Gần 20 năm hình thành và phát triển, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã khẳng định vai trò và sứ mệnh của mô hình quản lý vốn tín dụng chính sách đặc thù, sáng tạo, duy nhất của Việt Nam
Gần 20 năm hình thành và phát triển, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã khẳng định vai trò và sứ mệnh của mô hình quản lý vốn tín dụng chính sách đặc thù, sáng tạo, duy nhất của Việt Nam huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và cả xã hội tham gia thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững. Hơn thế, thông qua cơ chế hỗ trợ bằng tín dụng từ NHCSXH, người nghèo và các đối tượng chính sách được tiếp cận kinh tế thị trường, tăng cường và củng cố lòng tin của người Dân với Đảng, Nhà nước.
Thắp lên nhiệt huyết lao động đổi đời
Về Ninh Thuận giữa cái nắng bỏng rát cuối tháng 5 càng thấm sự gian khó của những người dân miền quê thiếu mưa, thừa cát gió nhọc nhằn vươn lên phát triển kinh tế. Thiên, địa chẳng thuận hòa, tích lũy dân cư thấp, dù định hướng phát triển kinh tế đã được địa phương đưa ra, song nó chỉ có thể hiện thực hóa khi người dân giải được bài toán vốn. Đây cũng là tâm nguyện của tập thể cán bộ NHCSXH tỉnh Ninh Thuận.
Giám đốc Hoàng Liên Sơn cho biết: “Phương châm hoạt động của chúng tôi là không để người nghèo có nhu cầu và đủ điều kiện vay không được tiếp cận vốn”. Từ đó dòng vốn tín dụng đã đáp ứng tại 100% làng xã, thắp lên những nhiệt huyết lao động đổi đời.
Gia đình bà Lê Thị Đức ở thôn Hiệp Hòa (xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước) trước đây một tấc đất cắm dùi chẳng có, bởi căn nhà hiện tại cùng 1,2 sào (1 sào Trung Bộ = 500m2) trồng cỏ là đất dự phòng của xã cấp cho. Thu nhập chủ yếu trông chờ vào làm mướn, nên nghèo khổ đeo bám 2 vợ chồng quá nửa đời người. Cho đến năm 2013, nhờ 10 triệu đồng vay từ NHCSXH về mua một cặp bò đã trở thành bước đổi đời với bà. Biết sức khỏe mình ngày một yếu, không thể làm mướn mãi, vợ chồng bà dành thu nhập từ bò mở rộng nuôi thêm dê. Đến năm 2015, gia đình bà thoát nghèo và tiếp tục vay vốn hộ mới thoát nghèo 43 triệu đồng nuôi thêm 4 con bò và 30 con dê.
“Nhờ NHCSXH, gia đình mới có nguồn vốn để đầu tư nuôi dê, mỗi năm xuất 2 lứa, mỗi lứa 15 con, trừ tiền giống, thu lãi 50 triệu đồng. Bê con mỗi năm bán được 2 con, có thu hơn 20 triệu đồng”, bà Đức phấn khởi khoe.
Vốn tín dụng chính sách đang được Ninh Thuận định hướng trở thành đòn bẩy thúc đẩy thế mạnh kinh tế địa phương. Như gia đình bà Phú Thị Tráng, dân tộc Chăm, ở khu phố 12, thị trấn Phước Dân, vay vốn ưu đãi từ NHCSXH, đến năm 2017 thoát nghèo sau nhiều năm chăm chút cho nghề làm gốm Bàu Trúc của ông cha để lại. Hiện, xưởng gốm của bà tạo việc làm cho 8 lao động. Kinh nghiệm và tinh thần vượt khó đã giúp bà truyền lửa trong vai Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn. Niềm vui hơn cả với bà là thành quả của việc vay vốn học sinh, sinh viên cho hai người con ăn học. Trong đó cô con gái lớn Trượng Tha Mai Trang Thảo đã hoàn thành ước mơ học Trung cấp văn thư lưu trữ TP. Hồ Chí Minh. Hiện Thảo là Phó bí thư Đoàn thị trấn và viết tiếp ước mơ của mẹ, hỗ trợ nhiều hơn đồng bào Chăm để quê hương thoát nghèo.
