Hòa Bình mở rộng thị trường xuất khẩu nông sản

Vì vậy, Hòa Bình tiếp tục phát huy những thành tựu đã đạt được, năm nay, các cấp, ngành, đơn vị chuyên môn, các địa phương đang nỗ lực tìm kiếm thị trường mới, không ngừng nâng cao chất lượng, đa dạng sản phẩm để đáp ứng yêu cầu khắt khe của các nước nhập khẩu.

Đà Bắc khó khăn trong liên kết sản xuất nông nghiệp

Huyện Đà Bắc đang hướng tới sản xuất nông nghiệp theo chuỗi liên kết. Tuy nhiên, việc này không dễ khi sản xuất nông nghiệp trên địa bàn còn manh mún, nhỏ lẻ.

Việc tiêu thụ dong riềng của người dân xã Cao Sơn (Đà Bắc) phụ thuộc vào tư thương nên đầu ra bấp bênh, giá trị kinh tế chưa cao. 

Đà Bắc là huyện vùng cao, địa hình chủ yếu là đồi, núi. Với độ dốc lớn, điều kiện đất đai nhiều nơi không thuận lợi nên sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện gặp nhiều khó khăn. Từ xa xưa, nghề chính của bà con trong huyện là trồng trọt và chăn nuôi. Các cây trồng chính là sắn, ngô, lúa, dong riềng. Chăn nuôi tập trung chủ yếu là gia súc, gia cầm. Bên cạnh đó, huyện phát triển nghề đánh bắt, nuôi trồng thủy sản ở các xã vùng lòng hồ Hòa Bình. Tuy nhiên, theo đồng chí Bàn Anh Thắng, Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Đà Bắc, vấn đề liên kết trong sản xuất vẫn là "bài toán” khó đối với sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện. 

"Trước đây, từng có sự liên kết giữa người dân và doanh nghiệp ở địa phương trong trồng và tiêu thụ ngô. Song, do nhiều nguyên nhân nên chỉ được một thời gian, sự liên kết không còn nữa. Hay gần đây, trên địa bàn huyện có liên kết về tiêu thụ sản phẩm hạt sachi giữa doanh nghiệp và người dân. Tuy nhiên hiện nay, bà con không tập trung chăm sóc diện tích sachi nên doanh nghiệp không có sản phẩm để làm”, đồng chí Bàn Anh Thắng chia sẻ. 

Nhiều năm qua, dong riềng là cây trồng chủ lực ở xã Cao Sơn,  diện tích duy trì từ 250 - 300 ha. Mặc dù cho thu nhập cao hơn so với cây ngô, sắn nhưng dong riềng cũng thường xuyên chịu cảnh bị ép giá. Ba vụ dong riềng gần đây, giá dong riềng dao động từ 900 - 1.500 đồng/ kg. Vụ năm ngoái, giá bán thấp hơn, chỉ từ 900 - 1.000 đồng/kg.

Theo ông Bàn Văn Xuân, Phó Chủ tịch UBND xã Cao Sơn, hiện nay, việc tiêu thụ dong riềng trên địa bàn phụ thuộc vào tư thương nên đầu ra bấp bênh. Trước đây, trên địa bàn xã có cơ sở sản xuất miến dong. Cơ sở này mới chỉ giải quyết một phần đầu ra cho dong riềng Cao Sơn. Do đó, việc kết nối tiêu thụ sản phẩm là yếu tố quyết định để nâng cao giá trị của loại cây trồng chủ lực này.

Xác định sản xuất theo chuỗi liên kết là yếu tố quyết định sự phát triển bền vững của sản xuất nông nghiệp. Thời gian qua, huyện Đà Bắc đã nỗ lực để liên kết giữa các hộ sản xuất với nhau. Như năm 2022, các hộ nuôi lợn bản địa đã liên kết, thành lập HTX đa ngành nghề Tâm Cương Tân Minh (xã Tân Minh). Bước đầu, các thành viên HTX đã chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhau về KHKT, giải quyết đầu ra cho sản phẩm lợn đen. Tuy vậy, theo chia sẻ của đồng chí Bàn Anh Thắng, việc xây dựng các chuỗi liên kết sản phẩm trên địa bàn gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân là do sản xuất còn manh mún, nhỏ lẻ, nhiều hộ chưa thực sự chuyên tâm, đầu tư vào sản xuất. Điều này cũng tạo ra trở ngại trong việc tìm kiếm các doanh nghiệp để liên kết trong sản xuất, bao tiêu sản phẩm cho người dân, bởi doanh nghiệp đòi hỏi những vùng sản xuất có quy mô, đáp ứng về chất lượng và sản lượng.

Để tháo gỡ khó khăn, huyện Đà Bắc chú trọng đa dạng hóa sản phẩm, tập trung thúc đẩy các vùng chuyên canh để thành hàng hóa, xây dựng thương hiệu, như hình thành chuỗi phát triển nghề cá gắn với du lịch homestay ở vùng hồ Hòa Bình, xây dựng chuỗi sản phẩm dược liệu tại xã Yên Hòa.

