Nhiều trại chăn nuôi ở Đắk Nông gây ô nhiễm môi trường

Trại chăn nuôi đối phó với vấn đề môi trường

Vài năm trở lại đây, các trang trại chăn nuôi heo trên địa bàn huyện Cư Jút phát triển khá nhiều. Trong đó, có 38 trang trại chăn với quy mô lớn.

Cụ thể, có 1 trang trại chăn nuôi heo với quy mô lớn nhất huyện nằm ở xã Cư K’nia. Đối với 37 trang trại còn lại, có 33 trang trại nuôi theo hình thức gia công và 4 trang trại tự chăn nuôi. Phần lớn số trang trại nuôi heo tập trung tại xã Ea Pô (25 trang trại).

Người dân ở huyện Cư Jút còn lo ngại bởi vấn đề bảo vệ môi trường xung quanh các trại chăn nuôi. Ảnh: Phan Tuấn

Điều đáng lo ngại là trong quá trình chăn nuôi, hầu hết các hộ gia đình chưa có ý thức bảo vệ môi trường. Qua kiểm tra, cơ quan chức năng huyện Cư Jút và tỉnh Đắk Nông phát hiện nhiều trang trại chưa có hệ thống xử lý nước thải, khí thải, chất thải.

Quá trình hình thành, nhiều trang trại còn xây dựng các hệ thống xử lý môi trường theo kiểu sơ sài, đối phó. Do đó, tình trạng ô nhiễm môi trường do các hộ chăn nuôi gia công ngày càng tăng lên.

Trong năm 2022, Đoàn kiểm tra của UBND huyện Cư Jút đã kiểm tra 37 trang trại nuôi heo trên địa bàn. Qua đó, đoàn đã phối hợp với các đơn vị liên quan lấy 18 mẫu nước thải. Kết quả xác định có 16/18 mẫu vượt quy chuẩn kỹ thuật.

Theo UBND huyện Cư Jút, thời gian qua, các “điểm nóng” môi trường liên quan tới chăn nuôi đã cơ bản được kiểm soát, xử lý.

Điển hình như trường hợp hộ ông Lê Văn Hùng, trú tại tỉnh Bình Phước, đầu tư trang trại nuôi heo ở thôn Nam Tiến, xã Ea Pô, huyện Cư Jút. Trang trại này có quy mô 2.400 con heo thịt.

Mặc dù có quy mô khá lớn, song trang trại hiện chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường theo quy định. Quá trình hoạt động, trang trại đã xả nước thải có nhiều thông số vượt quy chuẩn cho phép.

Do đó, UBND tỉnh Đắk Nông đã ra quyết định xử phạt trang trại tổng số tiền 347,5 triệu đồng. Ngoài việc phạt tiền, UBND tỉnh còn buộc ông Hùng phải dừng việc thi công các hạng mục công trình, dừng hoạt động của trang trại và di dời đến địa điểm phù hợp với quy hoạch. Ông Hùng phải thu hồi toàn bộ nước thải phát sinh về hồ sự cố để xử lý.

Ngoài ông Hùng, 4 chủ trang trại khác cũng ở xã Ea Pô đã bị UBND tỉnh Đắk Nông ban hành các quyết định xử phạt hành chính với tổng số tiền hơn 550 triệu đồng.

Cơ quan chức năng xác định, các trang trại này đã thực hiện không đúng hoặc không đầy đủ các nội dung tại quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường theo quy định.

Thậm chí, có trang trại còn không có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường. Điều đáng nói, cả 5 trang trại đều xả nước thải có chứa các thông số môi trường thông thường và môi trường cao hơn quy định. Cụ thể, các trang trại đã xả nước thải có các thông số như TSS, COD… vượt quy chuẩn cho phép nhiều lần.

Ngoài việc bị xử phạt hành chính, UBND tỉnh Đắk Nông buộc chủ các trang trại phải rà soát, cải tạo lại các hạng mục công trình xử lý môi trường. Việc này phải bảo đảm xây lắp công trình xử lý chất thải đạt quy chuẩn môi trường và phải báo cáo kết quả theo quy định.

