Thứ hai, ngày 8 tháng 11 năm 2021 | 15:42

Cần quan tâm đến lực lượng lao động khi phục hồi kinh tế

Nhấn mạnh lực lượng lao động cần được quan tâm đặc biệt trong quá trình phục hồi phát triển đất nước, đại biểu Trần Văn Khải (Hà Nam) nêu rõ, hiện là thời điểm phải xem người lao động là động lực tăng trưởng.

Ngày 8/11, kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV bước vào đợt họp thứ 2 bằng phiên thảo luận trực tiếp trên hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022; Tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2021, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2022 và Kế hoạch tài chính – ngân sách nhà nước 03 năm (2022-2024).

*Phiên thảo luận trực tiếp trên Hội trường trong ngày đầu tiên của đợt họp thứ 2, kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV. (Ảnh: quochoi.vn)*

“Hiến kế” phục hồi và phát triển du lịch

Thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021, đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Quảng Bình) nhất trí với báo cáo tình hình kinh tế phát triển của Chính phủ năm qua, với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị khơi dậy sự ủng hộ tin tưởng của tầng lớp nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, chúng ta đã hoàn thành nhiều mục tiêu chỉ tiêu, nhiệm vụ quan trọng như báo cáo đã nêu, đặc biệt nước ta cơ bản kiểm soát được làn sóng dịch Covid-19 lần thứ tư.

Đề xuất kiến nghị phục vụ cho phát triển kinh tế xã hội thời gian tới, đại biểu đoàn Quảng Bình quan tâm đặc biệt đến việc phục hồi và phát triển du lịch. Theo đại biểu, Chính phủ cân nhắc hỗ trợ tài chính và đào tạo lại đảm bảo sự tồn tại của doanh nghiệp và người lao động du lịch.

Cụ thể, đại biểu nhấn mạnh đến giải pháp hỗ trợ tài chính trực tiếp và linh hoạt cho các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, lực lượng lao động du lịch và người dân kinh doanh dịch vụ công cộng. Tăng cường thanh khoản và khả năng tiếp cận các nguồn vốn đầu tư, các khoản tín dụng, gia hạn trả nợ. Cùng với đó, tạo cơ chế đối thoại trao đổi thông tin hiệu quả giữa chính quyền các doanh nghiệp và tổ chức xã hội để nhanh chóng đưa ra các biện pháp tháo gỡ khó khăn và tận dụng các cơ hội cho phục hồi và phát triển du lịch trong giai đoạn bình thường mới.

Về phát triển du lịch, đại biểu Nguyễn Minh Tâm nhấn mạnh tới việc xây dựng môi trường du lịch an toàn để kích thích nhu cầu du lịch. Giải pháp ưu tiên là ban hành chính sách và triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn cho khách du lịch tại các điểm đến để tạo được sự tin tưởng của khách du lịch.

Cho biết, hiện nay, nhiều địa phương trong cả nước, trong đó có Quảng Bình đang khởi động lại hoạt động du lịch với các quy định lộ trình để du khách không phải cách ly khi đến, đại biểu kiến nghị cần có quy trình xử lý sự cố xảy ra liên quan đến dịch bệnh, đồng thời đánh giá mức độ an toàn, qua đó có quy trình được chuẩn hóa trong phạm vi toàn quốc và cần có sự kết nối với các nước để làm “ấm” lại thị trường du lịch.

Cùng quan tâm vấn đề phát triển kinh tế du lịch thời kỳ hậu Covid-19, đại biểu Dương Tấn Quân (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho biết, từ năm 2020 đến nay, ngành du lịch bị ảnh hưởng nặng nề. Thống kê 9 tháng năm 2021, Việt Nam đón 114,5 nghìn lượt khách du lịch quốc tế, giảm 97% so với cùng kỳ. Tình hình du lịch trong nước, nhu cầu du lịch của người dân giảm hẳn, nguồn thu từ du lịch trong 8 tháng năm 2021 chỉ đạt 136.520 tỷ đồng, giảm 26,5% so với cùng kỳ.

Để thúc đẩy ngành kinh tế “không khói” trong thời gian tới, đại biểu đoàn Bà Rịa-Vũng Tàu đề nghị cần có giải pháp tăng năng lực cho doanh nghiệp du lịch về phát triển bền vững, cơ cấu lại hoạt động xúc tiến quảng bá, định vị thị trường mục tiêu, xây dựng sản phẩm phù hợp, ưu tiên xây dựng các gói kích cầu. Cùng với đó là đẩy mạnh liên kết vùng giữa các địa phương, hợp tác chặt chẽ giữa ngành du lịch và các bên cung ứng dịch vụ liên quan như hàng không, sản xuất hàng hóa, dịch vụ phục vụ khách du lịch gắn với ứng dụng công nghệ thông tin.

