Sáng tươi vùng cao từ vốn tín dụng chính sách

Chính nhờ các nguồn lực đầu tư, trong đó nguồn vốn tín dụng chính sách, đã giúp đồng bào nghèo nơi đây có cơ hội phát triển kinh tế, giải quyết việc làm, đem lại thu nhập ổn định, nâng cao đời sống...

Khởi sắc nơi rẻo cao

Điểm đến đầu tiên của chúng tôi là huyện Mù Cang Chải, vốn nổi danh “3 nhất” của Yên Bái: nơi xa nhất, cách tỉnh lỵ chừng 150km; cao nhất, bởi nằm bên đèo Khau Phạ, một trong tứ đại đèo của Tây Bắc có độ cao trên 1.000m so với mặt biển; và nghèo nhất, vì thuộc tốp 64 huyện nghèo nhất nước. Ngoài ra, trừ mỗi thị trấn huyện, còn lại tất cả 13 xã đều thuộc vùng đặc biệt khó khăn với 6.649/11.218 hộ nghèo, chiếm 59,27% vào thời điểm năm 2010.

Chính vì vậy, việc triển khai các chương trình tín dụng chính sách ở vùng rẻo cao có tỷ lệ hộ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS)  chiếm 99%, trong đó chủ yếu người Mông chiếm 91% dân số, là vấn đề không hề đơn giản đối với Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH).

Vượt lên mọi khó khăn, thách thức, bám sát sự chỉ đạo của ngân hàng cấp trên, chương trình giảm nghèo bền vững của huyện, NHCSXH huyện Mù Cang Chải đã tập trung tranh thủ huy động mọi nguồn vốn, nỗ lực chuyển tải 220 tỷ đồng của 12 chương trình tín dụng chính sách về khắp vùng sâu, vùng xa, đến từng hộ nghèo, từng gia đình đồng bào dân tộc Mông, Thái. Đáp ứng việc đầu tư chuyển dịch cơ cấu cây trồng - vật nuôi, phát triển vùng sản xuất nông sản hàng hóa, cải thiện cuộc sống.

Anh Mùa Chù Vàng ở bản Rào Xa (xã Kim Nọi) kể: “Đồng bào Mông lâu nay chỉ quen làm nương rẫy theo lối cổ xưa “chọc lỗ, tra hạt”, nên cuộc sống còn nhiều thiếu thốn, đói cơm lạt muối. Nhờ vốn vay ưu đãi của Chính phủ mà cuộc đời đã sáng sủa hơn. Gia đình tôi được tiếp cận nguồn vốn 8 triệu đồng cách đây 5 năm và mới đây còn được vay tiếp 30 triệu đồng của chương trình tín dụng hộ nghèo để chăn nuôi, trồng chè. Hiện, trong chuồng có 4 con trâu, 3 con bò sắp đẻ, trên đồi lên xanh mấy nghìn cây chè cành mới vào vụ thu hái được cả tấn búp tươi. Có tiền, ngôi nhà được tu sửa vững chắc, thoáng mát với các tiện nghi khang trang hơn”.

Ngoài hộ Mùa Chù Vàng, tại xã Kim Nọi còn có hàng trăm hộ đồng bào dân tộc Mông khác nhờ nguồn vốn chính sách vươn lên thoát nghèo, làm ăn khấm khá, như: Gia đình chị Mùa Thị Luyến có 1ha cây sơn tra, đàn lợn thịt 12 con. Hay hộ ông Sùng Chứ Cớ hiện nuôi 6 bò sinh sản, 6 trâu, đàn lợn 30 con, trồng 2ha cây sơn tra, 2 đồi chè, và có 1 xưởng sản xuất chè với 4 lò sấy công suất 5 tạ chè búp tươi/ngày, đem lại thu cả trăm triệu đồng/năm.

Luồng gió mới từ vốn tín dụng

Chúng tôi về xã Dế Xú Phình giữa mùa thu hoạch ngô, bản làng của người Mông đổi thay đến ngỡ ngàng, những mái nhà tranh tre tạm bợ hồi nào được thay bằng những ngôi nhà vững chãi. Triền đồi xanh bát ngát của lúa ngô, rừng keo lá tràm, vườn cam quýt, báo hiệu sự no đủ, tươi vui…

Ông Hảng Ông Xay ở bản Phìn Hồ phấn khởi nói: “Nhờ sự giúp đỡ của chính quyền địa phương và NHCSXH huyện, gia đình tôi được vay 3 lần vốn ưu đãi 50 triệu đồng. Vợ chồng con cái ai cũng vui vẻ, chăm chỉ chăm sóc đàn bò, vườn rau xanh, quyết tâm tạo ra cuộc sống ấm no”.

