Giá lúa vụ đông xuân ở ĐBSCL giảm, thương lái bỏ cọc

Thông tin từ Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và PTNT),  khu vực ĐBSCL có khoảng 952.000ha lúa đông xuân 2023 – 2024. Tính đến giữa tháng 1/2024, bước vào thu hoạch tập trung ở một số địa phương như: Sóc Trăng, Long An, Đồng Tháp, An Giang, Tiền Giang...

Ở An Giang, thương lái thu mua lúa tại ruộng với giá từ 9.300 - 9.800 đồng/kg. Cụ thể, giá lúa OM5451 từ 9.300 – 9.400 đồng/kg, giảm 200 đồng/kg so với thời gian trước đó; OM18 từ 9.500 – 9.800đồng/kg; Đài Thơm 8 từ 9.600 – 9.800 đồng/kg. 

Tại tỉnh Sóc Trăng, vụ đông xuân 2023 -2024, toàn tỉnh xuống giống gần 169.000ha, hiện nay lúa đã thu hoạch được khoảng 50.000ha, năng suất ước đạt 66 tạ/ha, cao hơn 7,5 tạ/ha so với cùng kỳ năm trước.

Thu hoạch lúa đông xuân 2023 - 2024 tại tỉnh Sóc Trăng

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Sóc Trăng, thời gian gần đây, hầu hết giá lúa các loại đều giảm 200 – 650 đồng/kg. Trong đó, lúa thường dao động từ 8.400 – 9.800 đồng/kg, lúa thơm nhẹ từ 8.100 – 9.700 đồng/kg và lúa đặc sản từ 10.000 – 11.000 đồng/kg.

Một nông dân ở huyện Cai Lậy (Tiền Giang) cho biết, những ngày đầu tháng 1/2024, thông qua một “cò lúa” ở địa phương, giá lúa tươi giống Đài thơm 8 được thu mua với mức 9.500 đồng/kg. Hợp đồng mua bán giữa nông dân và thương lái được xác lập “bằng miệng”, bà con nhận mức tiền cọc là 200.000 đồng/công (1.000m2). Tuy nhiên, khi lúa thu hoạch xong, vận chuyển ra đến bến thì  thương lái hoặc "cò lúa" yêu cầu giảm 250 đồng/kg mới chấp nhận thu mua theo hợp đồng, nếu không sẽ bỏ tiền cọc trước đó.

Như vậy, trung bình nông dân này canh tác 1ha lúa đông xuân, năng suất khoảng 8 tấn/ha, doanh thu 76 triệu đồng/ha, tương đương  lợi nhuận khoảng 40 – 42 triệu đồng/ha. Nếu giảm 250 đồng/kg cho thương lái, đồng nghĩa lợi nhuận bị sụt giảm 2 triệu đồng/ha.

Thương lái chuyên thu mua lúa gạo ở xã Nhơn Mỹ (huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang) cho hay,  vài tuần trở lại đây, giá lúa đông xuân ở ĐBSCL  giảm từ 500 – 700 đồng/kg. Do đó, để tránh rủi ro, thương lái thường sẽ sử dụng “chiêu” đặt cọc ở mức thấp (khoảng 200.000 đồng/công), trường hợp giá lúa sụt giảm sẽ đàm phán giá mới với nông dân, nếu không thành sẽ bỏ cọc.

Nông dân tại huyện Cai Lậy cân lúa tại đầu bờ.

Thực tế tình trạng, bỏ cọc (phá vỡ hợp đồng miệng) là chuyện không xa lạ tại các địa phương ở ĐBSCL mỗi khi bước vào vụ thu hoạch lúa. Nhất là trong bối cảnh giá lúa nhiều biến động như hiện nay, thời điểm thương lái đặt tiền cọc thu mua giá lúa ở mức cao, nhưng đến khi thu hoạch giá sụt giảm, việc mua bán lúa muốn diễn ra thuận lợi thì bắt buộc cuộc thương thảo điều chỉnh giá phải được thực hiện. Chính vì vậy, nông dân cần cân nhắc, cẩn trọng hơn khi thỏa thuận bán lúa.

Nói về nguyên nhân khiến giá lúa sụt giảm trong những ngày gần đây, ông Nguyễn Thanh Phong, Giám đốc Công ty Lương thực Vạn Lợi (TP Cần Thơ) cho biết, do nhu cầu thu mua của các nhà kho đang chậm, thậm chí một số nhà kho ngưng mua vào.