"Hiện nay, các trang trại mới bị UBND tỉnh ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Ở gốc độ quản lý Nhà nước tại địa phương, ngành tài nguyên đang yêu cầu các trang trại vi phạm nộp phạt hành chính theo quy định. Đặc biệt, đơn vị cũng đang đôn đốc các trang trại vi phạm quy định về môi trường sớm khác phục theo quy định” - lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Cư Jút cho hay.

Công nghệ sinh học giải quyết hiệu quả ô nhiễm môi trường ở Hà Tĩnh

Để tăng gia, phát triển kinh tế, gia đình anh Đào Quang Tiến (thôn 8, xã Hòa Hải, huyện Hương Khê) đã xây dựng chuồng trại và chăn nuôi lợn với quy mô 15 con/lứa. Anh Tiến chia sẻ, khó nhất trong xử lý chất thải chăn nuôi là mùi hôi.

“Trước đây, chúng tôi dùng nhiều cách như làm hầm biogas, xịt rửa chuồng thường xuyên nhưng mùi hôi vẫn ảnh hưởng đến các hộ dân xung quanh. Năm 2022, chúng tôi được Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN tỉnh (Trung tâm) hỗ trợ kỹ thuật và chế phẩm sinh học xử lý mùi hôi khu vực chuồng trại, khu vực bể chứa chất thải lỏng. Đến nay, mô hình không chỉ xử lý ô nhiễm nước thải chăn nuôi mà còn xử lý phân, tạo nguồn phân hữu cơ vi sinh phục vụ trồng trọt” - anh Đào Quang Tiến cho biết.

Hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi do Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN tỉnh hỗ trợ thực hiện tại xã Hòa Hải.

Anh Nguyễn Cao Cường, Trưởng phòng Kỹ thuật Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN tỉnh cho biết, một trong những vấn đề bức xúc nhất trong sản xuất nông nghiệp là ô nhiễm chăn nuôi. Tuy nhiên, với việc sử dụng các chế phẩm sinh học, việc xử lý chất thải chăn nuôi hiện nay khá đơn giản.

Người dân chỉ cần sử dụng chế phẩm Hatimic phối trộn cùng một số phụ gia khác (thường là rỉ mật) và tưới lên nền chuồng trại, các enzim và vi sinh vật sẽ xử lý chất thải, khử mùi hôi thối. Do là công nghệ sinh học nên các chế phẩm hoàn toàn thân thiện và an toàn với người sử dụng.

Theo thống kê, tính từ năm 2015 đến nay, Trung tâm đã cung ứng ra thị trường xấp xỉ 1 triệu gói chế phẩm Hatimic cho các doanh nghiệp, hợp tác xã và các hộ gia đình trên toàn tỉnh để giúp người dân thu gom, tái sử dụng chất thải chăn nuôi, phụ phẩm trồng trọt và rác thải sinh hoạt làm phân bón và xử lý mùi hôi chuồng trại.

Bình quân mỗi năm, các chế phẩm giúp người dân Hà Tĩnh tạo ra xấp xỉ 70.000 tấn phân bón. Từ 2015 đến nay, việc làm này tiết kiệm gần 300 tỷ đồng tiền mua phân bón và xử lý mùi hôi cho hàng ngàn hộ chăn nuôi trên địa bàn.

Bên cạnh chế phẩm Hatimic được ứng dụng vào sản xuất phân bón, chế phẩm Hatibio cũng đã được ứng dụng để xử lý môi trường hiệu quả tại Hà Tĩnh. Theo đó, Nhà máy xử lý rác Phú Hà (Kỳ Tân, Kỳ Anh), bãi tập kết rác thải (Đức Thọ, Hương Sơn, Can Lộc...) và trên 5.000 trang trại, hộ chăn nuôi đã sử dụng chế phẩm để xử lý mùi hôi từ rác thải sinh hoạt, công trình chăn nuôi, nước thải chăn nuôi, nước thải sinh hoạt hiệu quả.