Đặc sản cam Cao Phong ra mắt tại thị trường Anh

Theo phóng viên TTXVN tại London, sau bưởi đỏ Tân lạc và bưởi Diễn Yên Thủy, cam Cao Phong Hòa Bình lần đầu tiên đã có mặt tại thị trường Anh qua đường xuất khẩu chính ngạch, đánh dấu sự trở lại của loại trái cây đặc sản miền Bắc trên thị trường thế giới sau hơn 40 năm.

Để vào thị trường Anh, sản phẩm cam Cao Phong của công ty cổ phần RYB (Hòa Bình) đã đáp ứng tiêu chuẩn nghiêm ngặt về chất lượng, an toàn thực phẩm và nguồn gốc xuất xứ, trong đó có yêu cầu phân tích, xét nghiệm bắt buộc gần 900 hoạt chất thuốc bảo vệ thực vật.

Cam Cao Phong được nhiều khách hàng đánh giá cao.

Tập đoàn Longdan đã nhập khẩu gần 7 tấn cam Cao Phong, số cam này được bày bán tại chuỗi siêu thị Longdan tại London và một số thành phố khác ở Anh, đồng thời được phân phối tới các nhà bán buôn và bán lẻ các sản phẩm Việt Nam và châu Á tại Anh, bước đầu nhận được những phản hồi tích cực từ người tiêu dùng sở tại. Trước đó, vào tháng 2, tập đoàn Longdan, nhà nhập khẩu hàng Việt lớn nhất tại Anh, cũng nhập khẩu hơn 5 tấn bưởi đỏ Tân Lạc và 11 tấn bưởi Diễn, đánh dấu sự ra mắt của hai loại quả đặc sản Hòa Bình tại Anh qua đường xuất khẩu chính ngạch.

Ông Nguyễn Cảnh Cường, Tham tán Thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Anh, cho biết, lần đầu tiên bưởi Diễn và cam Cao phong xuất khẩu sang thị trường Anh thể hiện sự tiến bộ vượt bậc của các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu trái cây Việt Nam, đáp ứng được các tiêu chuẩn về chất lượng sản phẩm và quy trình sản xuất Global GAP. Theo ông Nguyễn Cảnh Cường, nhu cầu của thị trường Anh đối với cam và bưởi,  đặc biệt là cam, là rất lớn, mỗi năm nhập khẩu khoảng 420 tấn cam, trị giá 263 triệu bảng (khoảng 315 triệu USD), phần lớn từ Tây Ban Nha, Nam Phi, Maroc và Ai Cập.

Ông Cường cho hay trong khi hầu hết các loại trái cây tươi xuất khẩu từ Việt Nam sang Anh như vải, xoài, thanh long… đều gặp khó khăn về bảo quản, xuất khẩu cam và bưởi thuận lợi hơn do đặc điểm của các loại trái cây này, đặc biệt là bưởi, cần thời gian nhất định từ lúc thu hoạch tới lúc sử dụng để có chất lượng tốt. Tuy nhiên, ông lưu ý mặc dù cam Cao Phong và bưởi Diễn có chất lượng vượt trội so với các sản phẩm nhập khẩu cùng loại tại Anh, yếu tố giá cả là một trong những bài toán các doanh nghiệp Việt Nam cần giải quyết để có thể cạnh tranh và mở rộng thị trường tại Anh.

Theo Tham tán thương mại Nguyễn Cảnh Cường, cam và bưởi Việt Nam là những sản phẩm mới tại thị trường Anh, vì vậy doanh nghiệp xuất khẩu cần có chiến lược marketing, đặc biệt là digital marketing (tiếp thị kỹ thuật số) để giới thiệu các loại trái cây đặc sản này tới người tiêu dùng Anh. Ông nhấn mạnh đây là xu hướng của thế giới mà doanh nghiệp Việt Nam cần áp dụng càng sớm càng tốt tại một thị trường phát triển như Anh với khoảng cách địa lý khá xa Việt Nam.

Trong khi đó, anh Luke McWatters, đến từ London, cho rằng cam Cao Phong có vị ngọt hơn nhiều so với các loại cam nhập khẩu khác. Anh Luke McWatters cho biết, từng du lịch đến Việt Nam, anh được nếm nhiều loại trái cây ngon, nhưng hiện chưa được bán tại Anh, bày tỏ mong muốn trong tương lai, Việt Nam sẽ xuất khẩu thêm nhiều loại quả tươi để người tiêu dùng Anh được thưởng thức những sản phẩm chất lượng từ Việt Nam.

Đẩy mạnh xuất khẩu

Với lô hàng cam Cao Phong gần 7 tấn lần đầu tiên được xuất khẩu sang Vương quốc Anh. Đây là sự kiện quan trọng, đánh dấu sau hơn 40 năm (từ năm 1980), cam Cao Phong lại vươn ra thị trường thế giới.

