Giá cà phê tăng, xuất khẩu đối mặt với sự cạnh tranh

Giá cà phê tăng nhẹ

Theo số liệu thống kê tại huyện Di Linh (Lâm Đồng) giá cà phê được thu mua với mức 40.300 đồng/kg. Tại Bảo Lộc (Lâm Đồng), Lâm Hà (Lâm Đồng) giá cà phê ở mức 40.200 đồng/kg.

Tại huyện Cư M'gar (ĐắkLắk) giá cà phê hôm nay ở mức 40.900 đồng/kg. Tại huyện Ea H'leo (ĐắkLắk), Buôn Hồ (ĐắkLắk) giá cà phê hôm nay được thu mua với mức 40.800 đồng/kg.

Tại Pleiku (Gia Lai), La Grai (Gia Lai), giá cà phê hôm nay đang ở mức 40.800 đồng/kg. Còn tại huyện Chư Prông (Gia Lai) được thu mua với mức thấp hơn 40.700 đồng/kg.

Tại Gia Nghĩa và Đắk R'lấp (Đắk Nông), giá cà phê được thu mua với mức tương ứng 40.800 đồng/kg, 40.700 đồng/kg.

Tại tỉnh Kon Tum giá cà phê hôm nay được thu mua với mức 40.800 đồng/kg.

Như vậy, giá cà phê hiện đang dao động trong khoảng từ 40.200 - 40.900 đồng/kg.

Theo phân tích mới nhất của Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO), Việt Nam vẫn là quốc gia xuất khẩu cà phê lớn thứ hai thế giới, với lượng xuất đạt 11,6 triệu bao từ đầu niên vụ 2021-2022 đến nay, tăng mạnh 19,1% so với niên vụ trước đó.

Mức tăng này một phần là bởi cùng kỳ năm ngoái xuất khẩu của Việt Nam ở mức thấp do các vấn đề về logistics, thiếu hụt container, chi phí vận chuyển hàng hóa tăng cao và tắc nghẽn cảng biển tại các thị trường xuất khẩu chính là Mỹ và châu Âu.

Cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu

Bà Trần Thúy Nga (Pleiku, Gia Lai) cho biết: Giá cà phê đã tăng mạnh nên niên vụ cà phê 2021-2022 người trồng đã có mùa thu hoạch khá lạc quan, dù giá phân bón đang "phi mã".

“Tính bình quân, tháng 3/2022, giá cà phê xuất khẩu của Việt Nam đạt mức 2.248 USD/tấn, tuy giảm 2,5% so với tháng 2/2022, nhưng tăng 22,2% so với tháng 3.2021. Tính chung cả quý 1, giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam đạt mức 2.230 USD/tấn, tăng 24,9% so với cùng kỳ năm 2021. Đây là mức tăng rất đáng phấn khởi vì suốt từ năm 2017 trở về trước người trồng phải chịu thua lỗ do giá cà phê rất “đen tối”” – bà Trần Thúy Nga cho hay.

Theo phân tích mới nhất của Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO), giá cà phê tăng mạnh trong thời gian qua là do nhu cầu tăng, trong khi nguồn cung giảm sút. Sản lượng cà phê toàn cầu niên vụ 2021-2022 đã giảm 2,1% xuống còn 167,2 triệu bao, trong khi đó, tiêu thụ tăng 3,3% lên 170,3 triệu bao.

Thu mua và tập trung cà phê chuẩn bị chế biến và phân loại cà phê.

Như vậy, thị trường cà phê thế giới niên vụ 2021-2022 sẽ ghi nhận mức thiếu hụt kỷ lục 3,1 triệu bao do Brazil – quốc gia đứng đầu về xuất khẩu cà phê bị sụt giảm sản lượng.

“Sản lượng cà phê Brazil giảm sút sẽ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê của Việt Nam, bởi số liệu của ICO cho biết, Việt Nam vẫn là quốc gia xuất khẩu cà phê lớn thứ hai thế giới, với lượng xuất đạt 11,6 triệu bao từ đầu niên vụ 2021-2022 đến nay, tăng mạnh 19,1% so với niên vụ trước đó.

Theo ước tính của Cục Xuất Nhập khẩu (Bộ Công Thương), quý I.2022, xuất khẩu cà phê của Việt Nam ước đạt 541 nghìn tấn, trị giá khoảng 1,22 tỉ USD, tăng 19,4% về lượng và tăng 50,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Đặc biệt, chỉ riêng tháng 3/2022, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt 170 nghìn tấn, trị giá 394 triệu USD, tăng 22% về lượng và tăng 22,6% về trị giá so với tháng 2.2022, so với tháng 3.2021 tăng 0,2% về lượng và tăng 26,2% về trị giá. Đây được xem là mức cao nhất từ trước đến nay.

Xuất khẩu cà phê chịu nhiều áp lực

Các thương nhân trong ngành hàng cà phê chia sẻ, mặc dù giá xuất khẩu cà phê tháng 2 và tháng 3/2022 tăng lạc quan, nhưng trên thị trường thế giới, trong nửa đầu tháng 4/2022, giá cà phê robusta đã giảm do nguồn cung loại cà phê này tăng và áp lực đáo hạn hợp đồng quyền chọn kỳ hạn tháng 5/2022.

