Đông trùng hạ thảo Ngọc Việt, thảo dược quý của người Việt

TS.Nguyễn Tất Thắng giới thiệu quy trình nuôi cấy nấm Đông trùng hạ thảo Ngọc Việt.

Tên gọi Đông trùng hạ thảo xuất phát từ thực tế quan sát, khi vào mùa đông bào tử nấm thuộc chi Cordyceps lây nhiễm sang ấu trùng của sâu bướm (lúc này nó ở dạng côn trùng - đông trùng), rồi sau đó sinh trưởng và phát triển bằng cách hấp thụ các chất dinh dưỡng từ chính cơ thể ấu trùng; nó giết chết vật chủ, đợi mùa hè mọc ra quả thể nấm trên xác vật chủ ở hình dạng cây nấm - hạ thảo.

Đông trùng hạ thảo tự nhiên chỉ sống ở các vùng núi cao, nơi có khí hậu khắc nghiệt, không khí loãng, độ ẩm không khí cao, có biên độ dao động nhiệt độ giữa ban ngày và ban đêm, giữa các mùa là rất lớn. Loại nấm này chỉ xuất hiện vào mùa hè ở một số cao nguyên có độ cao từ 3.500-5.000m so với mực nước biển như các vùng Tây Tạng, Tứ Xuyên, Cam Túc, Vân Nam (Trung Quốc) với số lượng rất hạn chế.

Năm 2011, với năng lực và lòng say mê khoa học, Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch (Bộ Nông nghiệp và PTNT) bắt đầu nghiên cứu và nuôi trồng Đông trùng hạ thảo trong phòng thí nghiệm (TS. Nguyễn Tất Thắng, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Kiểm tra chất lượng nông sản thực phẩm là người chịu trách nhiệm chính của đề tài). Đến năm 2013, viện đã công bố nghiên cứu thành công quy trình nuôi Đông trùng hạ thảo trong phòng thí nghiệm. Năm 2014, chủng Cordyceps minitaris trên nguồn gốc cơ chất tổng hợp an toàn, sẵn có ở Việt Nam với quy mô công nghiệp mới được hoàn thiện, đánh dấu mốc son đáng nhớ cho ngành công nghệ sinh học nông nghiệp nước nhà; đưa Việt Nam sánh ngang với các cường quốc công nghệ sinh học hàng đầu thế giới như Mỹ, Nhật, Hàn,... Sản phẩm Đông trùng hạ thảo được Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch đặt tên là Đông trùng hạ thảo Ngọc Việt; các sản phẩm của Đông trùng hạ thảo Ngọc Việt đã được các nhà khoa học kiểm chứng, được các cơ quan chức năng công nhận, được Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) xác nhận công bố hợp quy định an toàn thực phẩm.

TS.Nguyễn Tất Thắng cho biết: Giống mẹ Đông trùng hạ thảo được viện mua từ Mỹ, qua quá trình phân lọc đã tuyển chọn ra bộ chủng giống có hàm lượng hoạt chất sinh học cao, ổn định; trong quá trình sản xuất giống, chúng tôi thường xuyên phục tráng, sao cho giống không bị thoái hóa. Hiện nay, Viện đang triển khai nuôi trồng tại phòng nhân tạo (cơ sở 1 ở Ngô Quyền - Hà Nội; cơ sở 2 ở Tam Đảo - Vĩnh Phúc), nơi có đầy đủ các yếu tố về điều kiện sống cho loại “vương dược” sinh trưởng. Đông trùng hạ thảo Ngọc Việt và các sản phẩm chế xuất từ loại vương dược này đã được nhiều tổ chức và cá nhân đón nhận, tin dùng; bước đầu, chúng tôi cũng đã chuyển giao công nghệ cho một số đơn vị nuôi trồng khác, với mong muốn ngày càng có nhiều người dân được tiếp cận với loại thảo dược vô cùng quý này.

“Hiện nay, giá bán Đông trùng hạ thảo Tây Tạng dao động từ 1,6-1,8 tỷ đồng/kg khô, trong khi giá bán Đông trùng hạ thảo nuôi trồng trong nước chỉ có giá trên dưới 100 triệu đồng/kg khô”, TS. Thắng nói.

Với nhiều hoạt chất sinh học có công dụng cao trong việc chăm sóc, bồi bổ sức khỏe cho con người, Đông trùng hạ thảo Ngọc Việt xứng đáng là ngọc quý của người Việt, bởi công nghệ nuôi cấy đã sánh ngang với các nước tiến tiến trên thế giới; điều kỳ diệu, hàm lượng Codycepin và Adenosine (các dược chất quý) lần lượt là 7,39mg/g và 1,94mg/g, cao gấp 2 lần Đông trùng hạ thảo Tây Tạng.

Đơn vị, cá nhân có nhu cầu nuôi trồng loại “vương dược” này, liên hệ:  Trung tâm Nghiên cứu và Kiểm tra chất lượng nông sản thực phẩm; số 4 phố Ngô Quyền, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. ĐT: 0902649299 (TS.Nguyễn Tất Thắng).

Đình Hợi