Làng nghề “Chằm nón ngựa phú gia” đón Bằng Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Làng nón ngựa Phú Gia thuộc xã Cát Tường, huyện Phù Cát, cách trung tâm TP. Quy Nhơn khoảng 35km; có lịch sử hình thành và phát triển hơn 200 năm. Đây không chỉ là nơi sản xuất ra các sản phẩm nón lá nổi tiếng trong và ngoài nước mà còn là một điểm du lịch được du khách quan tâm khi đến Bình Định. Đặc biệt, từ khi Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền Việt Nam được tổ chức tại Bình Định lần đầu năm 2006, rất đông du khách trong và ngoài nước đã đến tìm hiểu làng nghề nón ngựa Phú Gia, hầu hết đều thích thú loại nón này và khen ngợi bàn tay tài hoa, khéo léo của người thợ làm nón ngựa. Từ đó, sản phẩm nón ngựa Phú Gia được nhiều du khách quốc tế đặt hàng, mang về nước làm kỷ niệm khi tới thăm vùng “đất võ - trời văn” Bình Định.

Ông Lâm Hải Giang – Phó chủ tịch UBND tỉnh phát biểu.

Làng nghề truyền thống nón ngựa Phú Gia hiện có khoảng 300 hộ tham gia sản xuất, mỗi năm làm ra hơn 3.300 sản phẩm. Nón ngựa Phú Gia có kết cấu đặc biệt nên rất bền chắc. Mỗi chiếc nón ngựa nếu làm đủ các công đoạn sẽ có độ bền sử dụng 150 đến 200 năm. Hiện, vẫn còn nhiều chiếc nón ngựa của 200 năm trước được lưu giữ tại thôn Phú Gia.

Đại diện UBND tỉnh đón nhận Bằng di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận.

Hiện nay, nón ngựa Phú Gia có mặt ở khắp nơi, từ Bắc vào Nam và cả nước ngoài. Làng nghề nón ngựa Phú Gia đã được UBND tỉnh công nhận là làng nghề truyền thống, đạt danh hiệu Làng nghề tiêu biểu Việt Nam và trở thành địa điểm du lịch nổi tiếng của Bình Định. Đây chính là động lực để những người ở làng nón ngựa Phú Gia quyết tâm giữ nghề, giữ nét văn hóa, tinh hoa của cha ông ngày trước.

Gian hàng trưng bày sản phẩm nón ngựa và các sản phẩm tiêu biểu của huyện Phù Cát. 

Phát biểu tại buổi lễ ông Lâm Hải Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định cho biết: Với những giá trị văn hoá đặc sắc, Nghề chằm nón ngựa Phú Gia tại xã Cát Tường, huyện Phù Cát là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thứ 5 của tỉnh Bình Định được ghi danh, sau Võ cổ truyền, Hát bội, Nghệ thuật Bài chòi, Lễ hội Chùa Bà - Cảng thị Nước Mặn (xã Phước Quang, huyện Tuy Phước). Việc nghề chằm nón ngựa Phú Gia được ghi danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đã khẳng định giá trị bền vững và sức sống mãnh liệt của làng nghề, tôn vinh và biểu dương cộng đồng dân cư, nhất là các nghệ nhân trong việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy giá trị di sản. Đây vừa là niềm vinh dự, tự hào vừa là trách nhiệm lớn lao của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Phù Cát nói riêng và tỉnh Bình Định nói chung.

Cũng trong buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định đề nghị huyện Phù Cát chủ động phối hợp với các ngành liên quan quy hoạch tổng thể, chi tiết đối với làng nghề, trong đó lưu ý đến các thiết chế truyền thống và không gian sử dụng nón ngựa để tiếp tục bảo tồn và phát triển, gắn kết việc giữ gìn bản sắc văn hóa của làng nghề truyền thống với phát triển kinh tế, phát triển du lịch. Xây dựng và triển khai thực hiện các giải pháp, các cơ chế, chính sách hỗ trợ các nghệ nhân để giữ nghề và truyền nghề, hỗ trợ sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, tổ chức các hoạt động tôn vinh các cá nhân, cộng đồng có nhiều đóng góp trong việc gìn giữ, thực hành, bảo vệ và phát huy giá trị di sản. Tiếp tục tuyên truyền, nâng cao nhận thức của Nhân dân, trách nhiệm của các cấp, ngành, của chủ thể di sản, khuyến khích các tổ chức, cá nhân đóng góp, tài trợ cho việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản. Đẩy mạnh kết nối với các công ty lữ hành, đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch để xây dựng tour, tuyến phục vụ nhu cầu khách du lịch trong nước và quốc tế, hướng đến mục tiêu xây dựng du lịch làng nghề nón ngựa Phú Gia là sản phẩm du lịch đặc trưng của tỉnh./.