Tăng cường quản lý nuôi cá lồng bè trên sông, hồ chứa nước ngọt

Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hiện tượng El Nino kéo dài từ năm 2023 đến hết tháng 4/2024 làm mực nước trên các sông, hồ giảm mạnh, ảnh hưởng đến hoạt động nuôi thủy sản lồng bè.

Kết quả quan trắc, cảnh báo môi trường vùng nuôi cá lồng bè trên sông, hồ chứa tại một số tỉnh trọng điểm năm 2023 cho thấy, một số thông số môi trường có giá trị vượt giới hạn cho phép bao gồm: Coliform, N-NO2, COD, Chlorophyll a, N-NH4+, P-PO43, chất lượng môi trường có xu hướng ô nhiễm.

Đặc biệt, vào giai đoạn chuyển mùa, các yếu tố môi trường biến động mạnh kết hợp hiện tượng với mưa/lũ gây ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của thủy sản nuôi.

Những hộ nuôi cá lồng ở Hải Dương đang đứng trước nguy cơ trắng tay, nợ nần (Ảnh: Nguyễn Dương).

Một số vùng nuôi cần đặc biệt lưu ý, như trên sông Đuống, sông Thái Bình (Bắc Ninh, Hải Dương); sông Lô, sông Gâm (Hà Giang, Tuyên Quang, Phú Thọ…), sông Cái Vừng (An Giang); sông La Ngà (Đồng Nai); sông Chà Và (Bà Rịa - Vũng Tàu) và một số sông ở khu vực miền Trung, Nam bộ... thường xảy ra hiện tượng cá nuôi lồng bè chết hàng loạt.

Từ đó, Cục Thủy sản đề nghị Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có nuôi cá lồng bè nước ngọt chỉ đạo các đơn vị chức năng liên quan triển khai ngay một số nội dung, cụ thể:

Hướng dẫn, tuyên truyền, vận động người nuôi thực hiện đăng ký nuôi lồng bè theo Điểm 14, Điều 1 “Sửa đổi bổ sung Điều 36”, Nghị định 37/2024/NĐ-CP ngày 4/4/2024.

Chủ động phối hợp với cơ quan chức năng, chuyên môn của địa phương thực hiện tốt công tác quan trắc, cảnh báo môi trường; tuân thủ các khuyến cáo tại các bản tin thông báo kết quả quan trắc môi trường của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản I, II, III, Trung tâm Khảo nghiệm, Kiểm nghiệm và Kiểm định Nuôi trồng Thủy sản và các hướng dẫn kỹ thuật kèm theo; làm tốt công tác kiểm soát, phòng ngừa, giảm thiểu các nguồn gây ô nhiễm môi trường từ hoạt động nuôi cá lồng bè; tăng cường kiểm soát, phát hiện và xử lý các nguồn xả thải tại các vùng nuôi.

Chủ động xây dựng quy trình kỹ thuật hướng dẫn nuôi cá lồng bè trên sông, hồ chứa nước ngọt; tổ chức rà soát, bố trí lồng bè nuôi phù hợp, đúng quy hoạch, kế hoạch đã được phê duyệt của địa phương. Quản lý nuôi cá lồng bè trên sông, hồ chứa nước ngọt: Cử cán bộ có chuyên môn hướng dẫn cho người nuôi tại địa phương các biện pháp kỹ thuật quản lý vùng nuôi, cụ thể:

Giống thả nuôi phải đảm bảo chất lượng, có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm dịch bởi cơ quan thú y theo quy định.

Bổ sung vitamin, khoáng, vi chất vào khẩu phần ăn của thủy sản nuôi để nâng cao sức đề kháng với diễn biến tiêu cực của dịch bệnh và môi trường. Thường xuyên treo túi vôi ở lồng nuôi để khử trùng, cải thiện môi trường nuôi.

Chuẩn bị sẵn máy bơm, máy tạo ôxy tươi và đầu tạo vi bọt khí, nguyên, nhiên, vật liệu để sẵn sàng ứng phó khi môi trường nuôi diễn biến xấu. Thường xuyên theo dõi diễn biến môi trường nước nuôi, nhất là vào sáng sớm, chiều tối. Sớm phát hiện những biến động môi trường ảnh hưởng xấu đến thủy sản nuôi và kịp thời xử lý.

Trước đó, người dân xã Tiền Tiến (TP Hải Dương) ghi nhận hàng trăm tấn cá nuôi lồng chết hàng loạt. Trong khi đó, sông Sặt chảy qua khu dân cư thành phố Hải Dương cũng xuất hiện cá chết trắng mặt nước, lực lượng chức năng phải huy động công nhân môi trường, máy xúc vớt xác cá đem chôn.

Đại diện Sở NN&PTNT Hải Dương cho biết, tình trạng cá chết tại xã Tiền Tiến xuất hiện khoảng một tuần nay. Sở đã phối hợp với Cục Thủy sản và Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I (Bộ NN&PTNT) xuống kiểm tra. 

Theo thống kê chưa đầy đủ của Sở NN&PTNT Hải Dương, toàn tỉnh có khoảng hơn 300 tấn cá nuôi lồng bị chết, ước tính thiệt hại lên tới hàng chục tỷ đồng. Riêng xã Tiền Tiến có 52 hộ nuôi với khoảng 700 ô lồng.

Các chuyên gia cũng nhận định, vào thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi thất thường nên cá yếu sẽ bị chết rải rác ở ô lồng có mật độ cá cao. Đoàn công tác cũng khuyến cáo bà con khi thời tiết thay đổi cần giảm cho ăn hoặc dừng cho ăn, tăng cường sục oxy xuống ô lồng nuôi.