Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và cắt giảm thủ tục hành chính

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Đây là phiên họp ra mắt Ban Chỉ đạo và trao đổi, thống nhất đề cương, kế hoạch tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ từ khóa XII đến khóa XV.

Cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Phó trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo; Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, Phó trưởng Ban Chỉ đạo; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương, thành viên Ban Chỉ đạo.

Theo Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo, đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; tổ chức bộ đa ngành, đa lĩnh vực; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền hợp lý giữa Trung ương và địa phương… vừa là mục tiêu, vừa là nhiệm vụ, giải pháp quan trọng để xây dựng nền hành chính nhà nước phục vụ nhân dân, pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện đại, bảo đảm Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất, thực hiện quyền hành pháp, cơ quan chấp hành của Quốc hội.

Việc tổng kết cơ cấu tổ chức của Chính phủ qua các nhiệm kỳ là cơ sở lý luận, thực tiễn quan trọng để nghiên cứu, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Chính phủ phù hợp với cơ chế "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ" và tình hình thực tế, nhằm góp phần tiếp tục hoàn thiện mô hình tổng thể tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới theo tinh thần các Nghị quyết, Kết luận của Đảng.

Thủ tướng yêu cầu các thành viên Ban Chỉ đạo thảo luận xác định rõ mục tiêu xây dựng Đề án tổng kết; đề xuất quan điểm, mục tiêu, định hướng nhiệm vụ, giải pháp về hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Chính phủ.

Theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo có các nhiệm vụ và quyền hạn: nghiên cứu, đề xuất với Thủ tướng Chính phủ nhiệm vụ, giải pháp để triển khai tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ; giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, phối hợp giữa các bộ, cơ quan ngang bộ và cơ quan, tổ chức liên quan trong việc tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ.

Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nội vụ là Cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo có trách nhiệm giúp Trưởng Ban trong việc xây dựng kế hoạch, chương trình công tác của Ban Chỉ đạo; điều hòa, phối hợp, đôn đốc các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ rà soát, đánh giá, tổng kết việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ từ nhiệm kỳ Chính phủ khóa XII đến khóa XV; tổng hợp, báo cáo các hoạt động chung của Ban Chỉ đạo và thực hiện một số nhiệm vụ khác do Trưởng ban giao.

Sau khi nghe công bố các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Ban Chỉ đạo; nghe Tờ trình dự thảo Kế hoạch xây dựng Đề án tổng kết và Tờ trình dự thảo Đề cương sơ bộ Đề án tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ, các thành viên Ban Chỉ đạo tập trung thảo luận về các căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý; mục đích, yêu cầu, phạm vi; các nội dung và phân công tổ chức thực hiện tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ khóa XII đến khóa XV.

Các thành viên Ban Chỉ đạo cũng thảo luận, cho ý kiến phân tích bối cảnh, quan điểm, mục tiêu; định hướng nhiệm vụ, giải pháp hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức của Bộ máy của Chính phủ trong giai đoạn mới; nhất là việc phân công, phân cấp, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, ranh giới công việc của từng tổ chức, chức danh…

Kết luận phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo hoan nghênh, đánh giá cao và cơ bản thống nhất với nội dung dự thảo Kế hoạch triển khai; dự thảo đề cương Báo cáo tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức Chính phủ; ý kiến phát biểu thẳng thắn, tâm huyết, sát thực tế, mang tính xây dựng cao của các thành viên Ban Chỉ đạo; giao Bộ Nội vụ - Cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo phối hợp với Văn phòng Chính phủ tiếp thu đầy đủ, hợp lý ý kiến trình Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo ban hành thông báo kết luận Phiên họp để sớm triển khai.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ liên quan đến rà soát, điều chỉnh, phân định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, sắp xếp, kiện toàn tổ chức của các bộ, cơ quan ngang bộ qua nhiều nhiệm kỳ; trong khi các vấn đề liên quan tới tổ chức bộ máy luôn có những nội dung khó, phức tạp, nhạy cảm, phạm vi rộng, liên quan nhiều đối tượng.

Do đó, việc tổng kết đòi hỏi phải có sự tập trung chỉ đạo thống nhất của Ban Chỉ đạo và sự vào cuộc của các bộ, ngành, trong đó có vai trò rất quan trọng của các thành viên Ban Chỉ đạo trong việc triển khai nhiệm vụ tổng kết của bộ, ngành mình và ngành, lĩnh vực được Ban Chỉ đạo phân công để việc tổng kết đảm bảo sát tình hình thực tế, khả thi, có trọng tâm, trọng điểm, đạt mục tiêu, kết quả cao nhất.

