Giảm nghèo hiệu quả ở Dền Thàng

Bằng nhiều phương án, giải pháp nhằm thay đổi tư duy, chuyển đổi cơ cấu cây trồng - vật nuôi, nâng cao giá trị kinh tế, đào tạo nghề cho con em đồng bào..., Dền Thàng đã chuyển biến  từng ngày.

Dân phải thấy thì mới nghe

Là 1 trong 10 xã nghèo nhất tỉnh Lào Cai, Dền Thàng có những khó khăn đặc biệt của xã miền núi. Xã có 6 thôn bản, 700 hộ, dân số phần lớn là dân tộc Mông (98%), còn lại là dân tộc Dao.

Cách trung tâm huyện gần 40 km, đường vào xã đã xuống cấp nên chúng tôi di chuyển khá chậm. Nhiều tuyến đường liên thôn còn khó đi hơn do địa hình đồi núi dốc, bà con lại sống  không tập trung.

Ông Tráng A Chí, Chủ tịch UBND xã Dền Thàng rất tâm huyết với công cuộc giảm nghèo nhiều khi cũng “bất lực” với việc đi lại, vận chuyển hàng hoá. Trong khi đó, thời tiết diễn biến bất thường, rét đậm, rét hại làm ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất nên phần lớn người dân chỉ kinh doanh nhỏ lẻ, tự cung tự cấp, làm những công việc đơn giản, phổ thông để có thu nhập trước mắt. Nhiều hộ còn ỷ lại, trông chờ vào sự hỗ trợ của nhà nước, của cộng đồng.

Từ nguồn vốn xã hội hoá, giao thông thôn xóm đã được đổ bê tông.

Ông Chí cho biết, khó nhất là làm sao để bà con thay đổi phương thức và cách thức sản xuất. Được sự chỉ đạo, hướng dẫn, giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị trong tỉnh qua nhiều buổi làm việc bàn cách tháo gỡ, khắc phục khó khăn, áp dụng các giải pháp để thúc đẩy kinh tế, đã tạo ra nhiều chuyển biến. Thành công nhất phải kể đến mô hình trồng dong riềng. 1ha cho thu gần 20 tấn củ, thu về khoảng 50 triệu đồng, bà con thu hoạch được bao nhiêu cung cấp hết cho nhà máy chế biến miến Thành Sơn trên địa bàn huyện. Nguồn thu tuy chỉ cao hơn cây trồng truyền thống, nhưng việc có nhà máy thu mua nên bà con thu nhập ổn định, được tiếp cận phương thức làm ăn mới, mạnh dạn thay đổi tư duy kinh tế. Nhờ vậy, Dền Thàng phát triển được gần 70ha cây dong riềng, sản lượng khoảng 1.500 tấn củ/năm, giá trị kinh tế ước gần 5 tỷ đồng.

Xác định mục tiêu giảm nghèo là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu của địa phương, một mặt xã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân hiểu rõ về chủ trương, chính sách giảm nghèo của Đảng và Nhà nước, làm sao để cho người nghèo, người cận nghèo chủ động thoát nghèo, tìm mọi cách để vươn lên. Mặt khác, chính quyền địa phương cũng khích lệ một số gia đình năng động, có điều kiện đầu tư phát triển sản xuất như gia đình bà Dừ Thị Lầu, thôn Tả Phìn - chủ cơ sở dệt vải, thêu, may trang phục, doanh thu khoảng 200 triệu đồng/năm. Có vốn, bà Lầu đầu tư nuôi lợn. Ban đầu chỉ 10 con, sau vài năm, đàn lợn tăng lên gần 40 con. Một năm nuôi 2 lứa, bà Lầu thu về gần 400 triệu đồng.

Nhìn thấy thành quả, người dân đã dần chuyển đổi từ tự cung tự cấp sang sản xuất hàng hóa, tham gia chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm, dám nghĩ, dám làm, vay các nguồn vốn ưu đãi để phát triển kinh tế gia đình. Năm 2022, Dền Thàng đã hoàn thành nhiều chỉ tiêu phát triển kinh tế như: Lúa xuân 14ha/14ha, năng suất 57 tạ/ha, sản lượng 79,8 tấn. Lúa mùa  159ha/159ha, năng suất 52 tạ/ha, sản lượng đạt 8.268 tấn. Ngô xuân 180ha/180ha, năng suất 41 tạ/ha, sản lượng đạt 7.380 tấn. Cây đao giềng 61,3ha/60ha, đạt 102,1% kế hoạch.

