Sau nhiều lần thất bại, việc “vực dậy” đàn lợn sau dịch bệnh tưởng chừng như không thể, nhưng với tinh thần nỗ lực vượt khó, ông Lê Văn Cần trở thành tỷ phú vùng quê nghèo và được bình chọn là Nông dân xuất sắc 2022.
Ông Cần bên cây mít sắp cho thu hoạch trái.
Tưởng chừng bỏ cuộc
Chúng tôi tới thăm trang trại của ông Lê Văn Cần (SN 1966, thôn Bóng, xã Yên Thọ, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định), rộng hơn 2ha, nằm xa khu dân cư, được quy hoạch bài bản với hệ thống sản xuất tổng hợp gồm vườn - ao - chuồng. Trang trại rất sạch sẽ, đảm bảo môi trường sinh thái.
Bao quanh 2 dãy chuồng nuôi lợn và 3 ao cá là hàng trăm cây bưởi, mít, nhãn... Hương thơm từ trái bưởi Diễn, trái mít Thái quyến rũ đến nao lòng. Dưới ao, từng đàn cá tung tăng bơi lội.
Ông Cần tâm sự, để có được cơ ngơi như hôm nay, ông trải qua không ít khó khăn, mệt nhọc. Đã có lúc ông cảm nhận mình như rơi xuống “vực thẳm”, chìm trong bóng tối… Đó là những cú sốc mà ông vấp phải.
Năm 1990, ông bắt đầu chăn nuôi lợn, với quy mô khoảng 10 con/lứa. Nhận thấy nghề chăn nuôi lợn có tiềm năng, tiến triển tốt, lợi nhuận ổn định, ông mở rộng dần quy mô trang trại, nâng tổng số lợn lên hơn 100 con/lứa.
Sau nhiều năm chăn nuôi ổn định, đến đầu năm 2007, vận đen bắt đầu ập đến, đàn lợn hơn 100 con (gồm lợn bố mẹ và lợn thương phẩm) bị “dính” dịch tai xanh, buộc phải tiêu hủy toàn bộ, khiến gia đình ông “mất ăn, mất ngủ”, đứng ngồi không yên. Thiệt hại lên đến 300 triệu đồng.
“Lúc đó tâm trạng buồn lắm, cả nhà bị sốc, hoang mang khi 1 đống tiền bị mất trong chớp mắt chỉ vì dịch tai xanh. Hồi ấy, 300 triệu đồng là số tiền rất lớn, chứ có ít ỏi gì đâu…”, ông Cần nhớ lại.
Được sự động viên của chính quyền, người thân, ông Cần cùng các thành viên trong gia đình quyết tâm gây dựng lại cơ đồ. Mỗi người một việc, chẳng ai bảo ai, người thì vệ sinh chuồng trại, người thì phun thuốc khử trùng...
Đến giữa năm 2007, ông bắt đầu tái đàn lợn. Thế nhưng, cơn “bão giá” cuối năm 2016, đầu năm 2017 lại một lần nữa đẩy gia đình ông vào nguy cơ phá sản.
“Năm đó, trang trại nuôi hơn 400 con, gồm 100 con bố mẹ, còn lại là lợn thương phẩm. Cứ ngỡ chắc ăn, nào ngờ giá lợn hơi tuột dốc không phanh, dao động 15.000 - 17.000 đồng/kg hơi khiến gia đình chẳng còn tâm trạng chăm nuôi. Nhẩm tính, cũng lỗ vốn hơn 2 tỷ đồng, gần như phá sản…”, ông Cần rầu rĩ.
Với suy nghĩ tích cực, năm 2018, ông Cần quyết định vay vốn tái đàn trở lại sau khi thị trường giá lợn hơi có chiều hướng tăng nhẹ từng ngày. Giữa năm 2019, mặc dù dịch tả lợn châu Phi “tấn công” khắp các trang trại lợn trên địa bàn tỉnh Nam Định, nhưng trang trại của gia đình ông vẫn an toàn. Nhờ vậy, ông gỡ gạc được ít vốn, trả nợ khoản vay.
Song, niềm vui ngắn chẳng tày gang, từ đầu năm 2021 đến nay, giá thức ăn chăn nuôi (cám công nghiệp) liên tục tăng cao, buộc gia đình ông phải triển khai nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn.
Ông Cần (thứ 2 bên trái) được biểu dương tại Hội nghị biểu dương Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi toàn quốc do Trung ương Hội Nông dân tổ chức.
Trở thành Nông dân xuất sắc năm 2022
Trang trại của gia đình ông Cần đang duy trì ổn định khoảng 600 con lợn, gồm lợn bố mẹ, lợn thương phẩm và lợn con theo mẹ. Ngoài ra, ông còn chăn nuôi 3 ao cá, mỗi ao rộng hơn 3.000m2 và trồng hàng trăm gốc bưởi Diễn, mít Thái, nhãn lồng đã và đang cho thu hoạch.
Mọi quy trình hoạt động của trang trại được vận hành theo mô hình tuần hoàn, đảm bảo môi trường sinh thái và sức khỏe người lao động.
Theo đó, chất thải chăn nuôi từ lợn được đưa vào bể chứa biogas nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường, cung cấp khí đốt cho gia đình. Qua hệ thống lọc, nước thải được tận dụng để tưới cho vườn cây ăn trái; phân lợn được xử lý, sau đó ủ thành phân bón hoai mục, bón cho vườn cỏ voi.
Cỏ voi đến thời kỳ thu hoạch cắt làm thức ăn cho đàn cá. Các ao cá được thiết kế liên kết với nhau để thuận lợi cho việc vận hành sản xuất. Hiện, trang trại nuôi tổng hợp các loại cá như chép, trắm, lăng…
Dẫn chúng tôi đi thăm chuồng nuôi lợn thương phẩm, ông Cần bảo, hiện nay, trang trại nuôi lợn theo mô hình chuồng kín, có hệ thống thông gió, đảm bảo an toàn đàn vật nuôi, không lo dịch bệnh tấn công. Hơn nữa, lợn được sống trong môi trường sạch sẽ, mát về mùa hè, ấm về mùa đông.
Toàn bộ hệ thống máng ăn, vòi uống nước đều tự động, đảm bảo nhu cầu ăn uống của đàn lợn. Đặc biệt, lợn được chăn nuôi theo công nghệ sinh học, không sử dụng chất kháng sinh, chất cấm trong chăn nuôi nên sức đề kháng của lợn khá tốt, chất lượng thịt thơm, ngon.
“Năm 2016, tôi chuyển hướng sang chăn nuôi lợn theo quy trình VietGAHP. Đến năm 2018, trang trại được cấp chứng nhận đạt chuẩn VietGAHP trong chăn nuôi lợn. Trong quá trình sản xuất, gia đình ghi chép cẩn thận, tỉ mỉ về hoạt động chăn nuôi, từ nguồn thức ăn, con giống, ngày tiêm vắc xin…”, ông Cần thổ lộ.
Ông Cần chăn nuôi lợn theo công nghệ sinh học. Ảnh: Mai Chiến/NNHC
Ông Cần cho biết thêm, để đảm bảo an toàn, đàn lợn được tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ. Tính từ lúc con giống đến lúc xuất chuồng, mỗi con lợn được tiêm khoảng 8 mũi vắc xin. Ngoài ra, trang trại thường xuyên phun thuốc khử trùng phòng chống bệnh dịch; một tháng phun 4 lần trong chuồng nuôi và 2 lần bên ngoài trang trại.
Trung bình, mỗi năm trang trại xuất bán 2 lứa lợn. Mỗi lứa xuất bán gần 500 con, với trọng lượng 100kg/con. Giá bán lên xuống theo thị trường. Hiện tại, trang trại đang liên kết với HTX Thanh niên Tân Tiến (xã Yên Tân, huyện Ý Yên) để cung cứng đầu ra cho người tiêu dùng. Lợn sau khi giết mổ được lấy mẫu để đưa đi kiểm định chất lượng.
Theo tính toán của ông Cần, mỗi năm trang trại thu về hơn 1 tỷ đồng từ chăn nuôi lợn, gần 200 triệu đồng từ nuôi thủy sản và khoảng 400 triệu từ vườn cây ăn trái. Đây là số tiền không hề nhỏ đối với người dân vùng quê nghèo.
“Tính tổng mỗi năm trang trại thu về từ 1,5 - 2,5 tỷ đồng. Năm nào, giá cả ổn định, chăn nuôi có lãi thì năm đó thắng lớn; còn năm nào thị trường biến động, gặp khó khăn thì thu nhập sẽ bị sụt giảm”, ông Cần tâm sự.
Trang trại tổng hợp của gia đình ông Cần tạo công ăn việc làm cho 4 lao động địa phương với mức thù lao 7 triệu đồng/người/tháng.
Nhờ thành quả “gặt hái” được, những năm qua, ông Cần luôn được chính quyền các cấp trong tỉnh Nam Định quan tâm, tạo điều kiện và tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen động viên tinh thần.
Ông Lê Văn Cần được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen.
Năm 2021, ông Lê Văn Cần vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen vì đã có mô hình sản xuất kinh hoanh hiệu quả và ổn định, giúp đỡ nông dân xóa đói giảm nghèo và tạo việc làm cho người lao động, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nam Định. Đặc biệt, năm nay (2022), ông Cần được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là Nông dân xuất sắc năm 2022.
“Thời gian tới, trang trại sẽ tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm, bởi chất lượng tốt, đảm bảo an toàn thực phẩm thì lúc nào cũng có chỗ đứng trên thị trường. Đồng thời, áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, nhằm giảm giá thành, tăng lợi nhuận...”, ông Cần nói.