Tết buồn của người chăn nuôi lợn và nỗi lo sản phẩm chứa chất cấm

Người tiêu dùng lựa chọn mua thịt lợn tại siêu thị.

Nguồn cung dồi dào, thịt lợn Tết khó tăng giá

Cho đến thời điểm này, dường như mọi dự báo về thị trường của các công ty, hiệp hội chăn nuôi đều không chính xác. Các mốc thời gian mà chuyên gia nhận định giá heo hơi sẽ tăng là sau lễ Giáng sinh, sau Tết Dương lịch…và thực tế diễn ra hoàn toàn khác, thậm chí trước thời điểm Tết Nguyên đán chưa đầy 10 ngày, giá lợn hơi tại một số địa phương còn có xu hướng giảm nhẹ.

Giá thịt lợn tại các chợ truyền thống Hà Nội đồng loạt đi ngang, được bán với giá trong khoảng 60.000 - 154.000 đồng/kg.

Tại thị trường TP.HCM, giá lợn mảnh loại một vào đầu buổi tại các chợ đầu mối từ 69.000 - 71.000 đồng/kg; mức giá bình quân lợn mảnh từ 60.000 - 68.000 đồng/kg. Tại các hệ thống phân phối và chợ truyền thống, giá thịt lợn ổn định ở mức thấp, cụ thể: ba rọi khoảng 115.000 đồng/kg, nạc vai, nạc đùi đang ở mức 90.000 - 110.000 đồng/kg; sườn già, đuôi lợn dao động từ 90.000 - 110.000 đồng/kg; sườn non khoảng 150.000 đồng/kg; thịt xay 80.000 đồng/kg…

Đến nay, sản lượng đàn lợn của cả nước tính đến thời điểm cuối tháng 12 tăng khoảng 11,4% so với cùng thời điểm năm 2021; sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng cả năm ước đạt 4,4 triệu tấn, tăng 5,9% so với cùng kỳ 2021.

Theo đánh giá của các chuyên gia, nguồn cung dồi dào trong khi nhu cầu tiêu thụ thấp là nguyên nhân kéo tụt giá lợn hơi trong thời điểm giáp Tết Nguyên đán. Giá heo tại thị trường Trung Quốc cũng đang đứng trước xu hướng giảm dần, khiến cơ hội tăng giá lợn cuối năm càng thấp hơn.

Sức mua èo uột

Ông Phan Văn Dũng, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Việt Nam Kỹ nghệ Súc sản (Vissan), sốt ruột cho biết đến thời điểm này vẫn chưa có hiện tượng quầy thịt Vissan tại các siêu thị "rớt kệ" (hết hàng, trống kệ - PV).

"Mọi năm, ở thời điểm này, nhiều điểm bán đã "rớt kệ", công ty phải bổ sung hàng liên tục. Năm nay, hàng hóa đầy ắp siêu thị nhưng sức mua chưa tăng như kỳ vọng" - ông Dũng nêu thực trạng.

Theo ông Dũng, sức mua mặt hàng thịt heo tươi sống vẫn chưa tăng nhiều so với ngày thường. Tương tự, các mặt hàng thực phẩm chế biến, thực phẩm đông lạnh cũng còn đầy ắp trên thị trường.

Giá thịt lợn trên thị trường vẫn duy trì ở mức thấp, thậm chí sụt giảm, dù đang trong mùa tiêu thụ lớn của năm.

"Theo kế hoạch, Vissan chuẩn bị 2.000 tấn thực phẩm tươi sống, tăng 30% so với Tết năm trước, cùng 4.200 tấn thực phẩm chế biến, tăng 10%. Lượng hàng đưa ra đã tăng 10% nhưng mức hấp thu của thị trường chưa thể dự báo. Công ty đang luân phiên thực hiện khuyến mãi 5-10% một số mặt hàng theo kế hoạch và theo dõi thị trường thêm vài ngày nữa. Đến ngày 20 tháng chạp, tùy tình hình, chúng tôi sẽ triển khai thêm các chương trình để đẩy mạnh kích cầu" - ông Dũng cho biết.

Trong khi kênh siêu thị, cửa hàng còn chờ khách mua thì tại 2 chợ đầu mối Hóc Môn và Bình Điền, khu vực bán thịt heo đã nhộn nhịp không khí Tết từ khoảng 1 tuần nay. Ông Lê Văn Tiển, Giám đốc Công ty Quản lý và Kinh doanh chợ đầu mối nông sản thực phẩm Hóc Môn, cho biết trong tuần qua, trung bình mỗi ngày có khoảng 5.600 con lợn (tương đương 420 tấn) về chợ, tăng khoảng 1.000 - 1.100 con so với mức bình quân mỗi ngày trong năm 2022.

