Vốn tín dụng thổi luồng gió mới trên xứ Nghệ

Vẫn “nơi gió Lào thổi rạc bờ tre”, song không thể thổi khô sức sống miền quê trù phú với ngút ngàn màu xanh của vườn tược cây trái sum suê, những cánh đồng lúa chín vàng trĩu bông, bãi ngô nương dâu xanh mướt dọc đôi bờ dòng sông Lam được tạo dựng bởi ý chí, nghị lực kiên cường và cả đôi tay, trí óc của người dân cần lao cùng dòng vốn tín dụng chính sách xã hội hỗ trợ đắc lực hơn 20 năm qua. Đây cũng là tiền đề để Nam Đàn triển khai và đẩy nhanh tốc độ về đích nông thôn mới kiểu mẫu.

Không để ai bị bỏ lại phía sau

Bên tách trà xanh vừa rót, Giám đốc NHCSXH huyện Nam Đàn Nguyễn Sĩ Hải tâm sự: Nhìn lại hơn 20 năm qua, nguồn vốn cho vay trên quê Bác không ngừng tăng trưởng, ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu vay của người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn. Cơ cấu tăng trưởng nguồn vốn có sự chuyển dịch từ nguồn vốn Trung ương sang nguồn vốn địa phương, nhất là sự tăng lên đáng kể của ngân sách địa phương ủy thác sang NHCSXH từ sau khi triển khai Chỉ thị số 40-CT/TW đã thể hiện sự quan tâm, vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền trong việc triển khai các chương trình tín dụng chính sách xã hội.

NHCSXH huyện Nam Đàn giải ngân vốn cho người nghèo tại Điểm giao dịch xã.

Tính đến hết tháng 3/2023, huyện Nam Đàn đã cân đối ngân sách chuyển hơn 2 tỷ đồng sang NHCSXH huyện, đưa tổng nguồn vốn đến hết ngày 31/3 đạt 515 tỷ đồng. Đây là nền tảng để NHCSXH huyện Nam Đàn triển khai hiệu quả 12 chương trình tín dụng, đáp ứng từng nhu cầu thiết thân của người nghèo và đối tượng chính sách trên con đường giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế, hòa mình vào công cuộc phát triển kinh tế địa phương và đất nước.

Đơn cử như gia đình chị Tôn Thị Vinh ở xóm 5, xã Nam Thanh, trước đây thuộc diện hộ nghèo “đứng đầu danh sách” của xã.  Năm 2015, chị vay 30 triệu đồng vốn hộ nghèo để đầu tư chăn nuôi bò, đến năm 2018 gia đình đã thoát nghèo và trả hết nợ. Để thoát nghèo một cách bền vững, chị mạnh dạn vay tiếp chương trình hộ cận nghèo 30 triệu đồng đầu tư mua cặp bò. Nhờ biết cách chăn nuôi và chăm chỉ làm ăn, kinh tế gia đình chị từng bước ổn định, có thu nhập khá. Đến năm 2021, gia đình đã thoát nghèo nhưng chị tiếp tục mạnh dạn vay tiếp chương trình thoát nghèo 30 triệu đồng mua thêm bò để chăn nuôi, hiện gia đình có 4 con bò, tổng trị giá gần 130 triệu đồng.

Còn với ông Phạm Văn Thanh ở xóm 1, xã Nam Kim nhiều năm liền nằm trong diện hộ nghèo. Nghề nông “bán mặt cho đất, bán lưng cho giời” chẳng đủ nuôi 6 thành viên trong gia đình. Nhưng với tinh thần ham học của các con nhằm vươn lên thoát nghèo, để động viên tinh thần ham học của con, ông mạnh dạn vay vốn chính sách 200 triệu đồng nguồn vốn cho vay học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn đầu tư cho con được ăn học đến nơi đến chốn. Từ năm 2012 đến nay, lần lượt 3 người con của ông thi đỗ và học đại học (2 con gái đầu học Đại học Y Hà Nội, con trai sau học Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh). Đến nay, con đầu làm ở Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội; con thứ 2 làm ở Bệnh viện Tim Hà Nội; con út vừa đi lao động làm việc tại Nhật Bản. Các con của ông đã ra trường và có việc làm ổn định, bắt đầu có thu nhập trả nợ dần ngân hàng. Cuộc sống gia đình ông vì thế cũng ngày một tốt dần khi có thêm con cái phụ giúp.

Hơn 20 năm thực hiện tín dụng chính sách theo Nghị định số 78/2002/NĐ-CP ngày 04/10/2002 của Chính phủ, huyện Nam Đàn đã tập trung nguồn lực tín dụng qua NHCSXH cho vay được 60.906 lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác với doanh số cho vay đạt 1.515 tỷ đồng, doanh số thu nợ đạt 998 tỷ đồng. Nguồn vốn tín dụng chính sách đã được đầu tư đến 100% xã, thị trấn trên địa bàn huyện, tạo điều kiện cho người nghèo và các đối tượng chính sách có nhu cầu, đủ điều kiện được tiếp cận vốn tín dụng chính sách một cách thuận lợi, kịp thời.

Giải quyết những vấn đề bức thiết

Những hỗ trợ tích cực của NHCSXH đã góp phần đưa Nam Đàn cán đích nông thôn mới năm 2018 và đang hướng tới xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.

