Phú Yên đón nhận bằng xếp hạng di tích quốc gia danh lam thắng cảnh Đập Đồng Cam

Công trình Đập Đồng Cam nằm trên sông Ba thuộc thôn Phong Hậu, xã Hòa Hội, huyện Phú Hòa (phía bờ Bắc) và thôn Thành An thuộc xã Sơn Thành Đông, huyện Tây Hòa (phía bờ Nam). Nằm cách trung tâm Tuy Hòa khoảng 35 km về phía tây nam (theo Quốc lộ 25), ngoài giá trị kinh tế, công trình tạo nên cảnh quan kỳ thú, là địa điểm tham quan hấp dẫn du khách. Vào mùng 8 Tết Nguyên đán hàng năm, tại đây địa phương tổ chức lễ hội nhằm tri ân những người đã xây dựng đập, thu hút đông du khách đến tham quan, du xuân, ngoạn cảnh.

Đập Đồng Cam nằm trên sông Ba, do người Pháp khởi công năm 1924, hoàn thành 1932, phục vụ tưới cho hơn 19.000 ha lúa ở đồng bằng Tuy Hòa. Thân đập dài hơn 600m, cao 5-15m, xây trên nền đá granite, hệ thống kênh dài 165 km.

Ông Phạm Định Phong, Phó cục trưởng Cục Di sản văn hóa(Bộ VH-TT-DL) và Chủ tịch UBND tỉnh Tạ Anh Tuấn (thứ tự từ trái sang) trao bằng xếp hạng Di tích Quốc gia 

Khi có hệ thống thủy nông Đồng Cam, toàn bộ sản xuất nông nghiệp ở đồng bằng Tuy Hòa có bước phát triển nhảy vọt. Từ một vùng đồng bằng chỉ sản xuất một vụ bấp bênh trở thành một vùng đồng bằng trù phú với 2-3 vụ lúa, năng suất cao, đem lại đời sống ấm no, hạnh phúc cho người dân Phú Yên.

Thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, chính nhờ công trình này mà đồng bằng Tuy Hòa được ví như “dạ dày kháng chiến” của vùng tự do Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Thực dân Pháp đã dùng nhiều thủ đoạn để phá hủy hệ thống thủy nông này nhưng quân và dân Phú Yên đã anh dũng “bẻ gãy” cuộc càn quét quy mô của địch, tạo nên trận Sông Ba - Trường Lạc nổi tiếng; bảo vệ vững chắc đập đầu mối Đồng Cam và các công trình xung yếu.

Với những giá trị lịch sử, văn hóa và cảnh quan thiên nhiên vô cùng ý nghĩa đó, Đập Đồng Cam đã được Bộ VH-TT-DL xếp hạng là di tích quốc gia danh lam thắng cảnh tại Quyết định 2085 ngày 5/9/2022.

Đập Đồng Cam 

Nhân dịp này, Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam (đơn vị tiếp nhận quản lý trực tiếp) đã tổ chức lễ mở nước phục vụ tưới cho sản xuất vụ đông xuân. Năm nay, hệ thống các công trình thủy lợi do công ty quản lý đảm bảo tưới hơn 19.000ha lúa, mía, sắn cho các cánh đồng thuộc các huyện Phú Hòa, Tây Hòa, Tuy An, TP Tuy Hòa…

Như vậy đến nay, Phú Yên có 21 di tích danh thắng cấp quốc gia và 2 di tích danh thắng cấp quốc gia đặc biệt là: gành Đá Đĩa (xã An Ninh Đông, huyện Tuy An) và Tháp Nhạn (phường 1, TP. Tuy Hòa)./.