Yêu cầu xây dựng lộ trình cụ thể thực hiện tổng kết, có báo cáo trước ngày 31/12/2024, Thủ tướng đề nghị các cơ quan tập trung xây dựng kế hoạch, đề cương tổng kết sát thực tế, khả thi, trọng tâm, trọng điểm và cụ thể theo từng tháng, từng quý, với tinh thần "rõ người, rõ việc, rõ lộ trình, thời gian, rõ sản phẩm" để các bộ, ngành có căn cứ thực hiện theo phạm vi, thẩm quyền.

Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ mục tiêu tổng kết phải nghiên cứu, đánh giá có hệ thống, toàn diện về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của 04 nhiệm kỳ Chính phủ - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Theo Thủ tướng, việc tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ liên quan đến nhiều luật, do đó cần nghiên cứu kỹ lưỡng; các cấp, các ngành phải có báo cáo trên nền đề cương chung, thống nhất từ cơ sở dữ liệu, số liệu… để dễ tổng hợp, ngoài ra, một số ngành có nhiệm vụ báo cáo một số nội dung mang tính đặc thù.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nội vụ khẩn trương hoàn thiện dự thảo Kế hoạch tổng kết, trình Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo quyết định ban hành để tổ chức triển khai nhiệm vụ tổng kết; gửi văn bản tới các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ đánh giá việc việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ chức của bộ, ngành mình trong mối quan hệ chung với các cơ quan trong hệ thống chính trị.

Yêu cầu người đứng đầu các bộ, ngành, cơ quan chủ trì xây dựng các Báo cáo đánh giá việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của từng bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ các nhiệm kỳ Chính phủ từ khóa XII đến khóa XV, Thủ tướng chỉ rõ phải rà soát các vấn đề giao thoa trong quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực và đề xuất giải pháp, gửi cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo để tổng hợp, trên tinh thần cái gì đã "chín", đã rõ, đã được thực tiễn chứng minh là đúng, thực hiện có hiệu quả, được đa số đồng tình thì tiếp tục thực hiện, luật hóa, cái gì còn hạn chế, vướng mắc thì sửa đổi, bổ sung.

Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ mục tiêu tổng kết phải nghiên cứu, đánh giá có hệ thống, toàn diện về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của 04 nhiệm kỳ Chính phủ; đề xuất quan điểm, mục tiêu, định hướng nhiệm vụ, giải pháp về hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Chính phủ; lưu ý mối quan hệ giữa Chính phủ với các cơ quan của hệ thống chính trị.

Về yêu cầu trọng tâm của công tác tổng kết, Thủ tướng đề nghị phải bám sát các cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, trong đó có Cương lĩnh xây dựng đất nước, các nghị quyết của Đảng, trong đó có Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 9/11/2022 của Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới, Hiến pháp và pháp luật có liên quan để đánh giá khách quan, đầy đủ, toàn diện, bao trùm các kết quả đạt được, các hạn chế, vướng mắc, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm.

Cùng với đó, đề xuất các định hướng, giải pháp kiện toàn cơ cấu tổ chức của Chính phủ theo hướng tinh gọn, giảm tầng nấc trung gian, giảm đầu mối bên trong, tăng cường phân cấp, phân quyền, đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tăng cường giám sát, kiểm tra, giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ, giảm tiêu cực, phiền hà cho người dân và doanh nghiệp, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả, thực hiện tốt nhiệm vụ của Chính phủ.

Về phạm vi tổng kết, Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ, tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu, quan điểm, định hướng, giải pháp về hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ; sắp xếp, kiện toàn cơ cấu tổ chức của Chính phủ theo tinh thần Nghị quyết, Kết luận của Đảng; rà soát các vấn đề giao thoa về quản lý nhà nước và phân định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ trong các lĩnh vực; nghiên cứu các quy định của Đảng để đề xuất định hướng kiện toàn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của bộ, cơ quan ngang bộ và cơ cấu tổ chức của Chính phủ khóa XVI và giai đoạn tiếp theo.

Giao Bộ Ngoại giao xây dựng Báo cáo tổng hợp kinh nghiệm quốc tế về tổ chức bộ máy của Chính phủ, Bộ Nội vụ xây dựng Đề án tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ, Thủ tướng lưu ý quá trình tổng kết cần tham khảo có chọn lọc ý kiến chuyên gia, nhà khoa học; việc khảo sát mô hình, tham khảo kinh nghiệm cần tập trung vào một số nước có đặc điểm tương đồng về văn hóa, kinh tế, chính trị, điều kiện phát triển với Việt Nam.

Thủ tướng giao Bộ Nội vụ đôn đốc, tổng hợp kết quả thực hiện nhiệm vụ xây dựng Đề án tổng kết 20 năm thực hiện mô hình tổ chức bộ máy của Chính phủ của các bộ, ngành; trong quá trình triển khai, nếu phát sinh vấn đề vướng mắc, chưa thống nhất thì báo cáo Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Phó Trưởng ban Thường trực chủ trì xem xét, chỉ đạo./.