Hiện nay, Trung tâm đã đầu tư xây dựng xưởng sản xuất chế phẩm sinh học với hệ thống dây chuyền thiết bị đồng bộ, hiện đại; làm chủ công nghệ sản xuất từ khâu phân lập giống gốc và đã sản xuất thành công hơn 10 chế phẩm trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, xử lý môi trường.

Trong đó, nhóm chế phẩm xử lý môi trường chăn nuôi, phụ phẩm nông nghiệp, rác thải sinh hoạt có các chế phẩm: Hatimic (xử lý mùi hôi, phế phụ phẩm nông nghiệp làm phân bón), Bio-Ra (xử lý gốc rạ tại ruộng); Hatibio, Hatimic-CN (xử lý môi trường chăn nuôi, rác thải sinh hoạt)... Ngoài ra, Trung tâm cũng nghiên cứu và sản xuất thành công các nhóm chế phẩm dùng trong nuôi trồng thủy sản, xử lý môi trường làng nghề, bảo vệ thực vật trong trồng trọt…

Bà Trần Thị Thúy Anh - Phó Giám đốc Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN tỉnh cho biết: "Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục chuyển giao, phổ biến các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ, hướng dẫn quy trình sản xuất cho người dân trên địa bàn.

Đặc biệt, trong lĩnh vực công nghệ sinh học, chúng tôi sẽ phối hợp với các ngành và địa phương tổ chức tuyên truyền, tập huấn hướng dẫn người dân ứng dụng các chế phẩm sinh học vào xử lý môi trường chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và xử lý các phế phẩm trồng trọt như: rơm rạ, phế thải hữu cơ, chất thải chăn nuôi, chất thải chế biến nông, lâm, thủy sản... để tạo ra nguồn phân bón hữu cơ, nâng cao hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường.

Hiện tại, Trung tâm đủ năng lực sản xuất đáp ứng nhu cầu thị trường trong tỉnh, tạo điều kiện cho các sản phẩm khoa học công nghệ được gắn với thực tiễn sản xuất tại địa phương".

Sơn La: Phòng ngừa nguy cơ ô nhiễm từ chế biến nông sản

Theo đó, Sở TN&TM yêu cầu các cơ sở chế biến nông sản quy mô lớn căn cứ kế hoạch sản xuất niên vụ 2022-2023 và lịch nghỉ Tết nguyên đán, bố trí cán bộ nhân viên, các điều kiện cơ sở vật chất để vận hành hệ thống thu gom, xử lý chất thải, trong mọi trường hợp không được phép xả thải không đạt quy chuẩn ra môi trường. Tiếp tục thực hiện đúng, đầy đủ các nội dung theo Báo cáo đánh giá tác động môi trường, Giấy phép xả nước thải vào nguồn nước.

Sau kỳ nghỉ Tết nguyên đán, với các cơ sở không tiếp tục hoạt động, báo cáo kết quả hoạt động niên vụ 2022-2023 và thời điểm bắt đầu dừng hoạt động với UBND tỉnh (qua Sở TN&MT) để tổ chức kiểm tra, đánh giá hiện trạng các công trình xử lý chất thải. Cơ sở tiếp tục hoạt động, nghiêm túc thực hiện đúng, đầy đủ các quy định về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước.

Các huyện, thành phố đã chủ động kiểm tra, giám sát công tác bảo vệ môi trường với các cơ sở chế biến nông sản quy mô nhỏ lẻ.

Đề nghị UBND các huyện, thành phố thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường theo quy định. Chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn, UBND cấp xã thường xuyên theo dõi, giám sát hoạt động sản xuất, việc chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước của các cơ sở chế biến nông sản, đặc biệt là các cơ sở chế biến nông sản quy mô nhỏ lẻ.

