Buông lỏng quản lý đất nông nghiệp: Kỷ luật chủ tịch xã, phá dỡ các công trình vi phạm

Chủ tịch xã bị kỷ luật vì để xây biệt phủ trên đất nông nghiệp

Theo quyết định của UBND thành phố Pleiku (Gia Lai), từ tháng 12/2022 tới nay, bà Nguyễn Thị Thu Hương, Chủ tịch UBND xã Chư Á, đã buông lỏng quản lý lĩnh vực đất đai, quản lý trật tự xây dựng; quản lý tài nguyên khoáng sản, để người sử dụng đất xây dựng  nhà ở và nhiều công trình trái phép trên đất nông nghiệp, khai thác khoáng sản trái phép mà không kịp thời phát hiện. Khi phát hiện, không có biện pháp xử lý dứt điểm, để vi phạm kéo dài, gây hậu quả khó khắc phục. Vi phạm của bà Hương là nghiêm trọng, gây dư luận xấu trong cán bộ, đảng viên, nhân dân, giảm uy tín bản thân, tổ chức đảng và chính quyền địa phương.

Bên trong công trình vi phạm

Liên quan tới vi phạm của Chủ tịch UBND xã Chư Á - TP.Pleiku, vụ việc nghiêm trọng nhất là để ông Nguyễn Tuấn Khanh (SN 1976, trú tổ 7, phường Thắng Lợi, TP Pleiku) xây dựng biệt phủ trái phép trên khu vực đất nông nghiệp tại làng Do-Guăh.

Theo đó, từ năm 2021, khi chủ công trình tiến hành lấp ruộng, san ủi, đổ móng, UBND xã Chư Á phát hiện, tiến hành xử phạt vi phạm hành chính, nhưng không yêu cầu tháo dỡ mà vẫn để cho công trình được xây dựng. Cụm công trình vi phạm sau khi được hoàn thành gồm: 1 nhà chòi bát giác bằng gỗ nền lát gạch có diện tích 15m2; 1 nhà chòi lục giác khung sắt lợp tôn, nền lát gạch trên diện tích 134,7m2; 1 nhà gỗ nền lát gạch trên diện tích 86,5m2; 1 sân bê tông trên diện tích 594m2; 1 sân lát gạch 325,6m2; tường rào kiên cố bao quanh khu nhà. Tổng diện tích vi phạm là hơn 1.300m2. Tuy nhiên, UBND xã Chư Á không can thiệp, không báo cáo kịp thời lên UBND TP Pleiku...

Cụm công trình vi phạm nằm lọt thỏm trong khu vực quy hoạch đất nông nghiệp

Tháng 9/2022, UBND TP Pleiku có quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Nguyễn Tuấn Khanh 22,5 triệu đồng và buộc chủ công trình khôi phục tình trạng ban đầu của thửa đất. Tháng 12/2022, UBND TP.Pleiku có quyết định buộc phá dỡ công trình xây dựng vi phạm trên diện tích 1.353 m2 và khôi phục lại tình trạng ban đầu.

Tuy nhiên, chủ công trình vi phạm không thực hiện mà làm đơn kiện Chủ tịch UBND TP Pleiku, yêu cầu hủy bỏ quyết định cưỡng chế, khiến việc cưỡng chế của chính quyền thành phố bị tạm hoãn.

Đầu tháng 3/2023, ông Nguyễn Tuấn Khanh rút đơn khởi kiện, vụ kiện bị đình chỉ giải quyết. UBND TP Pleiku tiếp tục có văn bản giao UBND xã Chư Á chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan khẩn trương tổ chức thi hành cưỡng chế, buộc tháo dỡ công trình xây dựng vi phạm trên phần diện tích hơn 1.300m2 và khôi phục tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm đối với ông Nguyễn Tuấn Khanh theo đúng quy định.