Tổng đàn gia súc đạt 3.613/3.938 con, trong đó: Đàn trâu 992/898 con; đàn bò 224/235 con; đàn lợn 2.045/2.430 con;  đàn ngựa 237/225 con; đàn dê 115/150 con; đàn gia cầm 15.991/14.720 con.

Xã cũng xác định chỉ khi người dân có việc làm ổn định mới là hướng thoát nghèo bền vững. Năm 2022, xã tổ chức 4 phiên giao dịch giới thiệu, quảng bá việc làm tại các công ty, doanh nghiệp, thu hút trên 300 lao động địa phương đi làm việc tại các công ty, thu nhập ổn định 7-10 triệu đồng/người/tháng.

Còn nhiều việc phải làm

Kết quả điều tra hộ nghèo năm 2022, Dền Thàng giảm được 87 hộ, tỷ lệ hộ nghèo còn lại 64,86%, tỷ lệ giảm nghèo là 13,77%, đạt 108,75% kế hoạch. Ông Tráng A Chí phấn khởi chia sẻ, đây chính là động lực để chính quyền và nhân dân chung tay xây dựng NTM. Nhằm thúc đẩy giao thương, lưu thông hàng hóa,  năm 2022, xã đã tiến hành triển khai họp thôn vận động nhân dân hiến hơn 6.000m2 đất để mở rộng đường giao thông và khởi công 4 danh mục công trình được nhân dân đồng tình ủng hộ. Người dân xây mới, chỉnh trang 27 nhà (xây mới 22 nhà, chỉnh trang 5 nhà ), đưa số nhà đảm bảo 3 cứng của xã lên 400/688. Làm được 15 chuồng trại, 10 hố ủ phân, nâng số hộ có chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh 305/461 hộ, vận động nhân dân xây được 4 bể nước và 4 hố rác gia đình. Từ nguồn xã hội hoá hỗ trợ, xã xóa được 5 nhà tạm và làm được 3.120 m đường ngõ xóm của 6 thôn trên địa bàn.

Cơ sở chăn nuôi lợn của gia đình bà Dừ Thị Lầu, thôn Tả Phìn cho doanh thu gần 400 triệu đồng/năm.

Năm 2021, Dền Thàng đạt được 11/19 tiêu chí NTM, tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ tiêu chí mới về NTM, xã chỉ hoàn thành 6/19 tiêu chí. Các tiêu chí chưa đạt như: giao thông, nhà ở dân cư, thu nhập, hộ nghèo, lao động có việc làm, tổ chức sản xuất... Đây là bài toán khó cần nhiều nỗ lực, quyết tâm của người dân và sự chung tay giúp sức của các cấp, các ngành.

Từ kết quả bước đầu, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM xã đã rút ra bài học: Muốn thành công phải làm cho nhân dân biết, dân hiểu và dân tích cực tham gia thực hiện.

Với Dền Thàng, nâng cao năng lực và nhận thức cho cán bộ, đảng viên là nhiệm vụ quan trọng. Các thành viên trong Ban Chỉ đạo phải tự trau dồi, tham khảo các địa phương đi trước, nghiên cứu thật rõ các nội dung cần triển khai, căn cứ vào thực tế tại địa phương để tìm ra phương cách hiệu quả. Khi đã thống nhất cách làm và đề ra kế hoạch thực hiện, Ban Chỉ đạo cần họp các già làng trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng để cùng tuyên truyền vận động để bà con hiểu và đồng thuận.

“Trước mắt, chúng tôi xác định tập trung thực hiện có hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia, nhất là chính sách hỗ trợ sản xuất, xây dựng nhà ở, đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm cho người lao động, hệ thống giao thông nông. Phấn đấu mỗi hộ gia đình thuộc hộ nghèo, cận nghèo có ít nhất một người trong độ tuổi lao động được tạo việc làm hoặc có thu nhập ổn định. Bên cạnh việc duy trì các tiêu chí đã đạt, trong năm 2023, xã phấn đấu đạt 2 tiêu chí: giao thông và thông tin truyền thông. Tiếp tục hoàn thành 5 tiêu chí để đưa  Tả Phìn về đích thôn NTM”,  ông Chí cho biết thêm.