Ông Quách Văn Ngoan, Chủ tịch UBND huyện Cao Phong cho biết: Sau 8 năm được cấp văn bằng bảo hộ Chỉ dẫn địa lý, hiện sản phẩm cam Cao Phong đã khẳng định được thương hiệu, chất lượng, có vị thế tại thị trường trong nước. Quan trọng hơn, sau thời gian hợp tác hiệu quả giữa Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật (BVTV) tỉnh với các cơ quan chuyên môn của huyện cũng như các đơn vị, doanh nghiệp sản xuất - kinh doanh, sản phẩm cam Cao Phong đã có cơ hội vươn ra thị trường thế giới. Trong các mẫu phân tích cam được tiến hành trước khi xuất khẩu cho thấy, tất cả đều không phát hiện hoạt chất nào trong gần 900 hoạt chất thuốc BVTV bắt buộc phải phân tích theo tiêu chuẩn châu Âu. Những kiện hàng mẫu gửi sang Vương quốc Anh cũng được thông quan không gặp bất cứ vấn đề gì về an toàn thực phẩm (ATTP), nguồn gốc, xuất xứ.

Sản phẩm măng của Công ty CP Kim Bôi, khu Vai, thị trấn Ba Hàng Đồi (Lạc Thủy) được sơ chế, đóng gói trước khi xuất khẩu.

Trong khoảng 2 năm, bắt đầu từ những lô sản phẩm mía ăn tươi, măng sơ chế và chế biến đến nhãn Sơn Thủy, bưởi đỏ Tân Lạc, bưởi Diễn Yên Thủy, cam Cao Phong... nối tiếp nhau lần lượt "xuất ngoại”. Những nông sản chủ lực của tỉnh đã dần xây dựng được thương hiệu và khẳng định chỗ đứng không chỉ ở thị trường trong nước mà còn ở thị trường quốc tế. Hiện nay, trong toàn tỉnh đã có 6 doanh nghiệp có sản phẩm sơ chế, chế biến xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Úc, Hàn Quốc, Hà Lan, Đức. Tổng khối lượng sản phẩm sơ chế, chế biến xuất khẩu của 6 doanh nghiệp trong năm 2022 gần 23.849 tấn, tăng 30,95% so với năm 2021; giá trị xuất khẩu đạt 514,3 tỷ đồng, tăng 103% so với năm 2021.

Góp phần nâng cao giá trị nông sản, phát huy những thành quả về xuất khẩu đã đạt được trong thời gian qua, trên cơ sở các quyết định, kế hoạch, văn bản chỉ đạo của tỉnh, các sở, ban, ngành, huyện, thành phố căn cứ nhiệm vụ được giao đã đưa ra các giải pháp để tổ chức thực hiện nhằm đạt được các mục tiêu đề ra. Trong đó, tập trung vào sản xuất an toàn, hình thành vùng sản xuất hàng hóa; hỗ trợ chứng nhận áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ); đẩy mạnh cấp, giám sát mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói và cấp chứng chỉ FSC; kết nối giữa doanh nghiệp sơ chế, chế biến với các vùng sản xuất tập trung; quảng bá, kết nối tiêu thụ sản phẩm nông, lâm sản ở trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, tỉnh ban hành các văn bản về cơ chế, chính sách hỗ trợ cho người sản xuất, doanh nghiệp, hợp tác xã thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, nâng cao chất lượng sản phẩm, kết nối và mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản.

Ngoài ra, với mục tiêu mở rộng, tìm kiếm những thị trường mới, từ năm 2022 đến nay, ngành nông nghiệp tỉnh đã kết nối cho 40 cơ sở tham gia hội chợ, tuần lễ, quảng bá sản phẩm tại thị trường trong nước; 2 doanh nghiệp tham gia hội chợ quốc tế về thực phẩm và đồ uống Fine Food Australia 2022 tại Australia. Việc tổ chức tuyên truyền về Hiệp định thương mại, Lệnh 248 và Lệnh 249 của Trung Quốc về biện pháp quản lý ATTP xuất nhập khẩu, các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác hội nhập quốc tế của Việt Nam và hoạt động xuất nhập khẩu nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân nắm được các quy định về xuất khẩu, từ đó áp dụng cho phù hợp điều kiện sản xuất, kinh doanh, khai thác được những lợi thế mà các hiệp định mang lại cũng được quan tâm đẩy mạnh.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản Trương Thanh Thủy cho biết: Toàn tỉnh có 128 cơ sở chế biến thực phẩm nông, lâm, thủy sản. Trong đó có 35 cơ sở chế biến có nguồn gốc thực vật, 88 cơ sở chế biến có nguồn gốc động vật, 5 cơ sở chế biến có nguồn gốc thủy sản. Để đẩy mạnh sản lượng xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm sản chủ lực của tỉnh, Chi cục tiếp tục tập trung hỗ trợ, đồng hành cùng các cơ sở, doanh nghiệp, đơn vị sản xuất - kinh doanh nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo về ATTP, đáp ứng được những yêu cầu của phía đối tác mua hàng; hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến; tăng cường thanh tra, kiểm tra, lấy mẫu giám sát, hậu kiểm tại các vùng sản xuất, vùng nguyên liệu, sơ chế, chế biến, bảo quản và lưu thông nhằm kiểm soát chất lượng, ATTP, bảo vệ thương hiệu nông sản...

V.N (t/h – baohoabinh.com.vn)