Bà Sa Thị Ngần, Bí thư Đảng ủy xã Dế Xú Phình, cho biết: “Các chương trình tín dụng chính sách đối với đồng bào DTTS như là  “luồng gió mới” làm thay đổi diện mạo của xã khó khăn vùng cao chúng tôi. Thông qua nguồn vốn vay từ NHCSXH huyện Mù Cang Chải, đến nay, xã Dế Xú Phình có dư nợ 25 tỷ đồng. Cũng từ nguồn vốn này, các hộ gia đình phát triển kinh tế hiệu quả, góp phần giảm mạnh tỷ lệ hộ nghèo của xã, hiện tại còn có 10,6%”.

Chia tay vùng quê “3 nhất” Mù Cang Chải, chúng tôi xuôi về Văn Chấn, 1 trong những huyện rộng nhất của tỉnh Yên Bái, có đông đồng bào DTTS sinh sống và nhiều thôn, xã thuộc diện đặc biệt khó khăn. Được biết, hằng năm bình quân NHCSXH huyện Văn Chấn tạo điều kiện thuận lợi cho khoảng 8.000 hộ tiếp cận nguồn vốn ưu đãi. Tính đến hết tháng 5/2018, tổng dư nợ vốn tín dụng chính sách trên địa bàn là 489 tỷ đồng với 16.950 hộ  dư nợ, nguồn vốn tập trung ưu tiên đầu tư cho các xã đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa và đa phần số khách hàng vay vốn chính sách là hộ gia đình đồng bào DTTS.

Đơn cử gia chị Sa Thị Tân, người Tày, ở thôn Ba Khe 3, xã Cát Thịnh sử dụng đồng vốn vay chính sách từ năm 2007 xây dựng ao nuôi ba ba. Nhờ biết tính toán lại làm theo kỹ thuật nên việc nuôi con đặc sản mang lại hiệu quả cao, gia đình đã trả hết nợ cũ, lại được tạo cơ hội vay tiếp 30 triệu đồng từ chương trình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn. Với 500m2 ao nuôi từ 400 - 500 con ba ba, gia đình chị thu lãi hơn 900 triệu đồng/năm, đó là chưa tính cơ sở sản xuất gạch ngói và 3ha cam trĩu quả.

Từ nguồn vốn chính sách, vùng cao Mù Cang Chải, Trạm Tấu đã xích gần lại với miền xuôi, không còn xa nhất, cao nhất, nghèo nhất nữa. Và các xã vùng sâu, vùng xa, vùng DTTS đặc biệt khó khăn ở các huyện Văn Chấn, Văn Yên, Yên Bình… đã chuyển đổi từ trồng lúa nương kém hiệu quả sang cây trồng khác hiệu quả hơn, hình thành vùng ngô, vùng chè, vùng cây ăn quả đặc sản hàng hóa. Cuộc sống người Mông, Dao, Thái, Mường, Tày, Nùng… cũng vơi đi nhọc nhằn.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Yên Bái có 13 chương trình tín dụng được triển khai. Bên cạnh các chương trình cho vay phát triển sản xuất (hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, hộ gia đình sản xuất kinh doanh tại vùng khó khăn), các chương trình cho vay như nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, giải quyết việc, xuất khẩu lao động ngày càng mở rộng để phục vụ thêm nhiều đối tượng… thì nhóm các chương trình cho vay tạo sinh kế cho người DTTS gắn với trồng trọt, chăn nuôi, phục vụ chuyển đổi nghề cho người thiếu đất sản xuất cũng được đặc biệt quan tâm, giúp hộ đồng bào DTTS và các huyện nghèo, các xã đặc biệt khó khăn phát triển sản xuất, nâng cao cuộc sống.

Giám đốc NHCSXH tỉnh Yên Bái Nguyễn Thanh Hải thông tin: Hiện tổng dư nợ của đơn vị đạt 2.635 tỷ đồng với trên 85 nghìn khách hàng, trong đó dư nợ của hộ đồng bào DTTS trên 1.650 tỷ đồng, chiếm 63% tổng dư nợ, với số khách hàng DTTS là 55.202 hộ, chiếm 64% số hộ vay vốn, dư nợ bình quân 28 triệu đồng/hộ.

“Nổi bật trong hoạt động tín dụng chính sách dành cho đồng bào DTTS là làm tốt công tác tuyên truyền vận động, thường xuyên kiểm tra, giám sát cùng sự vào cuộc của các cấp chính quyền, đoàn thể, các ban, ngành, của cả trưởng bản, những người có uy tín ở vùng đồng bào DTTS trong việc giúp đỡ đồng bào cách thức sử dụng vốn đúng mục đích vào phát triển sản xuất kinh doanh. Ý thức nộp lãi, trả nợ theo quy định, thực hành gửi tiền tiết kiệm hằng tháng đều đặn tạo nên cảnh quan nông thôn miền núi thêm sáng tươi và nguồn vốn tín dụng chính sách thực sự phát huy hiệu quả”, Giám đốc Nguyễn Thanh Hải nhấn mạnh.