Tuy nhiên, con đường phát triển không dễ dàng trong bối cảnh tiêu chí hộ nghèo có nhiều thay đổi, và kinh tế những năm gần đây chịu tác động của dịch Covid-19, rồi hậu Covid-19, khiến đời sống người dân ít nhiều bị ảnh hưởng. Câu chuyện tạo việc làm, sinh kế bền vững nâng cao thu nhập cho người dân trở thành vấn đề bức thiết. Trong đó, việc xây dựng các sản phẩm của địa phương thành sản phẩm OCOP vừa đáp ứng yêu cầu nâng cao đời sống cho người dân, vừa đáp ứng tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Hướng đi của địa phương đã được NHCSXH huyện Nam Đàn nhận thức rõ xu hướng, từ đó lồng ghép vốn tín dụng thổi luồng gió mới cho phát triển sản phẩm OCOP.

Điển hình như gia đình anh Nguyễn Tất Anh và chị Nguyễn Thị Lý ở xóm Xuân Thành, xã Nam Xuân. Gắn bó nhiều năm với nghề làm bột sắn dây và bánh nhãn, song việc sản xuất nhỏ lẻ và không có thương hiệu khiến sản phẩm của gia đình anh dù chất lượng cao nhưng việc mở rộng sản xuất khó khăn. Vì vậy, khi nhận thấy giá trị kinh tế của việc sản xuất theo quy trình OCOP giúp hóa giải nút thắt phát triển trước kia, gia đình anh chị quyết định chuyển đổi từ sản xuất sản phẩm theo kinh nhiệm truyền thống sang sản xuất theo tiêu chuẩn OCOP. Song kế hoạch bị gián đoạn cho đến khi thông qua Tổ tiết kiệm và vay vốn của Hội Nông dân xã Nam Xuân, anh chị được vay vốn chính sách giải quyết việc làm tại NHCSXH huyện Nam Đàn.

Với 50 triệu đồng vay, cùng tích lũy của gia đình, anh chị mua sắm máy móc và các phương tiện phục vụ cho việc sản xuất Bánh Nhãn và tinh bột sắn  đảm bảo an toàn thực phẩm và vệ sinh môi trường. Nhờ sản xuất theo tiêu chuẩn OCOP mà sản phẩm của gia đình được người tiêu dùng đánh gia cao về chất lượng, tin tưởng và làm đến đâu tiêu thụ hết đến đó.

Hay như với anh Đặng Văn Hóa ở xóm 4, xã Nam Kim, với mong muốn gắn bó với mảnh đất quê nhà, sau khi tốt nghiệp Học viện Hành chính quốc gia, anh trở về quê làm việc. Lợi thế Nam Kim là miền quê đồi núi nhiều, đất tương đối màu mỡ, phù hợp với các loại giống cây ăn quả nên cách đây 3 năm, anh từ bỏ công việc Nhà nước trở về quê mở trang trại trồng cây chanh và các loại cây ăn quả khác, với số vốn khởi nghiệp ban đầu 200 triệu đồng.

Mô hình kinh tế của anh Hóa có thêm sức bật khi được NHCSXH huyện cho vay nguồn vốn giải quyết việc làm với số tiền 280 triệu đồng. Từ nguồn vốn này, anh mạnh dạn đầu tư vào trồng thêm cây chanh và mua thêm các máy móc phục vụ chế biến các sản phẩm từ chanh theo chứng nhận OCOP. Đến nay, sản phẩm chế biến của anh đã được hệ thống các siêu thị BiG nhập bán. Các sản phẩm làm từ chanh được người tiêu dùng đón nhận và được cung cấp, phân phối đến trên 20 tỉnh, thành. Sau 3 năm hoạt động, trang trại của anh Hóa cho thu  5,6 tỷ đồng/năm, giải quyết cho 20 lao động có việc làm thường xuyên với thu nhập 6 triệu đồng/người/tháng.

Nông dân xã Nam Nghĩa vay vốn chính sách mở rộng diện tích trồng chanh không hạt.

Tô đậm bức tranh kinh tế

Có thể khẳng định, dòng vốn tín dụng chính sách theo nhiều phương thức từ đầu tư trực diện cho người vay đến thông qua các chương trình hay cho vay tạo việc làm đã góp phần phát triển thêm nhiều mô hình mới trong sản xuất cho thu nhập cao. Nam Đàn hiện có 74 sản phẩm OCOP.

“Việc tổ chức thực hiện có hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách có vai trò quan trọng trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, tạo việc làm, xây dựng nông thôn mới, ổn định chính trị, trật tự xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội theo định hướng từng thời kỳ của Huyện ủy, HĐND, UBND huyện; góp phần thực hiện các mục tiêu về chuyển dịch cơ cấu kinh tế, khôi phục các làng nghề, phát triển, mở rộng sản phẩm dịch vụ OCOP trên địa bàn”, Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Đàn Vương Hồng Thái cho biết.

Nguồn vốn chính sách đã góp phần nâng cao mức thu nhập bình quân đầu người từ 11,3 triệu đồng/người/năm 2002 lên 57 triệu đồng/người/năm 2022 (tăng hơn 5 lần so với năm 2002).

Những thành quả trên ngày càng thể hiện đậm nét trong bức tranh kinh tế huyện, đặc biệt là những ngày này người dân Nam Đàn rộn ràng niềm vui khi tỉnh Nghệ An công nhận Nam Đàn có thêm xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, gồm: Nam Anh, Nam Cát, Nam Nghĩa, Nam Giang. Như vậy, đến nay, Nam Đàn đã có 9 xã đạt nông thôn mới nâng cao, chiếm 50%; 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, chiếm 27,78%. Con đường cán đích nông thôn mới của Nam Đàn thêm thuận lợi khi hiện có 483 tỷ đồng nguồn vốn tín dụng chính sách đang cho vay người nghèo và đối tượng chính sách phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống và thu nhập.