Đại biểu Dương Tấn Quân cũng đề nghị tiếp tục triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động, sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch. Ưu tiên triển khai nhanh chiến lược tiêm vaccine cho người dân, người lao động tại các trung tâm du lịch. Đồng thời, đẩy nhanh tốc độ chuyển đổi số trong quản lý về thông tin du lịch, thông tin các điểm đến tại các địa phương, hình thành cơ sở dữ liệu liên thông từ Trung ương đến địa phương.

Hỗ trợ người lao động là hỗ trợ động lực tăng trưởng của đất nước

Nhấn mạnh lực lượng lao động cần được quan tâm đặc biệt trong quá trình phục hồi phát triển đất nước, đại biểu Trần Văn Khải (Hà Nam) nêu rõ, hiện là thời điểm phải xem người lao động là động lực tăng trưởng, bởi hỗ trợ người lao động cũng là hỗ trợ động lực tăng trưởng của đất nước.

Đại biểu Trần Văn Khải (Hà Nam): Cần đặc biệt quan tâm đến người lao động. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Cho biết, 2 năm qua, người lao động đang phải đối diện với tình trạng không có và thiếu việc làm trên diện rộng, dự báo tình hình năm 2022 sẽ còn tiềm ẩn phức tạp và khó khăn, đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Quảng Bình) đề nghị cần tập trung vào một số giải pháp, bên cạnh việc đẩy nhanh tiêm chủng vaccine Covid-19 cho người dân để duy trì nguồn cung lực lượng lao động an toàn.

Theo đại biểu đoàn Quảng Bình, cần tích cực triển khai các gói hỗ trợ đặc thù, đa dạng hóa các hình thức trợ cấp, mở rộng các chương trình đào tạo, khởi nghiệp phù hợp với nhiều đối tượng, đặc biệt là lao động nữ, lao động có trình độ, lao động không có trình độ chuyên môn kỹ thuật, lao động phi chính thức nhằm ổn định an sinh xã hội, tạo động lực cho người lao động làm việc góp sức vào quá trình phục hồi phát triển kinh tế.

Bên cạnh đó, cần tập trung vào kết nối lại nhu cầu doanh nghiệp và người lao động. Công đoàn các cấp, các cơ quan, xí nghiệp cần tạo lập các nhóm tương trợ để hỗ trợ người lao động chăm sóc con cái khi trường học chưa được trở lại bình thường. Cùng với đó, đẩy mạnh và tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất; cải cách thủ tục hành chính để doanh nghiệp tiếp cận các chính sách hỗ trợ đơn giản, thuận tiện; nhằm kích thích nền kinh tế cũng như nhu cầu sử dụng lao động cần tăng nguồn vốn giải quyết việc làm cho các ngân hàng ưu tiên các ngành nghề giải quyết nhiều lao động để từ đó hỗ trợ kịp thời cho người lao động có ý định bám trụ tại quê nhà.

Nhấn mạnh, trong bối cảnh đại dịch vẫn đang còn lan rộng, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 diễn ra ra mạnh mẽ trên toàn thế giới, đại biểu đề nghị Bộ Lao động Thương binh và Xã hội phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo đổi mới triển khai các chính sách đào tạo, đào tạo lại nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thích ứng với yêu cầu tăng trưởng và phát triển kinh tế đào tạo đáp ứng với nhu cầu thực tiễn, hạn chế việc đào tạo tràn lan tốn kém nhưng lại không đáp ứng với yêu cầu thực tiễn.

"Trong nguy luôn có cơ"

Đại biểu Nguyễn Thị Minh Tâm (Quảng Bình) nhấn mạnh kết quả đất nước đã cơ bản kiểm soát đợt bùng phát dịch Covid-19 lần thứ 4, đại biểu đề xuất một số giải pháp liên quan đến phục hồi ngành du lịch trong giai đoạn bình thường mới.

Cụ thể, về du lịch, đại biểu đề nghị triển khai các giải pháp hỗ trợ tài chính trực tiếp và linh hoạt cho các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, lực lượng lao động trong lĩnh vực du lịch và người dân kinh doanh du lịch cộng đồng; tăng cường thanh khoản và khả năng tiếp cận các quỹ, nguồn vốn đầu tư, các khoản tín dụng, gia hạn trả nợ...

Đại biểu Nguyễn Thị Minh Tâm (Quảng Bình): Hỗ trợ tài chính trực tiếp, linh hoạt cho doanh nghiệp, người lao động để phục hồi du lịch. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Tạo cơ chế đối thoại, trao đổi thông tin hiệu quả, nhanh chóng giữa chính quyền, các doanh nghiệp và tổ chức xã hội để nhanh chóng đưa ra các biện pháp tháo gỡ khó khăn và tận dụng các cơ hội cho phục hồi và phát triển du lịch trong giai đoạn bình thường mới.

Nhấn mạnh yêu cầu cần xây dựng môi trường du lịch an toàn để kích thích nhu cầu du lịch đang bị “nén” trong thời gian qua, đại biểu đề nghị sớm ban hành chính sách và triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn cho khách du lịch tại các điểm đến để tạo sự tin tưởng cho du khách.

Về lao động và việc làm, đại biểu đề nghị đẩy nhanh tiêm chủng vaccine Covid-19 cho người dân để duy trì “nguồn cung” lực lượng lao động an toàn; tích cực triển khai các gói hỗ trợ đặc thù, đa dạng hóa các hình thức trợ cấp, mở rộng các chương trình đào tạo hướng nghiệp phù hợp với nhiều đối tượng, đặc biệt là lao động nữ, lao động không có trình độ chuyên môn kỹ thuật, lao động phi chính thức nhằm ổn định an sinh xã hội, tạo động lực cho người lao động làm việc, góp sức vào quá trình phục hồi và phát triển kinh tế.

Đồng thời, cần tập trung vào kết nối lại nhu cầu doanh nghiệp và người lao động. Công đoàn các cấp, các cơ quan, xí nghiệp cần tạo lập các nhóm tương trợ để hỗ trợ người lao động chăm sóc con cái khi trường học chưa trở lại được bình thường.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh và tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất, cải cách thủ tục hành chính để doanh nghiệp tiếp cận các chính sách hỗ trợ đơn giản, thuận tiện nhằm kích thích nền kinh tế cũng như nhu cầu sử dụng lao động. Cần tăng nguồn vốn giải quyết việc làm cho các ngân hàng, ưu tiên các ngành nghề giải quyết nhiều lao động để từ đó hỗ trợ kịp thời cho người lao động có ý định bám trụ lại quê nhà...

Đại biểu nhấn mạnh "trong nguy luôn có cơ", trong khó khăn sẽ thổi bùng lên ngọn lửa yêu nước để cả dân tộc đoàn kết cùng vượt qua thử thách khắc nghiệt trong giai đoạn này.

Xem lại về thực trạng y tế cơ sở, hệ thống y tế cơ sở

Đề cập đến hệ thống y tế cơ sở, nêu ý kiến với báo cáo phòng, chống dịch của Chính phủ, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (TP.HCM) nhìn nhận Việt Nam đã tương đối kiểm soát được tình hình dịch bệnh. Tuy nhiên, theo bà, bên cạnh gần 20.000 người chết vì Covid-19, còn nhiều trường hợp không được chăm sóc y tế tốt trong giai đoạn này và có thể gián tiếp ra đi vì Covid-19.

Theo bà Phong Lan, phải xem lại về thực trạng y tế cơ sở, hệ thống y tế cơ sở. “Bản thân tôi tham gia đại biểu Quốc hội đến nay là khóa thứ ba và chúng tôi nhớ trong tất cả các khóa chỉ có 1 chỉ tiêu 30% ngân sách dành cho y tế dự phòng, y tế cơ sở nhưng số địa phương thực hiện được điều này vẫn còn đếm trên đầu ngón tay, chưa kể 30% đó cũng không đáng kể gì nếu so với cái cần thiết, nhu cầu của người dân. Chúng ta phải có phân bổ như thế nào để thật sự đáp ứng với quy mô dân cư chứ không phải chỉ trên vấn đề phân chia về địa lý” - bà Lan nêu rõ.

Đại biểu TP.HCM cho rằng Chính phủ cần có chính sách, chủ trương xuyên suốt và chỉ đạo Bộ Y tế về xây dựng quan điểm phòng chống dịch.

“Bộ Y tế đã rất cực khổ, không chỉ làm nhiệm vụ chỉ đạo, hướng dẫn cho các địa phương, mà Bộ Y tế cũng đã thực sự vào cuộc. Về y tế cơ sở, tôi nghĩ không phải chỉ vấn đề về tiền, mà còn vấn đề về nhân lực” - đại biểu Lan nhấn mạnh.

Theo bà, hiện chính sách của Việt Nam còn chắp vá, thường xuyên thay đổi về tổ chức. Ví dụ khoảng năm 2006-2007, từ các trung tâm y tế của các quận huyện, chúng ta chia ra thành bệnh viện, trung tâm y tế dự phòng và phòng y tế, tức “đã yếu mà còn chia ra”. Còn hiện nay, ngay cả tại TP.HCM, theo chỉ đạo thì tất cả trung tâm y tế dự phòng và các bệnh viện thuộc quận, huyện lại trực thuộc Sở Y tế. Như vậy, UBND của các địa phương sẽ rất khó khăn trong việc điều phối lực lượng và thực sự đơn vị phụ trách công tác y tế ở địa phương chính là phòng y tế, trong khi phòng y tế chỉ làm chức năng quản lý Nhà nước.

Tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, khơi thông nguồn lực phát triển

Theo đại biểu Nguyễn Thị Mai Phương (Gia Lai), năm 2021 mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng dưới sự lãnh đạo sát sao của Đảng, sự đồng hành từ sớm, từ xa của Quốc hội, sự chỉ đạo, điều hành chủ động, quyết liệt, linh hoạt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, công tác xây dựng thể chế đã đạt được những kết quả tích cực.

Cùng với việc đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ, toàn diện, công tác tổ chức thực thi pháp luật ngày càng được chú trọng. Việc ban hành văn bản quy định chi tiết đã có những chuyển biến tích cực, góp phần đưa luật, pháp lệnh, nghị quyết đi vào cuộc sống.

Bày tỏ đồng tình với mục tiêu năm 2022 đề ra trong Báo cáo của Chính phủ, đại biểu cho rằng cần tiếp tục ưu tiên rà soát, hoàn thiện về thể chế và nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật.

Đại biểu đề nghị Chính phủ tập trung nghiên cứu, xây dựng các văn bản trong bản định hướng chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV theo đúng tiến độ, trong đó có các văn bản pháp luật liên quan đến đến việc chuyển đổi số.

Liên quan đến thể chế, đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận) cho rằng, cần tập trung tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, khơi thông nguồn lực đầu tư phát triển.

Trước hết là cần phải rà soát, tháo gỡ giải quyết những kiến nghị đề xuất của các địa phương, nhất là những địa phương có khó khăn về nguồn lực đầu tư nhưng có tiềm năng, lợi thế, dư địa đặc thù để tạo động lực, thời cơ vươn lên phát triển.

Đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ sớm ban hành các quyết sách để thực hiện đảm bảo Nghị quyết 55-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia. Cần thực hiện đảm bảo giải pháp được quy định tại Nghị quyết 55 là đẩy nhanh tiến độ thực hiện thị trường điện cạnh tranh, có cơ chế hợp đồng mua bán điện trực tiếp giữa nhà sản xuất và khách hàng tiêu thụ, cơ chế đấu thầu đấu giá và đặc biệt là trong các dự án đầu tư năng lượng tái tạo, năng lượng mới; minh bạch giá mua bán điện, có cơ chế khuyến khích, thu hút vốn ngoài nhà nước để đầu tư xây dựng vào hệ thống truyền tải điện quốc gia.

Đẩy mạnh cải cách để không lỡ nhịp với thiên hạ

Theo đại biểu Vũ Tiến Lộc (Hà Nội), để thúc đẩy quá trình tái khởi động và phục hồi nền kinh tế trong hai năm tới, bên cạnh các chính sách về tài khóa, tiền tệ, về an sinh xã hội, chúng ta cần phải áp dụng một giải pháp phi tài chính hay nói khác đi là các cơ chế về các thủ tục đặc thù để thúc đẩy cho sản xuất kinh doanh, đầu tư toàn xã hội.

Theo đó, cần rút gọn các thủ tục quản trị rủi ro, chuyển sang hậu kiểm, hạn chế thanh, kiểm tra, thực hiện chủ yếu trên nền tảng trực tuyến và không ban hành thêm bất cứ một chính sách nào có thể làm phát sinh các thủ tục và chi phí cho người dân và doanh nghiệp trong bối cảnh hiện nay.

Đại biểu cho rằng, biện pháp tiếp máu cho nền kinh tế trong bối cảnh hiện nay chỉ có thể là sự cộng hưởng giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, trong đó chính sách tài khóa phải đóng vai trò chủ đạo.

Đại biểu hoan nghênh chủ trương về việc hình thành quỹ hỗ trợ 2- 3% lãi suất cũng như là việc tăng gấp 10 lần quỹ hỗ trợ lãi suất theo đề xuất của Bộ Tài chính.

Đối với gói đầu tư công, đại biểu đề nghị gói này cần tập trung vào các dự án trọng điểm quốc gia và Quốc hội giám sát chặt chẽ. Phần còn lại đề nghị dành cho bổ sung vào quỹ hỗ trợ lãi suất để hỗ trợ cho nền kinh tế và đề nghị thúc đẩy hình thức đối tác công tư nhà nước.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh, bên cạnh việc triển khai các gói hỗ trợ, nhiệm vụ trọng tâm lúc này vẫn phải là tiếp tục đẩy mạnh các cải cách thể chế, cắt giảm thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia để phát huy được sức mạnh toàn dân để nền kinh tế nước ta không lỡ nhịp với thiên hạ. Chính niềm tin vào những cải cách thể chế mạnh mẽ và thực chất chứ không phải là các gói hỗ trợ về tiền bạc sẽ định hình tương lai của nền kinh tế Việt Nam.

D.T