Vốn tín dụng chính sách thêm hiệu quả khi Đoàn Thanh niên thị trấn giới thiệu NHCSXH cho vay theo mô hình định hướng.
Tính đến thời điểm này, tỉnh Ninh Thuận thực hiện 15 chương trình tín dụng, tổng dư nợ 2.200 tỷ đồng, với 96,8 nghìn hộ đang có dư nợ. Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Bình cho biết: “Ninh Thuận có điều kiện khó khăn về khí hậu, tuy nhiên, nợ quá hạn không cao. Điều này nói lên hiệu quả của đồng vốn vay ưu đãi là khá tốt”.
Không để ai bị bỏ lại phía sau
Ninh Thuận chỉ là một trong 63 bức tranh giảm nghèo của cả nước được bồi đắp qua tháng năm bởi nguồn vốn ưu đãi của Chính phủ cũng như sự kiên trì, bền bỉ của từng cán bộ, người lao động NHCSXH trong suốt hành trình gần 20 năm qua.
Nhất là trong bối cảnh Việt Nam vươn lên quốc gia có mức thu nhập trung bình, khiến các nguồn vốn hỗ trợ từ quốc tế đối với người nghèo và đối tượng yếu thế giảm; các hiệp định thương mại ngày càng nhiều, mở ra cơ hội cho Việt Nam hội nhập sâu kinh tế quốc tế, song cũng tạo áp lực trong việc bảo đảm an sinh xã hội khi nguy cơ chênh lệch mức sống ngày càng lớn. Thấu hiểu những vấn đề này, NHCSXH đã tham mưu cho Chính phủ mở rộng từ 3 lên 20 chương trình tín dụng, nhiều lần nâng mức cho vay các chương trình, nhằm đáp ứng nhu cầu cấp thiết phát triển kinh tế của người dân và ứng biến với những rủi ro.
Đặc biệt, 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển NHCSXH (2011 - 2020), sự ra đời của 2 chương trình tín dụng: cho vay hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo được coi là bước đột phá bù đắp vào những khoảng trống chính sách, giảm nguy cơ tái nghèo ở những vùng lõi nghèo như Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, nơi thiên tai, dịch bệnh luôn rình rập, cùng với kiến thức canh tác nuôi trồng của người dân còn hạn chế.
Các chương trình tín dụng tạo dựng ngày càng thâm nhập sâu rộng không chỉ giúp người nghèo và đối tượng chính sách có cơ hội nâng cao chất lượng sống, mà còn giảm thiểu rủi ro như cho vay nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, giải quyết việc làm, cho vay phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số, miền núi,...
Đỉnh cao của việc kết nối cả hệ thống chính trị - xã hội với công cuộc giảm nghèo bền vững là NHCSXH chủ động tham mưu cho Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội.
Lãnh đạo NHCSXH cho biết, NHCSXH đã xây dựng, phát triển và thực hiện thành công các dự án hiện đại hóa tin học thống nhất trong toàn hệ thống nhằm hội nhập với hệ thống ngân hàng trong khu vực và trên thế giới theo Chiến lược phát triển NHCSXH từng giai đoạn. Cùng với trên 215.000 tỷ đồng nguồn vốn đang hiện hữu cho 6,5 triệu hộ vay, NHCSXH tin tưởng những thành quả hỗ trợ giảm nghèo trong năm 2020 sẽ còn sáng rõ hơn. Đây là nền tảng để NHCSXH bước tiếp trên con đường phát triển, phát huy vai trò cũng như sứ mệnh của ngân hàng chuyên biệt vì người nghèo và các đối tượng chính sách, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình phát triển đất nước.
Từ năm 2008 đến nay, vốn tín dụng chính sách đã giúp trên 4,1 triệu hộ vay vốn vượt qua ngưỡng nghèo; thu hút, tạo việc làm cho hơn 2,3 triệu lao động; trên 74 ngàn lao động thuộc gia đình chính sách được vay vốn đi làm việc ở nước ngoài; hơn 2,94 triệu lượt học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập.