Quyết định 2085/QĐ-TTg: Giúp đồng bào DTTS tự tin vượt khó

Đây là chia sẻ từ chính những hộ dân được tiếp cận nguồn vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) huyện Bắc Hà (Lào Cai).

Khởi nghiệp từ bàn tay trắng

Ngôi nhà của gia đình chị Sin Thị Thu, người Nùng, ở thôn Sí Chải A, xã Na Hối,  nằm giữa vườn mận trĩu quả. Chẳng phải mang bán đâu xa, vườn mận của chị đã được bao thầu từ khi trái còn xanh. Kể cả khi dưới xuôi, mận chỉ 25.000 - 30.000 đồng/kg thì giá bán tại vườn của chị vẫn được 30.000 - 40.000 đồng/kg, tùy quả to nhỏ.

Không chỉ có vườn mận trong khuôn viên nhà 1.800m², chị Thu còn có khu vườn mận Tam hoa khác khoảng 2.500m², mỗi năm cho thu nhập bình quân 50 triệu đồng;  chưa kể nguồn thu từ việc nuôi 3 con lợn nái và 50 con gà mái đẻ, mỗi tháng cho thu  2 triệu đồng từ bán trứng… Hai khu vườn này, chị bảo, nếu sang nhượng, rẻ cũng được 2 tỷ đồng.

Ít ai biết rằng, những tài sản này được tích lũy từ hai bàn tay trắng và sự nỗ lực, chịu thương chịu khó của vợ chồng chị, cùng nguồn vốn vay khởi đầu 3 triệu đồng từ chương trình phát triển sản xuất đối với hộ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) đặc biệt khó khăn theo Quyết định số 32/2007/QĐ-TTg ngày 05/3/2007 của Thủ tướng Chính phủ. “Không có nguồn vốn ấy, tôi cũng chẳng biết mình bây giờ sẽ ra sao,” chị Thu cho hay.

Chị  Thu kể, chị lấy chồng khi vừa sang tuổi 23, lúc đó hai vợ chồng không một tấc đất cắm dùi. Cuộc sống trông cậy vào làm thuê làm mướn, hơn 10 năm cũng chỉ giúp vợ chồng chị cất ngôi nhà nhỏ che mưa, che nắng. Thêm hai đứa con, cuộc sống càng thêm khó khăn. Chính bởi vậy, khi được vay nguồn vốn chính sách không phải trả lãi, chị quyết định đầu tư chăn nuôi lợn, gà, phát triến kinh tế.

“Nguồn thu từ chăn nuôi giúp gia đình tôi có chút tích lũy và trả nợ ngân hàng, song để bước qua cái nghèo còn xa. Chính vì vậy, thêm một lần được bình xét vay vốn hộ nghèo, tôi mạnh dạn vay 30 triệu đồng mua thêm trâu sinh sản. Tích lũy từ nuôi trâu, lợn, gà,... đã giúp gia đình vượt nghèo; năm 2013, tôi đã trả khoản nợ ngân hàng và mua được khu vườn mận trước cửa nhà”, chỉ tay vào cơ ngơi hiện có, chị Thu phấn khởi nói.

Năm 2014, kinh tế gia đình chị có thêm điểm tựa phát triển bền vững hơn với việc được vay 50 triệu đồng vốn hộ cận nghèo. Thêm 12 triệu đồng vay vốn nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, chị đầu tư chuồng trại, nâng quy mô đàn lợn nái lên 7 con.

“Kinh tế khấm khá dần, tôi có thêm điều kiện nuôi 2 con ăn học. Lúc khó khăn, tôi còn được NHCSXH hỗ trợ cho vay vốn HSSV có hoàn cảnh khó khăn kịp thời. Giờ một cháu đã là giáo viên tiểu học trên TP. Lào Cai, còn một cháu đang chờ việc”, chị Thu vui mừng chia sẻ.

Chị Thu cho biết thêm, chính những đồng tiền tích lũy được từ chăn nuôi, trồng mận đã giúp chị mua thêm 2.500m² vườn mận và dù chưa tới hạn trả nợ, song giờ đây, kinh tế gia đình chị đã ổn định và phát triển.

Bước chuyển mới trong chính sách tín dụng

Thông qua nguồn vốn của NHCSXH Bắc Hà, nhiều gia đình như được “lột xác” khỏi cảnh nghèo khó. Với 266 Tổ tiết kiệm và vay vốn hoạt động tốt và khá, dòng vốn tín dụng đã phủ trên 21 xã, thị trấn. Trong đó có 17/20 xã thuộc vùng khó khăn, với 14 dân tộc sinh sống không tập trung tại 214 thôn, bản; đồng bào DTTS chiếm tới hơn 81% trong tổng dân số toàn huyện, với gần 63.000 nhân khẩu, tương đương hơn 13.000 hộ.

