Chương trình tín dụng đối với hộ gia đình sản xuất, kinh doanh và thương nhân hoạt động thương mại tại vùng khó khăn đã mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của nhiều địa phương. Tuy nhiên, trong bối cảnh mới, nhiều ý kiến cho rằng, cần nâng mức vay chương trình này để đồng vốn phát huy hiệu quả hơn.
Kết quả đạt được
Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về giảm nghèo bền vững, hơn 13 năm qua, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã tích cực triển khai hiệu quả các chương trình tín dụng ưu đãi của Chính phủ. Cụ thể, Quyết định số 31/2007/QĐ-TTg ngày 05/3/2007 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với hộ gia đình sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn và Quyết định số 92/2009/QĐ-TTg ngày 08/7/2009 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với thương nhân hoạt động thương mại tại vùng khó khăn đã đem lại những kết quả thiết thực, từng bước làm thay đổi nhận thức, tư duy và cách thức làm ăn tự cấp tự túc sang sản xuất hàng hóa, từ cuộc sống du canh du cư sang định canh định cư, góp phần ổn định kinh tế, xã hội tại địa phương. Các chương trình tín dụng cho vay tại vùng khó khăn đã khơi dậy được tiềm năng phát triển kinh tế của cả vùng, tạo thêm việc làm, cải thiện thu nhập, nâng cao cuộc sống cho người dân ngay trên mảnh đất quê hương mình.
Theo báo cáo, tính đến hết tháng 11/2015, thực hiện chương trình cho vay theo Quyết định 31, doanh số cho vay đạt hơn 38.000 tỷ đồng, với dư nợ gần 15.400 tỷ đồng, nợ quá hạn chỉ chiếm 0,3% tổng dư nợ. Chương trình đã cho trên 1,8 triệu lượt hộ vay vốn, hiện có gần 680.000 hộ đang còn dư nợ.
Đối với chương trình cho vay theo Quyết định 92, tính đến hết tháng 11/2015, doanh số cho vay đạt gần 1.000 tỷ đồng, với dư nợ trên 250 tỷ đồng. Chương trình đã cho hơn 30.000 lượt khách hàng vay vốn, hiện có 8.300 khách hàng còn dư nợ.
Mong muốn từ cơ sở
Bên cạnh những kết quả đạt được, mức cho vay hiện nay đối với các hộ gia đình sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn và thương nhân hoạt động thương mại tại vùng khó khăn còn thấp, mỗi hộ chỉ được vay tối đa 30 triệu đồng nên chưa đáp ứng đủ vốn để sản xuất kinh doanh.
Nguồn vốn ưu đãi giúp những hộ gia đình sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn và thương nhân hoạt động thương mại tại vùng khó khăn ổn định cuộc sống.
Chị Nguyễn Thị Hương ở xóm Trại Cài 1, xã Minh Lập (Đồng Hỷ - Thái Nguyên) cho biết, năm 2012, gia đình vay vốn chương trình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn của NHCSXH với mức 30 triệu đồng. Nhờ nguồn vốn này, cộng với vốn tự có, gia đình chị đã đầu tư trồng chè. Hiện nay, với 3 sào chè, cho sản lượng bình quân 1,3 tạ chè khô/tháng, trừ chi phí, thu nhập của gia đình vào khoảng 5 - 6 triệu đồng/tháng. “Nguồn vốn ưu đãi đã thực sự giúp gia đình tôi có thêm động lực để vươn lên làm ăn hiệu quả và không còn nghèo như trước nữa”, chị Hương cho hay.
Cũng theo chị Hương, hiện nay thị trường yêu cầu sản phẩm chè phải sạch, ngon, đẹp về mẫu mã, hình thức nên chi phí đầu tư cho sản xuất cũng tăng theo, vì vậy, trước tiên phải có vốn dư dật của gia đình cộng với nguồn vốn vay của Nhà nước, mà vốn vay hiện nay còn ít, chưa đáp ứng đủ để mở rộng. Gia đình kiến nghị các cấp, ngành cho vay lên khoảng 150 triệu đồng.
Ông Lê Đình Tấn, Tổ trưởng Tổ Tiết kiệm và vay vốn xóm Trại Cài 1, cho biết, Tổ Tiết kiệm và vay vốn do ông quản lý hiện có 53 tổ viên, dư nợ cho vay 930 triệu đồng. Trong đó, có nhiều hộ được vay vốn chương trình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn và sử dụng vốn vay khá hiệu quả. “Nhờ vốn vay mà bà con nơi đây có điều kiện phát triển kinh tế gia đình, nhiều hộ vươn lên thoát nghèo bền vững trên vùng đất khó. Tuy nhiên, mức cho vay hiện nay đối với các hộ gia đình sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn và thương nhân miền núi tối đa là 30 triệu đồng thì chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất, kinh doanh của người dân. Để đáp ứng được cần phải nâng mức cho vay của chương trình, có như vậy bà con đầu tư vào sản xuất sẽ tập trung hơn”, ông Tấn kiến nghị.
Trước nhu cầu thực tế của các hộ vay, đề nghị các bộ, ngành liên quan nghiên cứu trình Chính phủ điều chỉnh mức cho vay để đáp ứng nhu cầu thực tế của bà con, qua đó góp phần thiết thực trong công tác xóa đói giảm nghèo và bảo đảm an sinh xã hội.
Phương Chi