Luật Nhà ở sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/7/2015, cho phép người nước ngoài có quyền sở hữu đa dạng đối với bất động sản cho nhiều mục đích khác nhau như cho thuê lại, thế chấp và thừa kế.
Điều luật này áp dụng cho cả cá nhân và tổ chức nước ngoài như quỹ đầu tư, ngân hàng và công ty, và được xem là động lực phát triển cho lĩnh vực nhà ở – nhất là tại phân khúc cao cấp – với mức đầu tư nước ngoài ước tính lên đến 10%. Điều này đã tác động không nhỏ đến thị trường bất động sản trong nước.
Tín hiệu tích cực với nhà đầu tư nước ngoài
Theo ông Marc Townsend - Tổng Giám Đốc, CBRE Việt Nam, sở hữu nhà ở đang nhận được nhiều sự quan tâm nhưng điều luật mới này có những tác động gì đến đầu tư thương mại nước ngoài? Ít được nhắc đến nhưng đóng vai trò quan trọng không kém so với Luật Nhà ở là Luật Kinh doanh Bất động sản mới cùng có hiệu lực từ ngày 1/7 cho phép các tổ chức nước ngoài được mua lại văn phòng, cơ sở sản xuất và các tài sản khác phục vụ mục đích kinh doanh và cũng cho phép chuyển nhượng dự án bất động sản chưa hoàn thiện cho nhà đầu tư để tiếp tục phát triển.
Trên thực tế, điều luật mới mở rộng cửa cho những nhà kinh doanh nước ngoài có quyền sở hữu đầy đủ với các cơ sở sản xuất tại Việt Nam, nơi có chi phí vốn thấp hơn và chi phí nhân công rẻ hơn so với các nước láng giềng trong khu vực, và sẽ đẩy mạnh hoạt động giao dịch của các nhà máy, kho vận, cơ sở hậu cần và khu công nghiệp. Những công ty quốc tế đang muốn tận dụng mức độ đô thị hóa nhanh và tầng lớp trung lưu ngày càng tăng tại Việt Nam để có thể thu mua toàn bộ các tài sản thương mại và phức hợp ở các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội nhằm thiết lập cơ sở kinh doanh trong nước và khu vực, đồng thời tiến hành các hoạt động thương mại, bán lẻ.
Ông Marc Townsend phân tích: “Hiện tại, người nước ngoài có tâm lý lạc quan vào thị trường bất động sản thương mại. Tập đoàn Lotte của Hàn Quốc mới đây đã mua lại cổ phần kiểm soát của khu phức hợp bậc nhất Diamond Plaza tại trung tâm TP. Hồ Chí Minh. Trong khi đó, Keangnam Landmark ở Hà Nội, tòa tháp 72 tầng cao nhất Việt Nam được định giá 770 triệu đô la Mỹ, đang được Ngân hàng Goldman Sachs và Quỹ đầu tư Qatar Investment Authority nhăm nhe mua lại. Hơn nữa, các công ty niêm yết có vốn sở hữu 100% của nước ngoài không thuộc lĩnh vực nhạy cảm sẽ được phép hoạt động từ ngày 1/9/2015. Điều này sẽ chỉ giúp đẩy mạnh hoạt động thu mua bất động sản của nhà đầu tư nước ngoài nhằm đáp ứng nhu cầu chiến lược kinh doanh. Vốn đầu tư từ Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) hiện là nguồn vốn tích cực nhất trong lĩnh vực bất động sản, và tâm lý đầu tư sẽ chỉ tăng lên khi cân nhắc các điều luật mới trên”.
Người nước ngoài mua nhà ở Việt Nam sẽ làm thị trường bất động sản thêm sôi động
Theo lãnh đạo CBRE, trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, tầng lớp trung ngày càng gia tăng cùng với các điều chỉnh về luật đã và đang tạo điều kiện thuận lợi và minh bạch hơn cho đầu tư trực tiếp nước ngoài, rõ ràng không thể phủ nhận tiềm năng kinh tế lâu dài của Việt Nam. Những yếu tố cơ bản này, cùng với chi phí bất động sản tương đối thấp và lợi nhuận cho thuê cao hiện là bước chuyển mình của Việt Nam thu hút các nhà đầu tư bất động sản quốc tế.
Vẫn còn băn khoăn
Khoản 3, khoản 4 Luật Nhà ở sửa đổi quy định:“Tổ chức cá nhân nước ngoài chỉ được sở hữu không quá 30% tổng số căn hộ của một toà nhà chung cư; trường hợp trên một địa bàn tương đương cấp phường mà có nhiều toà nhà chung cư để bán, cho thuê mua, thì tổ chức, cá nhân nước ngoài được sở hữu không quá 30% số căn hộ của mỗi toà nhà chung cư và không quá 30% tổng số căn hộ của tất cả các toà nhà chung cư này. Đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở mà có nhà ở riêng lẻ, thì tổ chức, cá nhân nước ngoài chỉ được sở hữu không vượt quá 10% tổng số nhà ở riêng lẻ của mỗi dự án; trường hợp trong một dự án hoặc một số dự án có số lượng nhà ở riêng lẻ là 2.500 căn (tương đương quy mô cấp phường), thì tổ chức, cá nhân nước ngoài chỉ được sở hữu không vượt quá 250 căn”.
Theo các chuyên gia, quy định này về cơ bản phù hợp với quy định tại Điều 161 Luật Nhà ở 2014, nhưng không phù hợp với thực tiễn một số địa phương.
Cùng với đó, các quy định liên quan đến thời gian sở hữu nhà trong nước cũng chưa phù hợp. Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP Hồ Chí Minh, ông Lê Hoàng Châu cho rằng, về quy định thời hạn sở hữu nhà đối với người nước ngoài là 50 năm và có thể gia hạn thêm ít nhất 20 năm nữa. “Bên cạnh đó, cần phải có những quy định chi tiết và cơ chế thoáng hơn về thủ tục mới kích thích được người nước ngoài và Việt kiều mua nhà”, ông Châu cho biết./.
Minh Tuấn