Chủ nhật, ngày 7 tháng 5 năm 2017 | 8:14

Phát hiện bộ linga - yoni thuộc loại lớn nhất của văn hóa Chăm

Sở VH, TT&DL Quảng Ngãi vừa tổ chức công bố sơ bộ kết quả khai quật khẩn cấp tháp núi Bút nằm trên đỉnh núi Bút thuộc TP. Quảng Ngãi.

Bộ linga - yoni phát hiện tại tháp núi Bút thuộc loại lớn nhất của văn hóa Chăm được phát hiện từ trước đến nay.

Bộ linga - yoni phát hiện tại tháp núi Bút thuộc loại lớn nhất của văn hóa Chăm được phát hiện từ trước đến nay.

Sau 1 tháng khai quật trên diện tích 400m², các nhà khảo cổ đã phát hiện 109 hiện vật, bao gồm các loại chất liệu đất nung, gốm sứ có men, đá và gần 2.000 mảnh vỡ hiện vật. Trong đó, hiện vật chất liệu đất nung chiếm số lượng lớn nhất, chủ yếu là các loại gạch đa dạng về kích thước, sử dụng trong xây dựng và trang trí tháp. Chất liệu đá có một đầu tượng rắn Naga, một số mảnh trang trí góc tháp. Hai tượng Kinnari không nguyên vẹn…

Theo TS. Vũ Quốc Hiền, nguyên Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia VN, người phụ trách khai quật, di tích này chỉ còn là phế tích, hầu như phần tường tháp đã bị mất hoàn toàn. Một số vị trí nguyên vẹn nhất còn lại chỉ còn 1 hàng gạch gắn trên phần móng. Móng tháp cũng không còn nguyên vẹn. Đặc biệt, các nhà khoa học đã tìm thấy bộ linga - yoni bằng đá gần như còn nguyên vẹn có kích thước lớn. Linga có đường kính 40cm, cao 43cm. Yoni dài 168cm, rộng 124,4cm, dày 25,5 cm. “Đây là bộ linga - yoni thuộc loại lớn nhất của văn hóa Chăm được phát hiện từ trước đến nay. Theo chúng tôi, bộ linga – yoni này xứng đáng được công nhận và bảo vệ như một bảo vật quốc gia.

Qua so sánh bình đồ cũng như hiện vật với những ngôi tháp đã được xác định phong cách và niên đại, các nhà khảo cổ nhận định có thể đoán định tháp Bút thuộc giai đoạn cuối phong cách chuyển tiếp từ phong cách Mỹ Sơn 1 (thế kỷ X) sang phong cách Bình Định (thế kỷ XII-XIV) nghĩa là khoảng cuối thế kỷ XI.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Quảng Ngãi Nguyễn Thanh Quang cho rằng việc khai quật tháp núi Bút là rất quang trọng, các hiện vật rất quí hiếm; mong các giáo sư, các nhà khảo cổ tiếp tục nghiên cứu, bảo tồn và phát huy.

Hải Yến

KTNT