Thực hiện chỉ đạo 40 - CT/TW: Ninh Bình tạo đột phá trong giảm nghèo

Ở đó, không chỉ là quy mô, chất lượng tín dụng đều tăng, mà hơn thế, sự cộng hưởng sức mạnh của cả hệ thống chính trị được tăng cường và hội tụ  làm sáng hơn một chính sách tín dụng  nhân văn của Đảng và Chính phủ.

Khơi thông khát vọng

Chúng tôi về xã Gia Lâm (huyện Nho Quan) ngay sau đêm cơn bão quét qua dải từ Quảng Ninh đến Ninh Bình. Mưa vẫn không ngừng rơi, nhưng từ sáng sớm, những cán bộ Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Nho Quan đã có mặt để chuẩn bị phiên giao dịch tại xã theo đúng định kỳ. Phiên giao dịch cũng không vì mưa mà thưa thớt, nhiều người dân đến từ sớm cùng các tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn và các hội, đoàn thể mong ngóng đến giờ giải ngân để nhận tiền về hiện thực hóa ước mong phát triển kinh tế của gia đình.

Phó chủ tịch UBND xã Gia Lâm Phạm Đức Thiện cho biết, Gia Lâm đã đạt chuẩn nông thôn mới năm 2015 nhưng câu chuyện phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững vẫn còn nhiều trăn trở. Bởi đây là xã miền núi, lại nằm trong vùng phân lũ, chậm lũ, thường xuyên bị úng lụt nên đời sống nhân dân gặp rất nhiều khó khăn khi có tới 1.840ha đất song chỉ có 300ha cấy lúa một vụ, vụ còn lại người dân  tận dụng nuôi cá. Gặp phải năm mưa nhiều, cá cũng trôi theo dòng lũ.

Chính bởi vậy, chuyển đổi cây trồng và hướng đến chăn nuôi là con đường mà những người dân nơi đây lựa chọn để ổn định cuộc sống và nguồn vốn tín dụng chính sách là cú huých quan trọng. Đặc biệt, sau khi có Chỉ thị số 40 cùng với sự vào cuộc và đồng lòng của các cấp ủy, chính quyền địa phương, tỷ lệ hộ nghèo từ 10% (năm 2015) đã được kéo giảm xuống còn 2,15% (cuối năm 2018).

Nhận 50 triệu đồng vốn vay hộ thoát nghèo tại phiên giao dịch xã Gia Lâm, bà Đinh Thị Tầm không dấu nổi nụ cười còn nơi khóe miệng. Nuôi 4 đứa con cho đến ngày chúng trưởng thành, người dựng vợ, đứa gả chồng, hai ông bà vẫn chẳng thể bước qua nghèo khó. Cho đến năm 2016, khi bà được Hội Nông dân và Tổ tiết kiệm và vay vốn hướng dẫn vay 30 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội phát triển kinh tế.

Khởi đầu với 1 con bò và 1 con lợn nái, dồn tích thu nhập qua những ngày tháng bán lợn và bê đã giúp bà có thêm thu nhập và thoát nghèo cuối năm 2018, trả hết nợ ngân hàng và tích lũy cho mình đôi bò. Tuy nhiên, nếu chỉ có 2 con bò, dù đã thoát khỏi danh sách hộ nghèo, nhưng câu chuyện nâng cao chất lượng cuộc sống  vẫn là bài toán khó. Chính bởi vậy, lần vay vốn này bà quyết tâm mua thêm 2 con bò sinh sản. Nếu thuận lợi, mỗi năm bà sẽ có 4 con bê, bán đi mỗi năm cũng được 50 - 60 triệu đồng.

Cũng được giải ngân 50 triệu đồng chương trình hộ cận nghèo trong đợt này, anh Nguyễn Văn Vượng ở thôn 8, không khỏi bùi ngùi nhớ lại những ngày tháng gian khó, con cái nheo nhóc, mẹ già đau ốm. Hai vợ chồng anh gian nan cày cấy, làm thuê làm mướn cũng không đủ cho 5 miệng ăn.

Nghèo khó bủa vây cho đến khi anh được vay vốn hộ nghèo đầu tư mua 2 con bò, vài đôi lợn nái. Ngày tháng thoi đưa, gia đình anh đã trả hết vốn ngân hàng, thoát nghèo và tích lũy đầu tư xây dựng chuồng nuôi bò quy mô 12 con; nếu không vì dịch bệnh, lúc nào nhà anh cũng có 5 - 7 con lợn lái. Chi tiêu rồi, mỗi năm anh cũng tích lũy được 20 triệu đồng. Tuy nhiên, con thứ hai của anh đã bước vào cấp ba, con thứ nhất học lớp 12, đòi hỏi những nhu cầu chi tiêu cao hơn. Vì vậy, lần này, anh quyết tâm vay vốn hộ cận nghèo tăng đàn bò, mở rộng quy mô lên gấp đôi.