"Sản lượng và sức mua tăng do nhiều nhà máy, xưởng chế biến thực phẩm có sử dụng thịt heo làm nguyên liệu chính (giò, chả, nem, bánh chưng, bánh tét…). Do nhu cầu tăng nên dù giá lợn hơi vẫn ổn định so với 1 tháng trước (loại 1 của Công ty CP Chăn nuôi C.P. Việt Nam đang bán ra thị trường là 58.500 đồng/kg, loại 2 là 54.500 đồng/kg) nhưng giá lợn mảnh, thịt lợn pha lóc bán tại chợ đầu mối đã tăng khoảng 3.000 đồng/kg so với cuối tháng 12-2022" - ông Tiển thông tin.

Một số thương nhân kinh doanh thịt lợn ở chợ đầu mối này dự báo từ nay đến cao điểm 28-29 tháng chạp, giá thịt lợn sẽ ít biến động. Nguồn hàng rất dồi dào, khả năng có trên 10.000 con heo về chợ/ngày đêm, giá lợn đầu vào khó có khả năng tăng sẽ là điều kiện cần và đủ để giữ ổn định giá.

Siêu thị, cửa hàng lo giảm giá sớm

Diễn biến của thị trường thịt lợn hiện tại buộc giới sản xuất - kinh doanh, phân phối sớm đưa mặt hàng này vào danh sách ưu tiên thực hiện khuyến mãi từ 1 tháng trước Tết. Với mức giảm giá trung bình 10-30% kèm hứa hẹn sẽ giảm giá sâu hơn, đa dạng mặt hàng hơn trong những ngày sát Tết, giới kinh doanh hy vọng sẽ đủ sức kéo sức người mua thịt lợn lên trong những ngày tới.

Hệ thống Co.opmart, Co.opXtra khu vực TP HCM - Tây Nam Bộ và Đông Nam Bộ đang áp dụng giảm giá 30% các mặt hàng thịt heo xay, xương bộ lợn, xương ống lợn, sườn sống lợn; giảm giá 7% thịt đùi lợn. "Đây là nguyên liệu chính của ẩm thực Tết: bánh chưng, bánh tét, thịt kho trứng vịt… nên hệ thống sẽ giảm giá đến hết tháng 1/2023" - đại diện Co.opmart cho hay.

Hệ thống siêu thị GO!, Big C, Tops Market thì lần đầu tiên áp dụng "khóa giá" - bán thịt lợn/heo tươi không lợi nhuận trên cả 3 miền (không bao gồm sản phẩm của MEATDeli, G-Kitchen, Sagrifood). Theo đó, từ ngày 5 đến hết 15/1 (tức 14 đến 24 tháng Chạp), hệ thống siêu thị GO!, Big C, Tops Market trên toàn quốc "khóa giá" đối với các sản phẩm thịt lợn/lợn tươi chủ lực như: ba rọi, vai, đùi, sườn non, nạc dăm, cốt lết…; bán các sản phẩm thịt lợn khác như nội tạng, sườn già, nạc thăn, thịt tẩm ướp… với mức giá không lợi nhuận.

Hệ thống siêu thị MM Mega Market cũng áp dụng nhiều ưu đãi với mặt hàng thịt lợn nhập khẩu. Chẳng hạn, cốt lết lợn đông lạnh và nạc đùi lợn đông lạnh nhập khẩu có giá 89.000 đồng/kg, sườn sụn lợn đông lạnh nhập khẩu 69.000 đồng/kg...

Hệ thống cửa hàng Bách Hóa Xanh ngoài việc áp dụng giá tốt hơn ngày thường đối với thịt lợn của Công ty CP Chăn nuôi C.P. Việt Nam còn ưu đãi mua 1kg được tặng thêm 200g xương, giò hoặc nạc. Ngoài ra, các loại thịt nhập khẩu từ Nga, Úc, Đức, Brazil xuất xứ rõ ràng cũng lên kệ với mức giá ưu đãi sâu. Hệ thống siêu thị, cửa hàng WinMart, WinMart+ thì luân phiên giảm giá 20%-30% các mặt hàng thịt heo thương hiệu MEATDeli .

Ngành chăn nuôi lợn dự báo khó khăn sẽ còn kéo dài do cầu thấp và thịt đông lạnh nhập khẩu giá rẻ.

Đại diện Masan MEATLife cho biết công ty đã gia tăng công suất các tổ hợp chế biến thịt mát MEATDeli tại Hà Nam và Long An. Tổng sản lượng thịt lợn mát và gà mát mang thương hiệu MEATDeli đưa ra thị trường trong dịp Tết Quý Mão 2023 dự kiến lên đến gần 4.000 tấn, tăng 23% so với cùng kỳ năm trước, góp phần đáp ứng nhu cầu tiêu dùng với giá bình ổn trong dịp Tết.

