Độc đáo phiên chợ cầu may đầu xuân “độc nhất vô nhị” ở xứ Thanh

Phiên chợ “độc nhất vô nhị” diễn ra trên một bãi đất trống rộng khoảng 1.000m2, nằm ven chân đê sông Thiều, thuộc địa bàn làng Giang, xã Đông Hoàng. Từ sáng sớm 10/2 (tức mùng 6 tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019), hàng ngàn người dân xứ Thanh của 3 huyện giáp ranh là Đông Sơn, Triệu Sơn và Thiệu Hóa đã nô nức kéo nhau về tham gia phiên chợ. Trong đó, đa phần là nam thanh nữ tú.

Để tạo thuận lợi cho hàng ngàn người đến tham dự phiên chợ này, từ ngày mùng 5 Tết, chính quyền và người dân địa phương cùng nhau gom tre, nứa để bắc một cây cầu tạm qua sông. Sau khi chợ tan, cây cầu này sẽ được dỡ bỏ. Đến năm sau, cầu tạm qua sông tiếp tục được bắc lại trước khi phiên chợ diễn ra.

Chợ Chuộng chỉ họp một phiên duy nhất trong năm. Người dân đến hợp chợ chỉ mua bán với nhau những sản vật có trong vườn nhà như mớ rau, quả táo, quả cà chua… với mục đích cầu may mắn cho gia đình mình trong năm mới. Vì vậy, người bán, kẻ mua tại phiên chợ này không kì kèo về giá cả.

Qua quan sát, PV thấy, món hàng đặc biệt được bày bán chủ yếu tại chợ Chuộng là những quả cà chua chín mọng, đỏ tươi. Người bán thường gom cà chua thành những túi nặng khoảng 1 -2kg để bán cho thanh niên tham gia phiên chợ.

Nam thanh, nữ tú đến với phiên chợ Chuộng thường dùng những quả cà chua chín đỏ ném vào “đối phương” để cầu duyên. Bởi vây, người ném và người bị ném đều tươi cười với nhau trong sự náo nhiệt của phiên chợ.

Tích cũ tương truyền rằng, ngày xưa, có vị một vua trong lần chiến đấu với giặc ngoại xâm bị thất thế. Bị giặc truy sát ráo riết, nhà vua cùng số quân lính ít ỏi còn lại rút đến khu vực xã Đông Hoàng (ngày nay), thì lập tức được nhân dân trong vùng ra sức giúp vua thoát nạn.

Để che mắt quân giặc, người dân tổ chức ngay một phiên chợ, để cải trang cho  vua và binh lính thành người dân buôn bán, còn vũ khí được cất giấu trong những đống rau quả, lều quán. Quân giặc đuổi tới nơi, thấy phiên chợ do người dân dựng lên, cứ tưởng đây là một phiên chợ thật, nên không đề phòng.

Lúc giặc mất cảnh giác, vua đã phát động cuộc phản công. Bằng sự đoàn kết, mưu trí, dũng cảm, quân dân ta đã chiến đấu và chiến thắng kẻ thù. Sau đó, vua đã trọng thưởng cho những người dân nơi đây… Kể từ đó, để tưởng nhớ về sự kiện này, hàng năm, người dân lại tổ chức phiên chợ Chuộng với phần đánh nhau giả như một nét văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, tích thuyết này đến nay vẫn chưa ai kiểm chứng.

Song, nhiều bậc cao niên trong làng Giang cho hay: Từ xa xưa, chợ Chuộng chính là đầu mối mua bán và trao đổi hàng hóa của người dân 3 huyện nói trên. Trải qua thời gian, cùng với những biến đổi về mặt địa lý hành chính, thói quen, tập quán… nên chợ Chuộng đã bị mất đi vai trò “đầu mối giao thương” và người dân địa phương cũng không còn coi nơi đây là điểm buôn bán lý tưởng nữa. Thế nhưng, để giữ lại hình ảnh một chợ Chuộng sầm uất đã hiện hữu trong lịch sử, nên cứ vào mùng 6 tháng Giêng âm lịch hàng năm, người dân vùng này lại tụ tập một phiên duy nhất.

Phiên chợ Chuộng không chỉ đơn thuần là nơi mua bán hàng hóa, mà còn là dịp gặp gỡ, làm quen và ngỏ lời yêu đương giữa nam thanh nữ tú của 3 huyện Đông Sơn, Triệu Sơn và Thiệu Hóa với nhau. Chính vì thế, cứ đến ngày mùng 6 Tết Nguyên đán hằng năm, chợ Chuộng lại thu hút hàng ngàn người tới tham dự. Bởi vậy, từ bao đời nay, người dân xứ Thanh có câu: "Chết bỏ con bỏ cháu, sống không ai bỏ mùng 6 chợ Chuộng".