Đột phá thoát nghèo

Nhìn lại 5 năm qua triển khai Chỉ thị số 40, mặc dù tình hình kinh tế - xã hội đất nước tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn... song với sự chỉ đạo của cấp uỷ, chính quyền địa phương, Ngân hàng Chính sách xã hội đồng hành cùng các tổ chức chính trị - xã hội làm nhiệm vụ uỷ thác thực hiện có hiệu quả chính sách tín dụng ưu đãi. Đến ngày 30/6/2019, tổng nguồn vốn Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Ninh Bình đạt 2.324 tỷ đồng, tăng 674 tỷ đồng (+41%) so với trước khi có Chỉ thị số 40; tổng dư nợ đạt hơn 2.318 tỷ đồng.

Để tạo thêm nguồn lực về vốn cho vay đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách, tạo việc làm cho hộ mới thoát nghèo, chống tái nghèo, giúp giảm nghèo nhanh và bền vững, đáp ứng yêu cầu mục tiêu giảm nghèo của tỉnh, Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Ninh Bình đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/TU ngày 24/10/2016 về giảm nghèo bền vững tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2016 - 2020.

Theo đó, mỗi năm ngân sách các cấp trích bổ sung cho nguồn vốn vay tín dụng để phục vụ chương trình giảm nghèo: Cấp tỉnh tối thiểu 5 tỷ đồng/năm, cấp huyện tối thiểu 500 triệu đồng/năm. Nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác sang Ngân hàng Chính sách xã hội để bổ sung nguồn vốn cho vay trên địa bàn tính từ khi có Chỉ thị số 40 đến nay tăng thêm gần 66 tỷ đồng, đưa tổng nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách lên hơn 82 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Ninh Bình cũng đã phê duyệt ngân sách cho Đề án xuất khẩu lao động trong 3 năm (2018 - 2020) với tổng kinh phí 45 tỷ đồng  và Đề án hỗ trợ vốn vay khởi nghiệp và phát triển sản xuất, kinh doanh cho thanh niên trên địa bàn tỉnh Ninh Bình trong 2 năm (2019 - 2020) với kinh phí thực hiện 10 tỷ đồng.

Dòng vốn từ ngân sách địa phương đang tạo ra những bước đột phá mới cho công cuộc thoát nghèo, tạo việc làm, phát triển kinh tế bền vững tại địa phương. Ví như anh Đặng Khánh Duy, nhờ vay 50 triệu đồng vốn vay giải quyết việc làm từ ngân sách tỉnh chuyển qua Ngân hàng Chính sách đã giúp anh bước đầu xây dựng trang trại chăn nuôi thỏ, từ đó làm nền tảng xây dựng Hợp tác xã dịch vụ thương mại TBINI với 11 thành viên. Hoạt động được 4 năm, mỗi năm, hợp tác xã cung cấp khoảng 12.000 con thỏ với bình quân 2,5 tấn/tháng.

Ước mơ của anh Duy là mở rộng quy mô bởi với quy trình công nghệ chăn nuôi được kiểm soát, sản phẩm của hợp tác xã luôn có công ty của Nhật bao tiêu, song khó khăn hiện tại vẫn là nguồn vốn và thu hút thêm thành viên.

Để Chỉ thị vào thực tiễn mạnh hơn

Thực tế triển khai Chỉ thị số 40 thấy vẫn còn tình trạng lãnh đạo cấp uỷ, chính quyền cơ sở có lúc, có nơi chưa sâu sát, chưa quan tâm đúng mức đến công tác quản lý nguồn vốn tín dụng Ngân hàng Chính sách xã hội. Một số huyện, thành phố chưa ưu tiên cân đối ngân sách địa phương để bổ sung nguồn vốn cho vay các đối tượng chính sách trên địa bàn.

Chính vì vậy, để hiệu quả triển khai Chỉ thị số 40 sâu rộng hơn, Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Ninh Bình Nguyễn Thị Hằng đề nghị cấp ủy Đảng, HĐND, UBND các cấp tiếp tục quan tâm hơn nữa đến hoạt động tín dụng chính sách xã hội trên địa bàn, hỗ trợ cơ sở vật chất, điều kiện làm việc cho Ngân hàng Chính sách xã hội; ưu tiên dành nhiều hơn nữa nguồn vốn từ ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách để bổ sung nguồn vốn cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách trên địa bàn.

Ngoài ra, thường xuyên chỉ đạo củng cố và kiện toàn Ban đại diện Hội đồng quản trị cấp tỉnh, huyện và nâng cao hơn nữa vai trò trách nhiệm của chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc thực hiện tốt chính sách tín dụng đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác.