Quảng Ngãi tăng tốc giải ngân, quyết tâm về đích nông thôn mới

Giải ngân đạt thấp

Tổng kế hoạch vốn thực hiện Chương trình xây dựng NTM năm 2024 trên địa bàn toàn tỉnh Quảng Ngãi là hơn 554,2 tỷ đồng, nhưng đến ngày 30/9/2024 chỉ giải ngân 133,3 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư trên 118 tỷ đồng, vốn sự nghiệp gần 15,3 tỷ đồng.

Một số địa phương khó về khoản kinh phí đối ứng huyện giao, dẫn đến nguy cơ phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản.

Từ nguồn vốn đầu tư năm 2024, tỉnh Quảng Ngãi bố trí cho 5 huyện miền núi của tỉnh 160 tỷ đồng để triển khai thực hiện Chương trình xây dựng NTM, cụ thể: Trà Bồng 44 tỷ đồng, Ba Tơ 35 tỷ đồng, Sơn Hà 32 tỷ đồng, Minh Long 31 tỷ đồng và Sơn Tây 18 tỷ đồng. Nhưng đến ngày 30/9, các địa phương trên mới chỉ giải ngân 6,5 tỷ đồng (hơn 4%), trong đó huyện Sơn Tây chưa giải ngân.

Theo Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây Nguyễn Ngọc Trân, huyện Sơn Tây nỗ lực thực hiện các giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn. Song, ngoài việc giao vốn chậm thì những tháng đầu năm, các địa phương, chủ đầu tư tập trung thực hiện và giải ngân vốn năm 2023 được phép kéo dài sang năm 2024, nên chưa chú trọng đẩy mạnh giải ngân vốn năm 2024. Vậy nên, đến thời điểm này, huyện vẫn chưa giải ngân 18 tỷ đồng vốn đầu tư năm 2024 bố trí thực hiện chương trình xây dựng NTM.

Một số xã đăng ký về đích NTM năm 2024, nhưng lại rơi vào trường hợp “có tiền nhưng không thể tiêu” vì vướng quy hoạch, như: xã Ba Điền (huyện Ba Tơ), thực hiện chỉ tiêu 17.5, UBND xã Ba Điền được bố trí vốn đầu tư xây dựng nghĩa trang nhân dân xã, nhưng quy hoạch sử dụng đất cấp huyện chưa được phê duyệt, nên công trình chưa triển khai thực hiện được.

Ông Hồ Trọng Phương, Giám đốc Sở NN&PTNT, kiêm Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình MTQG xây dựng NTM tỉnh cho rằng: Tỷ lệ giải ngân vốn thấp dẫn đến việc thực hiện và hoàn thiện các tiêu chí NTM, NTM nâng cao tại các xã còn chậm, nguyên nhân một phần do nguồn vốn ngân sách trung ương bố trí chậm, ảnh hưởng rất lớn đến việc triển khai thực hiện chương trình tại các địa phương. Ngoài ra, các xã đăng ký về đích NTM năm 2024 - 2025 phần lớn thuộc diện đặc biệt khó khăn, dẫn đến gặp khó trong việc huy động nguồn lực.

Đến thời điểm cuối tháng 9/2024, các địa phương đăng ký về đích NTM năm 2024 chưa phân bổ nguồn kinh phí đối ứng ngân sách huyện, xã theo quy định. Riêng huyện Trà Bồng đã giao đối ứng một phần kinh phí cho 2 xã Trà Tân, Trà Giang;  nhưng vì không có nguồn thu, nên 2 xã Trà Tân và Trà Giang gặp khó về khoản kinh phí đối ứng huyện giao, dẫn đến nguy cơ phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản.

Ngoài ra, một số xã còn vướng tiêu chí “mềm”, nên khó có thể hoàn thành công tác trình hồ sơ đề nghị thẩm định theo thời gian quy định. Như: xã Long Hiệp (Minh Long), chỉ còn 1 chỉ tiêu 19.2 thuộc tiêu chí số 19 chưa đạt, do tăng 1 vụ tệ nạn xã hội và tai nạn giao thông so với năm 2023…

Quyết tâm cao

Đối với 9 xã đăng ký về đích NTM nâng cao năm 2024, chính quyền các địa phương đang nỗ lực thực hiện các giải pháp. Như xã Tịnh Phong (huyện Sơn Tịnh) hiện còn 9 tiêu chí chưa đạt, trong đó tiêu chí giao thông và giáo dục có khá nhiều chỉ tiêu chưa đạt. Đó là đường xã, liên xã đã được nhựa hóa, bê tông và 12 tuyến đường thôn (gần 10km) đã được cứng hóa, nhưng bị xuống cấp nghiêm trọng.

Đoàn viên, thanh niên tham gia làm công trình điện sáng đường quê ở xã Ba Cung, huyện Ba Tơ.

Ngoài ra, trên địa bàn xã Tịnh Phong cũng chưa có trường học nào đạt tiêu chuẩn cơ sở vật chất mức độ 2 theo quy định của Bộ tiêu chí xã NTM nâng cao, giai đoạn 2021 - 2025.

Hiện nay, các địa phương trong tỉnh Quảng Ngãi đang tập trung lập kế hoạch, phân bổ nguồn vốn chương trình xây dựng NTM kịp thời, đúng quy định; đồng thời đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn.

Chủ tịch UBND huyện Sơn Hà Đinh Thị Trà cho biết, cùng với nỗ lực giải ngân vốn, huyện chỉ đạo các phòng, ban liên quan hỗ trợ, hướng dẫn xã Sơn Kỳ tiếp nhận xi măng để triển khai xây dựng các công trình đường giao thông, kênh mương nội đồng. Chỉ đạo Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện khẩn trương thực hiện các thủ tục, đẩy nhanh tiến độ thi công công trình trường mầm non, Trường Tiểu học Sơn Kỳ, đáp ứng yêu cầu đạt chuẩn, để xã Sơn Kỳ hoàn thành 3 tiêu chí còn lại (giao thông, trường học và thu nhập) về đích NTM vào cuối năm 2024 đúng lộ trình.

Theo Giám đốc Sở NN&PTNT Hồ Trọng Phương, cùng với nguồn ngân sách nhà nước phân bổ cho Chương trình xây dựng NTM, chính quyền các địa phương cần lồng ghép hiệu quả nguồn lực của các chương trình, dự án khác trên địa bàn. Đồng thời, tích cực huy động nguồn lực từ các doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức và cá nhân tự nguyện đóng góp, tài trợ để thực hiện hoàn thành các tiêu chí NTM, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân.

 “Việc giải ngân vốn Chương trình xây dựng NTM không chỉ có ý nghĩa về mặt tài chính, ngân sách mà còn là yếu tố quan trọng để chuẩn bị cho kế hoạch đầu tư phát triển những năm tiếp theo. Do đó, tỉnh yêu cầu các địa phương quyết tâm cao hơn, nỗ lực nhiều hơn trong việc thực hiện Chương trình xây dựng NTM. Các sở, ngành, đơn vị được phân giao phụ trách các chỉ tiêu, tiêu chí  NTM cần tăng cường kiểm tra, hướng dẫn, hỗ trợ địa phương trong quá trình thực hiện, cũng như lập hồ sơ, thủ tục, nhất là các nội dung, chỉ tiêu, tiêu chí có quy định mới, chuẩn cao hơn, khó thực hiện. Đồng thời, có giải pháp khắc phục tình trạng rớt chuẩn, hụt chuẩn nhằm nâng chất lượng các tiêu chí, đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ, kế hoạch xây dựng NTM năm 2024 và giai đoạn 2021 – 2025”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền chỉ đạo.