Tuy nhiên, cuối tháng 3/2023, ông Nguyễn Tuấn Khanh tiếp tục gửi đơn lần 2 ra Toà án Nhân dân tỉnh Gia Lai kiện Chủ tịch UBND TP.Pleiku, yêu cầu huỷ các quyết định trước đó của UBND TP.Pleiku.

Với cùng vi phạm "buông lỏng quản lý lĩnh vực đất đai, quản lý trật tự xây dựng; quản lý tài nguyên khoáng sản"... , đầu tháng 4/2023, bà Hương cũng đã bị Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Pleiku thi hành kỷ luật cảnh cáo trên cương vị Phó Bí thư Đảng uỷ xã Chư Á.

Hàng loạt công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp

Theo ông Nguyễn Hữu Chí, Chủ tịch UBND xã Cư Êbur (TP. Buôn Ma Thuột - Đắk Lắk), đơn vị đã và đang tiến hành kiểm tra, lập biên bản xử lý vi phạm hành chính hàng loạt công trình xây dựng trái phép trên địa bàn.

Đơn cử như trường hợp ông Đoàn Ngọc Vĩ, Giám đốc Công ty TNHH Đoàn Thành Đắk Lắk  đã cho xây dựng trái phép 8 công trình trên đất nông nghiệp, tại thôn 4, xã Cư Êbur, gồm: nhà cấp bốn, nhà chòi, đường bê tông, hồ bơi,… Các công trình này để phục vụ hoạt động kinh doanh du lịch. UBND xã Cư Êbur đã tham mưu UBND thành phố ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Đoàn Ngọc Vĩ 11 triệu 500 nghìn đồng về hành vi "chuyển đất nông nghiệp khác sang đất phi nông nghiệp". Hiện ông Vĩ đã nộp phạt và đang tháo dỡ các công trình vi phạm, trả lại hiện trạng ban đầu của đất.

Công trình vi phạm của ông Đoàn Ngọc Vĩ, Giám đốc Công ty TNHH Đoàn Thành Đắk Lắk tại thôn 4 Cư Êbur.

Tiếp đó là trường hợp ông Trương Minh Tẩm ở thôn 2, xã Cư Êbur đã chuyển đất trồng cây lâu năm sang đất phi nông nghiệp tại khu vực nông thôn và xây dựng móng đá hộc, khung trụ sắt, mái lợp tôn, nền láng xi măng. Xã Cư Êbur đã tham mưu UBND thành phố Buôn Ma Thuột ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với việc xây dựng kho của ông Tẩm. Ông Tẩm đã chấp hành nộp phạt hành chính với 11 triệu 500 nghìn đồng, và đã tự tháo dỡ các công trình vi phạm, trả lại hiện trạng ban đầu của đất.

Mới đây, UBND xã Cư Êbur tiếp tục tham mưu UBND thành phố ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với bà Ngô Thị Bích Vân ở thôn 2, xã Cư Êbur 11 triệu 500 nghìn đồng cũng về hành vi chuyển đất trồng cây lâu năm sang đất phi nông nghiệp tại khu vực nông thôn. Bà Vân đã đắp hòn non bộ, đào hồ nuôi cá, làm nền lát gạch men, gạch bát tràng.

Người dân tự tháo dỡ các công trình vi phạm, trả lại hiện trạng ban đầu của đất.

Ngoài 3 trường hợp tham mưu cho thành phố ra quyết định xử phạt, xã Cư Êbur còn kiểm tra, lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính đối với nhiều trường hợp xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp. Các trường hợp vi phạm đã chấp hành nộp phạt hành chính và tự tháo dỡ các công trình vi phạm, trả lại hiện trạng ban đầu của đất.

Tính từ đầu năm đến này, UBND xã Cư Êbur đã lập biên bản xử lý 11 trường hợp xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp; cưỡng chế 2 công trình tự ý đổ đường bê tông trên đất nông nghiệp tại thôn 7, có dấu hiệu phân lô. 2 trường hợp này hiện không xác định được đối tượng vi phạm (cố tình vắng mặt khi kiểm tra lập biên bản). Trên cơ sở đó, UBND xã Cư Êbur đã tổ chức cưỡng chế phá dỡ và trả lại hiện trạng ban đầu của đất.