Cà phê robusta của Việt Nam, Brazil và Indonesia (Indonesia là quốc gia đứng thứ 3 về xuất khẩu cà phê, sau Việt Nam – PV), gần sát nhau về thời kỳ thu hoạch. Việc 3 "cường quốc" về cà phê là Brazil, Việt Nam và Indonesia liên tiếp thu hoạch gần như cùng thời điểm đã gây áp lực lên việc tiêu thụ do nguồn cung quá dồi dào. Điều này có thể khiến giá cà phê robusta tiếp tục giảm trong thời gian tới.

Mặc dù niên vụ 2021-2022 sản lượng cà phê của Brazil sụt giảm, nhưng trong năm tới, dự báo sẽ tăng mạnh. Mới đây, Rabobank đưa ra mức điều chỉnh dự báo sản lượng cà phê arabica của Brazil niên vụ mới 2022-2023 sẽ tăng 31,8% lên 41,1 triệu bao.

Trong khi đó, người tiêu dùng có xu hướng cắt giảm chi tiêu do lạm phát tăng cao, tình hình kinh tế khó khăn, khiến trong ngắn hạn nhu cầu cà phê có thể sụt giảm.

Nhu cầu sụt giảm, nguồn cung tăng lên có thể khiến giá cà phê giảm trong những tháng cuối năm, xuất khẩu cà phê còn phải đối diện nhiều thách thức.

Cạnh tranh gay gắt 

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) mới đây đưa ra dự báo giá cà phê robusta xuất khẩu trong thời gian tới sẽ còn chịu áp lực giảm giá trong vòng 2 tháng tới. Nguyên nhân do dòng vốn đầu cơ chảy mạnh vào dầu thô do căng thẳng địa chính trị chưa có dấu hiệu lắng dịu.

Trong quý đầu năm, xuất khẩu cà phê của Việt Nam được vào thế “một mình một chợ” do không phải cạnh tranh với Brazil. Tuy nhiên, thời điểm này, Brazil và Indonesia đều là 2 nước sản xuất cà phê chủ lực ở Bán cầu Nam đang bắt đầu vào vụ thu hoạch cà phê mới, khiến trong tháng 4 đến tháng 6, lượng cung cà phê sẽ tăng đột biến.

Mới đây, Rabobank đưa ra mức điều chỉnh dự báo sản lượng cà phê arabica của Brazil niên vụ mới 2022-2023 sẽ tăng 31,8% lên 41,1 triệu bao. Trong khi đó, người tiêu dùng có xu hướng cắt giảm chi tiêu do lạm phát tăng cao, tình hình kinh tế khó khăn. Vì vậy, trong ngắn hạn nhu cầu

Tuy phải cạnh tranh gay gắt trong quý 2, nhưng đánh giá của các chuyên gia về thị trường cà phê trong năm 2022 cho thấy, Việt Nam còn nhiều dư địa để tăng xuất khẩu cà phê sang 5 thị trường hàng đầu thế giới là: Hoa Kỳ, Đức, Pháp, Canada và Italy.

Các nền kinh tế lớn trên thế giới phục hồi sẽ giúp thúc đẩy tiêu thụ cà phê trở lại. Xu hướng tiêu thụ cà phê hòa tan ngày một gia tăng giúp tăng lợi thế cho cà phê Robusta của Việt Nam. Robusta là nguyên liệu được sử dụng trong chế biến cà phê hòa tan và Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê Robusta lớn nhất thế giới.

Với EU, đây hiện là thị trường tiêu thụ cà phê lớn nhất trên thế giới, đồng thời cũng là thị trường tiêu thụ cà phê Việt Nam lớn nhất, chiếm hơn 16% thị phần. Với cam kết gỡ bỏ hàng rào thuế quan nhờ Hiệp định EVFTA, cơ hội mở rộng thị trường cà phê Việt Nam tại EU là rất tiềm năng khi có 93% dòng thuế về 0%. Trong đó, sản phẩm được hưởng lợi nhất chính là cà phê chế biến.

Vào thời điểm này, xuất khẩu cà phê Việt Nam vào Nga đang gặp khó khăn. Tuy nhiên, đây là lại cơ hội cho cà phê Việt Nam gia tăng xuất khẩu vào thị trường EU và Mỹ khi giao thương cà phê giữa Nga và EU bị ngừng trệ.

Một trong những thị trường trọng điểm tại châu Âu mà ngành cà phê Việt Nam cần chú trọng khai thác, đó là nước Anh. Nhập khẩu cà phê của Vương quốc Anh từ Việt Nam trong năm 2021 giảm 35,5% về lượng và giảm 31,1% về trị giá so với năm 2020, đạt 34,65 nghìn tấn, trị giá 66,16 triệu USD.

Thời gian tới, các doanh nghiệp Việt Nam cần nhanh chóng tận dụng cơ hội từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA) mang lại để giúp doanh nghiệp giành lại thị phần đã mất trong năm 2021, mở rộng kim ngạch xuất khẩu tại thị trường này.

Theo các chuyên gia cà phê, để nhanh chóng tận dụng cơ hội từ UKVFTA và EVFTA mang lại, doanh nghiệp Việt Nam phải tổ chức sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn Anh và tiêu châu Âu, đồng thời tích cực chủ động xây dựng và phát triển quan hệ bạn hàng với các tập đoàn phân phối lớn.

Đặc biệt, phải chủ động được công nghệ bảo quản và vận chuyển nông sản bằng đường biển; sử dụng tốt chính sách tín dụng ưu đãi và dịch vụ đánh giá, xác minh tín nhiệm của khách hàng của các ngân hàng Anh./.