Từ đây đến Tết Nguyên đán, MEATDeli thực hiện luân phiên chương trình áp dụng giá tốt (ưu đãi đến 20%) cho nhiều mặt hàng như giò chả, thịt heo xay, thịt đùi, nạc dăm, bắp giò cuộn, gà ngon LaChanh…

Tết buồn của người nuôi

Ông Trầm Quốc Thắng, Phó Giám đốc HTX Chăn nuôi lợn an toàn Tiên Phong (huyện Củ Chi, TP HCM), cho biết thời điểm hiện tại, với mỗi con lợn xuất chuồng, người chăn nuôi lỗ khoảng 500.000 đồng. Vì vậy, năm nay sẽ là Tết buồn của người nuôi lợn.

"Các hộ nuôi lợn nhỏ lẻ tại vùng ven TP HCM đã bỏ chuồng gần hết, còn những người nuôi lợn chuyên nghiệp như hội viên HTX giảm đàn đến 30%. Thời gian qua, đàn lợn của Việt Nam phục hồi nhanh nhờ sự tham gia của các doanh nghiệp, vượt xa lượng nông hộ nghỉ nuôi; thịt lợn nhập khẩu giá thấp tiếp tục đưa về trong khi tiêu thụ lại không bằng các năm. Điều này khiến giá lợn hơi ở mức thấp kéo dài. Theo ghi nhận, cả năm 2022, giá lợn hơi chỉ có 2 tuần cao hơn giá thành, còn lại đều bằng hoặc dưới. Nếu tình trạng này kéo dài, ngành chăn nuôi lợn chỉ còn các doanh nghiệp lớn, các tập đoàn nước ngoài tham gia" - ông Trầm Quốc Thắng nhìn nhận.

Thành lập các chuyên án, đấu tranh và xử lý nghiêm vi phạm chất cấm trong chăn nuôi

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) vừa có công điện khẩn gửi các địa phương về việc tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý các trường hợp sử dụng chất cấm trong chăn nuôi, giết mổ gia súc.

Theo Bộ này, thời gian qua, một số địa phương phản ánh về các trường hợp vi phạm quy định sử dụng và nghi sử dụng chất cấm thuộc nhóm Beta-agonist (Salbutamol) đối với vật nuôi tại khu cách ly nhập khẩu, cơ sở nuôi vỗ béo, cơ sở chăn nuôi, cơ sở giết mổ gia súc có nguy cơ không bảo đảm an toàn thực phẩm, vi phạm quy định của pháp luật.

Đơn cử, mới đây, tại Đồng Nai, cơ quan chức năng phát hiện 130 con lợn dương tính với chất cấm salbutamol trong chăn nuôi.

Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đồng Nai đã chuyển hồ sơ sang Công an tiếp tục điều tra, xử lý theo quy định vì có dấu hiệu tội phạm sử dụng chất cấm trong chăn nuôi.

Bộ Nông nghiệp và PTNT giao Cục Thú y giám sát việc sử dụng chất cấm tại các khu cách ly nhập khẩu, cơ sở giết mổ

Trước thực tế đó, để chủ động ngăn ngừa, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, Bộ Nông nghiệp và PTNT đề nghị các địa phương tập trung kiểm tra, giám sát, xử lý các trường hợp kinh doanh, mua bán, vận chuyển chất cấm; sử dụng chất cấm tại cơ sở nuôi vỗ béo, cơ sở chăn nuôi, cơ sở giết mổ gia súc.

Bộ này cũng yêu cầu các sở Nông nghiệp và PTNT tổ chức thanh tra, kiểm tra, lấy mẫu giám sát sử dụng chất cấm tại các cơ sở nuôi vỗ béo, cơ sở chăn nuôi, cơ sở giết mổ gia súc (trâu, bò, lợn) trên địa bàn; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo đúng quy định của pháp luật.

Đồng thời, xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình giám sát sử dụng chất cấm trong chăn nuôi tại địa phương.

Cùng với đó, chỉ đạo, thành lập các chuyên án, đấu tranh và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân buôn bán, vận chuyển, giết mổ trâu, bò, lợn chưa được kiểm dịch của cơ quan thú y, sử dụng và nghi sử dụng chất cấm trong chăn nuôi.

Cục Chăn nuôi được giao chủ trì, phối hợp với cơ quan chuyên môn về chăn nuôi, thú y tại địa phương thành lập các đoàn kiểm tra, giám sát sử dụng chất cấm tại cơ sở nuôi vỗ béo, cơ sở chăn nuôi trâu, bò, lợn ở các địa phương trên toàn quốc.

Bên cạnh đó, hướng dẫn địa rà soát, nghiên cứu sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật về chất cấm trong chăn nuôi cho phù hợp với quy định của pháp luật trong nước, quốc tế và bảo đảm tính khả thi trong thực tiễn.

Giao Cục Thú y giám sát việc sử dụng chất cấm tại các khu cách ly nhập khẩu, cơ sở giết mổ. Chỉ đạo lực lượng thú y thực hiện nghiêm các quy định về trình tự, thủ tục kiểm dịch động vật, kiểm soát giết mổ theo quy định của pháp luật về thú y.