Trước đó, trong năm 2022, xã Cư ÊBur đã lập biên bản xử lý vi phạm 25 trường hợp, ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 24 trường hợp  nộp phạt với tổng số tiền 64 triệu đồng.

Khuyến cáo người dân không mua nhà xây trên đất nông nghiệp

Sống trong nhà trọ chật hẹp suốt nhiều năm nên khi nghe đồng nghiệp giới thiệu có căn nhà giá rẻ ở khu phố Long Khánh (phường Tân Phước Khánh, thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương), chị Tạ Thị Ánh Hồng (40 tuổi, quê Bình Định) đã đi xem và quyết định mua để con cái có chỗ ở rộng rãi.

Để sở hữu được căn nhà trị giá 850 triệu đồng vợ chồng chị phải vay mượn bằng tất cả các nguồn. Niềm vui sống ở trong căn nhà mới chưa được một năm thì chị nhận được tin báo của UBND phường về việc phải tháo dỡ do nhà xây trên đất nông nghiệp. Lúc này, chị Hồng tá hỏa tìm cách liên hệ với chủ đầu tư là ông T.T.V nhưng không được. Sau khi được cán bộ phường giải thích, chị mới ngỡ ngàng biết rằng hồ sơ công chứng vi bằng không đủ cơ sở thể tách lô, ra sổ như hứa hẹn của người bán.

“Cả cuộc đời đi làm công nhân tích góp mới gom được ít tiền để kiếm một mái nhà cho con mình có chỗ ở, chứ ở trọ suốt ngày con bệnh. Khi mua được căn nhà rất mừng và đến giờ còn nợ 500 triệu đồng. Thế nhưng bây giờ chị cũng như tất cả hộ dân ở đây khi gặp hoàn cảnh này đều không còn lối thoát, tất cả mất hết, sụp đổ hết”, chị Hồng nói.

Căn nhà của chị Tạ Thị Ánh Hồng chỉ là một trong số 12 căn xây trên đất nông nghiệp của ông T.T.V, bị tháo dỡ trong đợt này. Những người mua nhà của ông đều là công nhân từ các tỉnh đến Bình Dương làm việc. Họ tin vào người quen, người môi giới nên dùng số tiền tiết kiệm cả đời và cả tiền vay mượn để mua và giờ chỉ biết “ngậm đắng, nuốt cay” vì không tìm hiểu kỹ pháp lí căn nhà.

Theo tìm hiểu được biết, 12 căn nhà bị cưỡng chế, phá dỡ được xây dựng trên diện tích gần 500m2, căn nhà nhỏ nhất gần 40m2 và rộng nhất là 58,6m2 với kết cấu 1 trệt, 1 lầu. Các căn nhà xây dựng trái phép từ khoảng cuối năm 2021, khi phát hiện sự việc, lực lượng chức năng thị xã Tân Uyên đã có biên bản xử phạt vi phạm hành chính về hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ trong đô thị mà không có giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, sau khi bị nhắc nhở, chủ đầu tư vẫn tiếp tục xây dựng.

Ông Phạm Tuấn Khanh, Chủ tịch UBND phường Tân Phước Khánh nói, chính quyền đã cắm biển cảnh báo người dân không được mua bán, giao dịch nhưng đều bị nhổ sạch. Sau đó, khi hoàn tất các bước để tháo dỡ thì phát hiện chủ đầu tư đã chuyển nhượng cho người dân. 

Phá dỡ dãy nhà xây dựng trên đất nông nghiệp tại ở phường Tân Phước Khánh, thị xã Tân Uyên

“Quá trình làm việc, chúng tôi đã có hướng dẫn, yêu cầu người dân viết đơn, liên hệ Tòa án nhân dân thị xã Tân Uyên để tòa án thụ lí. Tuy nhiên, đến nay các hộ dân vẫn chưa nộp đơn lên tòa án. Trách nhiệm của địa phương sẽ tiếp tục mời, tuyên truyền, giải thích và yêu cầu họ tiếp tục làm đơn, đồng thời mời các cơ sở, đơn vị trợ giúp pháp lí hỗ trợ họ về thủ tục để tòa án bênh vực đòi quyền lợi cho họ”, ông Khanh cho biết.