Trong 15 chương trình tín dụng đang triển khai, ngoài các chương trình đặc thù cho đồng bào DTTS, các chính sách tín dụng đã chạm tới từng nhu cầu đời sống: từ cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, cho đến các chương trình cho vay nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, cho vay hộ gia đình SXKD vùng khó khăn, cho vay HSSV có hoàn cảnh khó khăn... Để rồi nhìn lại từ toàn cảnh bức tranh đời sống xã hội, kinh tế của huyện lại càng thấy độ phủ vừa sâu vừa rộng của tín dụng chính sách.

Theo kết quả điều tra năm 2017, toàn huyện có hơn 5 nghìn hộ nghèo, chiếm 38%; hộ cận nghèo chiếm 6,5%. Năm 2018, đánh dấu bước chuyến mới trong chính sách tín dụng dành riêng cho đồng bào DTTS. Tiếp nối thành quả chính sách cho vay đồng bào dân tộc thiểu số theo các quyết định: 32/QĐ-TTg; 29/2013/QĐ-TTg;  54/2012/QĐ-TTg,  755/QĐ-TTg… Ngày 31/10/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 2085/QĐ-TTg với việc hợp thành một chính sách cho vay áp dụng chung cho đồng bào DTTS trên cả nước giai đoạn 2017 - 2020. Không chỉ tiếp nối chính sách tín dụng đặc thù cho các khu vực khó khăn, Quyết định 2085/QĐ-TTg đã khắc phục được những hạn chế, bất cập của các chính sách cho vay trước đây.

Cụ thể, đối tượng được thụ hưởng chính sách mở rộng thêm với hộ người Kinh ở xã khu vực III, thôn đặc biệt khó khăn. Mức cho vay tối đa của chương trình này nâng lên bằng mức cho vay tối đa của chương trình cho vay hộ nghèo (hiện nay là 50 triệu đồng/hộ). Thời hạn cho vay tối đa của chương trình là 10 năm. Đặc biệt, chính sách mới này đã gắn chặt vốn tín dụng chính sách với phương án sản xuất kinh doanh (SXKD) của hộ vay và hạn chế được tư tưởng trông chờ, ỷ lại, thiếu ý thức vươn lên của đồng bào DTTS, tiếp thêm động lực thúc đẩy thoát nghèo bền vững.

Điểm tựa vươn lên thoát nghèo

Đến thăm nhà ông Ma Seo Áo ở thôn Bản Phố 2b (xã Bản Phố) càng thêm thấm những giá trị của các chương trình tín dụng đặc thù. Nhà có 2 con bị bệnh hiểm nghèo, hai vợ chồng ông dù có chăm chỉ, nhưng cuộc sống  vẫn hết sức chật vật. Trước đây, một năm gia đình ông phải ăn đong đôi ba tháng. Chính vì vậy, được bà con bình xét và NHCSXH cho vay 50 triệu đồng năm 2016, cùng với nguồn tiết kiệm và vay mượn được 75 triệu đồng, ông đầu tư nuôi trâu, xây chuồng trại nuôi 10 con lợn. Mới đây, ông Áo thêm vui khi gia đình ông là một trong những hộ đầu tiên được tiếp cận vốn vay theo Quyết định 2085/QĐ-TTg.

Với mọi người, khoản chênh lệch lãi suất giữa hai chương trình hộ nghèo và Quyết định 2085/QĐ-TTg không lớn, song với ông Áo, việc trả lại khoản vay hộ nghèo để vay theo Quyết định 2085/QĐ-TTg không chỉ giảm gánh nặng về chi phí sử dụng vốn mà còn giúp ông có thêm nguồn tích lũy cho hai đứa con sau này khi ông bà về già.

Theo Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế huyện đến năm 2020, Bắc Hà đặt mục tiêu tổng sản phẩm bình quân đạt 31,2 triệu đồng/người, 6 xã về đích nông thôn mới. Bên cạnh trụ cột chính mà huyện đang muốn dịch chuyển là du lịch, thì nông nghiệp vẫn là một trong ba trụ cột phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân, đặc biệt là đồng bào DTTS.

“Cao nguyên trắng” với cây mận một thời là cây chuyển đổi cơ cấu kinh tế hiệu quả, giờ có thêm nhiều gam màu mới với những cây lương thực đặc sản như gạo Sèng Cù, Nậm Xít…, cây dược liệu (đương quy, Atiso…), cây quế, rau an toàn cùng hướng đi chăn nuôi với các giống lợn bản địa.

Trong dòng chảy ấy, nguồn vốn tín dụng chính sách ủy thác qua NHCSXH huyện Bắc Hà vẫn là điểm tựa chính cho người nghèo và các đối tượng chính sách. Riêng với đồng bào các DTTS, việc có thêm nhiều nguồn vốn theo Quyết định 2085/QĐ-TTg sẽ gia tăng đẩy nhanh hơn tiến trình và quy mô phát triển kinh tế đang nhen lên trong mỗi bản làng cùng các động lực hỗ trợ từ các cấp chính quyền, các hội, đoàn thể…