tiểu vùng X (đoạn nhà ông Nguyễn Minh Chiến) cũng bị sạt lở 40m. Là huyện sạt lở ít nhất, như Phú Tân cũng đã chịu thiệt hại hàng chục tỷ đồng.
Ngay sau khi xảy ra thiên tai, Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các xã, thị trấn đã đến khảo sát, hỗ trợ di dời tài sản, khắc phục tạm thời tình trạng sạt lở, vận động các hộ dân di dời đến nơi an toàn. Mặc dù vậy, vẫn còn rất nhiều người dân bị thiên tai vẫn còn đang chịu cảnh màn trời chiếu đất, khi cả căn nhà bị chìm xuống lòng sông chỉ sau một đêm.
Cần hơn 200 tỷ đồng khẩn cấp
Từ đầu năm tới nay, toàn tỉnh Cà Mau đã xảy ra hơn 200 vụ sạt lở đất ven sông, cao gần gấp hai lần số vụ so với bình quân của những năm liền kề trước đó, làm hư hỏng nặng 78 nhà dân cùng nhiều công trình hạ tầng do Nhà nước đầu tư, tổng thiệt hại hơn 14 tỷ đồng. Nặng nhất là địa bàn huyện Ðầm Dơi với 145 vụ (tính đến 8/7), làm hư hỏng và thiệt hại 36 nhà dân, 12 cống xổ tôm, 265 m kè bê-tông, hơn 2,3 km lộ bê-tông, 180 m lộ nhựa, ba cây cầu nông thôn…, tổng thiệt hại ban đầu ước tính gần 11 tỷ đồng.
Ông Tô Quốc Nam cho biết thêm: Những ngày gần đây, trên địa bàn các huyện Đầm Dơi và Năm Căn liên tục xảy ra các vụ sạc lở nghiêm trọng và chưa có dấu hiệu dừng. Tỉnh đang tập trung mọi nguồn lực để hỗ trợ cho người dân ứng phó thiên tai, trước mắt phải tập trung bảo vệ tính mạng tài sản của người dân ở các khu vực bị sạt lở.
Tuy nhiên, vẫn đang rất cần đến hỗ trợ của Trung ương đối với Cà Mau để người dân nhanh chóng ổn định cuộc sống lâu dài. Còn giải pháp căn cơ lâu dài là rất khó bởi điều kiện đặc thù của Cà Mau sông nước nhiều, thường xảy ra thiên tai vào mùa mưa bão.
“Vì vậy, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Cứu nạn tỉnh Cà Mau đã nhanh chóng tổng hợp các thiệt hại, làm công văn xin hỗ hỗ trợ khẩn từ quỹ Phòng chống thiên tai của Trung ương, nhằm sớm giúp người dân bị thiệt hại nhanh chóng tái ổn định lại cuộc sống”, ông Tô Quốc Nam nói.
Được biết, trước những thiệt hại do thiên tai gây ra làm sạt lở gần 3km bờ sông trên địa bàn, đe dọa trực tiếp đến tính mạng tài sản của người dân, tỉnh Cà Mau đã gửi công văn hỏa tốc xin trung ương hỗ trợ khẩn cấp.221,84 tỷ đồng để xử lý khắc phục khẩn cấp 77 vị trí sạt lở, có chiều dài 2.773m