Theo kế hoạch, thời gian tới, các địa phương trong tỉnh Bình Dương sẽ tiếp tục tổ chức cưỡng chế, tháo dỡ thêm nhiều khu nhà xây dựng trên đất nông nghiệp. Nhiều nhất vẫn là ở thành phố Dĩ An, thành phố Thuận An, thị xã Bến Cát, thị xã Tân Uyên, bởi đây là những địa phương có số lượng dân nhập cư đông, nhu cầu về nhà ở lớn.

Nguyên nhân để các khu nhà ở "mọc lên" trên đất nông nghiệp, lãnh đạo các địa phương giải thích, khi phát hiện các công trình như thế này thì lực lượng chức năng địa phương đã yêu cầu dừng. Tuy nhiên, các chủ đầu tư lợi dụng ban đêm, ngày lễ tiếp tục làm. Mặt khác, việc thi công xây dựng công trình được áp dụng công nghệ mới nên tiến độ thi công nhanh. Một số cá nhân, tổ chức dựng hàng rào chắn bên ngoài, bên trong tiến hành xây dựng, khi có lực lượng chức năng đến thì rời đi…

Từ thực tế đó, lãnh đạo UBND các địa phương cho biết, sẽ tăng cường kiểm tra, xử phạt nhằm siết chặt quản lí xây dựng trên đất nông nghiệp. Riêng trong năm 2022, Thanh tra Sở Xây dựng Bình Dương cùng lực lượng ở các địa phương đã triển khai 11 đoàn thanh tra, kiểm tra, tổ chức kiểm tra theo thẩm quyền 124 trường hợp (trong đó có 48 trường hợp không phép, 2 trường hợp sai phép, 24 trường hợp vi phạm khác). Sở Xây dựng đã ban hành 63 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền trên 6,7 tỷ đồng; chuyển Sở Tài nguyên  và Môi trường ra quyết định xử phạt nhiều trường hợp xây dựng không đúng quy hoạch sử dụng đất.

Ông Huỳnh Phạm Tuấn Anh, Phó giám đốc Sở Xây dựng Bình Dương cho biết, hiện nay, Bình Dương đang làm lại quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng đô thị để khớp với nhau. Đối với các khu nhà ở tự phát phù hợp với quy hoạch sử dụng đất ở sẽ được tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức hợp thức hóa thông qua việc lên thổ cư, cấp sổ đất và giấy phép xây dựng. Trường hợp không đúng quy hoạch sử dụng đất buộc tháo dỡ.

Người dân muốn mua nhà đất người dân nên tìm hiểu thông tin quy hoạch để tránh hệ lụy: “Người dân muốn mua thì phải tìm hiểu trên trên trang thông tin điện tử của tỉnh, IOC (Trung tâm điều hành thông minh của tỉnh), niêm yết ở địa phương về quy hoạch xây dựng và quy hoạch sử dụng đất. Người ta phải liên hệ với các cấp hỏi quy hoạch nhưng tỉ lệ không biết chỉ một phần nhỏ, tỉ lệ biết mà cố tình vẫn mua là nhiều”, ông Tuấn Anh nói.

Việc các khu nhà tự phát "mọc lên như nấm" sẽ làm phá vỡ quy hoạch của tỉnh, cũng như gây áp lực lên hạ tầng đô thị. Do đó, cần sự quyết liệt hơn nữa nữa của các cấp, các ngành, địa phương. Bên cạnh “giải pháp mạnh” là cưỡng chế để răn đe thì cũng cần làm rõ trách nhiệm người đứng đầu, cán bộ quản lý để "mọc thêm" các căn nhà trên đất nông nghiệp.