Nghiêm cấm mọi trường hợp xả nước thải, chất thải rắn chưa qua xử lý (hoặc xử lý không đạt quy chuẩn) từ hoạt động sản xuất ra môi trường gây ô nhiễm. Trường hợp phát hiện các hành vi vi phạm hoặc sự cố ô nhiễm môi trường, kịp thời xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo Sở TN&MT để phối hợp giải quyết.

Đề nghị Công an tỉnh chỉ đạo Phòng Cảnh sát môi trường phối hợp với lực lượng Công an các huyện, thành phố tiếp tục chủ động triển khai các biện pháp phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về môi trường trong hoạt động chế biến nông sản dịp Tết Nguyên đán 2023.

Riêng đối với các phòng, đơn vị thuộc Sở TN&MT, có trách nhiệm bố trí lãnh đạo, chuyên viên thường xuyên theo dõi đường dây nóng (điện thoại, gmail) của Sở, tình hình hoạt động sản xuất và việc chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước của các cơ sở chế biến nông sản. Trường hợp có kiến nghị, phản ánh liên quan đến ô nhiễm môi trường, kịp thời báo cáo để giải quyết theo đúng quy định.

Trung tâm Quan trắc TN&MT bố trí viên chức, phương tiện, trang thiết bị, sẵn sàng thực hiện quan trắc, phân tích chất lượng môi trường trong trường hợp có sự cố xảy ra.

Theo lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Sơn La, niên vụ 2022-2023, Tổ công tác giám sát việc chấp hành quy định về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước với các cơ sở chế biến nông sản đã tổ chức giám sát trực tiếp việc chấp hành quy định tại 7 cơ sở quy mô tập trung.

Đồng thời, Sở TN&MT thường xuyên giám sát hoạt động của các cơ sở thông qua hệ thống camera giám sát các khu xử lý chất thải. Nhìn chung, các cơ sở đã chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước trong quá trình hoạt động; chưa phát hiện dấu hiệu bất thường trong thu gom, xử lý chất thải.

Sở TN&MT cũng đã chỉ đạo Trung tâm Quan trắc thực hiện quan trắc chất lượng môi trường nước mặt, nước dưới đất tại một số khu vực có nguy cơ ô nhiễm từ hoạt động chế biến nông sản trên địa bàn huyện Mai Sơn, Mường La và thành phố Sơn La, để chủ động theo dõi, đánh giá diễn biến chất lượng môi trường.

Tại các huyện, thành phố đã chỉ đạo các phòng, ban, UBND các xã, phường, thị trấn kiểm tra, giám sát công tác bảo vệ môi trường với các cơ sở quy mô nhỏ lẻ. Tổ chức rà soát, khoanh vùng các khu vực có nguy cơ ô nhiễm từ hoạt động chế biến nông sản. Theo dõi, giám sát thường xuyên diễn biến chất lượng nước mặt, nước dưới đất, nước sinh hoạt... tại các khu vực này để chủ động triển khai các phương án ứng phó, phòng ngừa ô nhiễm.

Theo báo cáo nhanh từ các địa phương, niên vụ năm nay, Đoàn liên ngành của huyện Mai Sơn đã kịp thời kiểm tra nắm bắt tình hình, phát hiện và xử lý 4 trường hợp vi phạm với số tiền trên 170 triệu đồng; tuyên truyền, hướng dẫn 14 hộ lập hồ sơ đăng ký môi trường.

Tại huyện Sốp Cộp, 24 cơ sở sơ chế, chế biến nông sản chủ yếu là hộ gia đình, cá nhân. Các hộ đã có ý thức đào hố xử lý nước thải, tận dụng vỏ cà phê làm phân bón, hạn chế tác động đến môi trường, nguồn nước.

Còn tại huyện Thuận Châu, 7 cơ sở chế biến cà phê đã xây dựng bể thu gom nước thải sản xuất, lót bạt chống thấm, lắp đặt camera giám sát theo dõi kết nối về phòng TN&MT huyện. Tổ công tác UBND huyện Thuận Châu đã thường xuyên kiểm tra, giám sát, đảm bảo các cơ sở nghiêm chỉnh chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường.