Thứ ba, ngày 13 tháng 7 năm 2021 | 9:27

Tháng 7, muôn trái tim hướng về Đồng Lộc

Những ngày tháng 7, muôn triệu trái tim yêu chuộng hòa bình lại hướng về Ngã ba Đồng Lộc (xã Đồng Lộc, Can Lộc, Hà Tĩnh) để bày tỏ lòng tri ân với các anh hùng liệt sỹ và rưng rưng nghiêng mình bên “10 bông hoa Đồng Lộc”...

Ngã ba Đồng Lộc - Linh thiêng một cõi đi về

53 năm đã trôi qua kể từ những trận đánh ác liệt của giặc Mỹ, những dấu tích đau thương của chiến tranh đã dần mờ phai trên những toạ độ lửa năm xưa nhưng trong ký ức người lính đã từng sống và chiến đấu ở đây thì tất cả đã trở thành cuốn phim âm bản.

Với vị trí chiến lược quan trọng nối hậu phương và tiền tuyến miền Nam, Đồng Lộc đã bị Mỹ biến thành “tọa độ chết” hòng cắt đứt huyết mạch giao thông của quân và dân ta. Tại đây, không kể ngày đêm, đế quốc Mỹ đã ném xuống 42.900 quả bom phá, 12.000 bom từ trường, 96 bom bi các loại và 94 quả rốc két.

Đáp trả lại hành động dã man đó, quân và dân ta đã ngày đêm chiến đấu anh dũng, bắn rơi 9 máy bay Mỹ, phá 1780 quả bom, hiến hàng trăm ngôi nhà, góp hàng ngàn ngày công để thông đường, đảm bảo giao thông thông suốt trong 8 năm liền (1964 - 1972), góp phần quan trọng trong việc chi viện cho chiến trường miền Nam.

Di ảnh 10 cô gái hi sinh tại Ngã ba Đồng Lộc

Cũng tại đây hàng trăm chiến sỹ bộ đội, TNXP đã hy sinh anh dũng để đất nước này ghi danh như anh hùng La Thị Tám, Vương Đình Nhỏ, Nguyễn Tiến Tuẩn, Uông Xuân Lý…

Đặc biệt, sự hy sinh của 10 cô gái Ngã ba Đồng Lộc đã trở thành một huyền thoại đáng tự hào của tuổi trẻ Việt Nam. Đau thương, mất mát và sự hy sinh lẫm liệt đã làm nên một Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại, một ngã ba anh hùng, một ngã ba có máu và hoa…

10 cô gái TNXP thuộc tiểu đội 4, Đại đội 552, Trung đội 55 TNXP do Võ Thị Tần 24 tuổi làm Tiểu đội trưởng. Nhiệm vụ của các chị sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng san lấp hố bom, mở đường cho xe ra tiền tuyến. Ngày bất tử của 10 cô gái là ngày 24 tháng 7 năm 1968 vào lúc 15h30 sau đợt bom thứ 14 sau tiếng bom dứt các chị vội vã xuống đường lao ra san lấp hố bom để giải phóng đoàn xe bị ách tắc vì bom Mỹ. Các chị đã anh dũng hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ. Khi đồng đội tìm thấy các chị vẫn hiên ngang đứng tựa lưng vào vách núi, vẫn tư thế sẵn sàng chiến đấu. Riêng Tiểu đội phó Hồ Thị Cúc sau ba ngày đào bới tìm kiếm dưới làn bom đạn, đồng đội đã tìm thấy chị nằm dưới đống đổ nát, 10 ngón tay vẫn còn rớm máu.

10 cô gái Đồng Lộc kiên cường, dũng cảm đó là: Võ Thị Tần (24 tuổi, Tiểu đội trưởng), Hồ Thị Cúc (24 tuổi, Tiểu đội phó), Nguyễn Thị Nhỏ (24 tuổi), Dương Thị Xuân (21 tuổi), Võ Thị Hợi (20 tuổi), Nguyễn Thị Xuân (20 tuổi), Hà Thị Xanh (19 tuổi), Trần Thị Hường (19 tuổi), Trần Thị Rạng (18 tuổi), Võ Thị Hà (17 tuổi), họ đã ngã xuống khi tuổi còn quá trẻ.

Và còn rất nhiều những gương anh hùng lẫm liệt trong số hơn 4.000 người con anh dũng hi sinh nằm lại nơi mảnh đất Ngã Ba Đồng Lộc bất tử.

Đã 53 năm đi qua, Ngã Ba Đồng Lộc vẫn là địa chỉ đỏ cho hàng triệu con người tìm về vinh quang quá khứ. Đó là lối về chầm chậm mà sâu sắc của các cựu chiến binh, cựu thanh niên xung phong (TNXP). Đó là lối về đầy náo nức nhưng rất lặng lẽ của thế hệ trẻ. Và ở đó cũng có một lối về thâm trầm, nhưng đầy tha thiết của những tấm lòng thiện nguyện…

Đổi thay ở Ngã ba Đồng Lộc

Có một Đồng Lộc anh hùng trong quá khứ nên ngày nay mới có một Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc linh thiêng và huyền thoại. Đó là nơi đi về tri ân, học tập của muôn triệu trái tim các thế hệ trẻ Việt Nam; là địa chỉ tham quan của rất nhiều bạn bè quốc tế.

Đó cũng là địa chỉ đỏ để những tấm lòng thiện nguyện tỏ bày niềm biết ơn, sẻ chia khó khăn với những cựu TNXP, với thân nhân các anh hùng liệt sỹ. Và như thể, ở đây luôn có một dòng chảy linh thiêng mơ hồ đưa chân những con người đến với Đồng Lộc. Để những bước chân ấy, dẫu với mục đích gì cũng đều rất lặng lẽ, rất chân thành và cung kính.

Chiến tranh đã qua đi, cuộc sống mới lại tiếp tục nảy sinh trên “tọa độ chết” năm xưa. Về thăm lại Ngã ba Đồng Lộc hôm nay, chắc những người đã từng đội mưa bom, bão đạn thời ấy sẽ không khỏi ngạc nhiên. Những ngọn đồi cằn trơ sỏi đá, chi chít hố bom năm xưa, bây giờ đã “lợp” kín những mùa hoa trái. Dưới chân những đồi thông xanh ấy là làng nối làng, ruộng nối ruộng trải dài. Một tiếng chuông ngân từ ngã ba này đã trở thành tiếng chuông thiêng sâu lắng giữa không gian và thời gian. Nơi đó, 10 cô gái đã hy sinh cho công cuộc thống nhất đất nước.

Từ một địa chỉ hoang tàn trong chiến tranh, bây giờ là cả một quần thể khu di tích lịch sử được xây dựng khang trang với những công trình hiện đại như: Tháp chuông, Tượng đài chiến thắng, Đền thờ, vườn hoa và Đài tưởng niệm Nhân dân hy sinh tại chiến trường Đồng Lộc, Nhà bia tưởng niệm TNXP toàn quốc ghi danh 4.000 liệt sĩ TNXP hy sinh trên toàn quốc và Khu mộ 10 liệt nữ TNXP…

Hiện nay, Ban Quản lý khu di tích đã bố trí bãi đỗ xe miễn phí, hoàn thành 3 cổng vào khuôn viên khu di tích và đưa dịch vụ xe điện vào phục vụ du khách góp phần tạo quy củ, nền nếp, gìn giữ sự tôn nghiêm trong khu di tích, hạn chế ô nhiễm khói bụi, tiếng ồn, đảm bảo an toàn giao thông.

Ông Trần Đình Ước, Trưởng ban quản lý Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, cho biết: “Nhiều năm nay, Ngã ba Đồng Lộc là địa chỉ tâm linh có sức hút đối với nhân dân và du khách quốc tế. Ngoài các hạng mục, công trình được cấp ngân sách, nhiều điểm tham quan ở đây được trùng tu, xây dựng nhờ nguồn đóng góp xã hội hóa, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng, đạo lý uống nước nhớ nguồn cho các thế hệ hôm nay và mai sau. Những tháng đầu năm 2021 do tình hình dịch covid -19 phức tạp lượng du khách về với ngã ba Đồng Lộc giảm hẳn nhưng chúng tôi vẫn cắt cử cán bộ nhân viên túc trực, khói hương và đảm bảo khuôn viên xanh, sạch, đẹp chỉ mong dịch bệnh Covid -19 sớm đẩy lùi để được đón du khách trở về với ngã ba Đồng Lộc”.

Tháng 7 - tháng kỷ niệm Ngày Thương binh, Liệt sĩ, kỷ niệm 53 năm Chiến thắng Ngã ba Đồng Lộc và gắn với tưởng niệm ngày hy sinh của 10 nữ Anh hùng Liệt sĩ Thanh niên xung phong sắp đến, do tình hình dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, người dân khắp mọi miền Tổ quốc không về thắp được nén tâm nhang cho những người đã hi sinh tại Ngã ba Đồng Lộc, nhưng chắc rằng trong trái tim họ vẫn luôn hướng về đây với niềm thành kính và biết ơn vô hạn.

Trà Giang