"Dự kiến tăng trưởng 6,5% chỉ là kỳ vọng"

Sáng 17/10, UB Thường vụ Quốc hội họp tiếp phiên thứ 4, thảo luận về tình hình kinh tế xã hội để chuẩn bị cho kỳ họp thứ 2 của Quốc hội sẽ khai mạc cuối tuần này.

Báo cáo của Chính phủ nêu nhận định, đến thời điểm này, nền kinh tế đất nước đã vượt qua những khó khăn rất lớn trong Quý I và Quý II, lấy lại đà phục hồi và phát triển từ đầu Quý III. Tốc độ tăng trưởng GDP quý III đã đạt 6,4%, cao hơn Quý I (tăng 5,48%) và Quý II tăng (5,78%). Tính chung 9 tháng đầu năm, GDP ước tăng 5,93%, tuy thấp hơn cùng kỳ năm trước (6,63%), nhưng đã cao hơn nhiều hơn so với tốc độ tăng 6 tháng đầu năm (5,52%).

Với các điều kiện ổn định của thị trường thế giới, với sự nỗ lực của các ngành, các cấp và doanh nghiệp, Chính phủ cho rằng, tăng trưởng GDP cả năm có thể đạt khoảng 6,3 - 6,5% (thấp hơn so với chỉ tiêu Quốc hội giao 6,7%).

Cụ thể, tính toán sơ bộ, nếu Quý IV năm nay giữ mức tăng trưởng như Quý III (6,4%) thì cả năm 2016, tăng trưởng chỉ đạt 6,0%. Nếu tăng trưởng tương đương Quý IV năm 2015 là 7% thì cả năm 2016, mức tăng đạt 6,3%. Để tăng trưởng cả năm đạt 6,5%, thì Quý IV phải tăng 7,7%. Đây đã được coi là mốc rất cao, không dễ đạt được.

Còn để đạt mục tiêu kế hoạch đề ra là 6,7%, GDP Quý IV phải tăng 8,3%. Đây được xem là bài toán “bất khả thi”.

Chính phủ nhìn nhận, tốc độ tăng GDP thấp hơn kế hoạch đề ra chủ yếu do hậu quả của rét đậm, rét hại ở các tỉnh miền núi phía Bắc, hạn hán ở miền Trung, Tây Nguyên, hạn hán và xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long, sự cố ô nhiễm môi trường ở 4 tỉnh miền Trung... trong 6 tháng đầu năm đã tác động đến phát triển nông nghiệp, thủy sản.

Bên cạnh đó, sự giảm sản lượng của công nghiệp khai khoáng đã làm giảm tốc độ tăng trưởng chung của nền kinh tế.

Nếu tăng trưởng của 2 ngành nông nghiệp và công nghiệp khai khoáng này 6 tháng đầu năm bằng tốc độ tăng trưởng cùng kỳ năm trước, thì tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2016 có thể đạt 6,84%, cao hơn 6,32% của 6 tháng đầu năm 2015 và tăng trưởng cả năm 2016 sẽ vượt mức kế hoạch đã đề ra (khoảng 6,74%).

Cùng với việc chỉ tiêu tăng trưởng GDP khó về đích, chỉ tiêu tốc độ tăng tổng kim ngạch xuất khẩu cũng sẽ không đạt kế hoạch đề ra (ước thực hiện 6-7% trong khi kế hoạch là 10%).

Thẩm tra vấn đề này, UB Kinh tế của Quốc hội đánh giá, tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) không đạt kế hoạch mà báo cáo của Chính phủ chủ yếu đề cập đến những nguyên nhân khách quan, chưa phân tích rõ về những nguyên nhân chủ quan. Nhìn rộng hơn, sự sụt giảm tăng trưởng của nông nghiệp cho thấy những bất cập của một nền nông nghiệp vẫn còn nhỏ lẻ, thiếu sự liên kết, hiệu quả thấp và phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên.

Chủ nhiệm UB Kinh tế Vũ Hồng Thanh cũng bày tỏ lo ngại, những dự báo về những yếu tố tác động để GDP quý IV tăng cao hơn là vốn đầu tư phấn đấu giải ngân 100% kế hoạch, nông nghiệp tăng trưởng cao hơn, số doanh nghiệp quay lại hoạt động và thành lập mới tăng cao, thu hút vốn FDI tăng và quy luật GDP quý cuối bao giờ cũng tăng cao hơn các quý trước…. thì hầu hết là chưa chắc chắn, chưa được định lượng cụ thể.

Do đó, theo ông Thanh, kết quả ước thực hiện cả năm GDP tăng 6,3-6,5% cũng chỉ là kỳ vọng và sẽ rất khó để đạt được.

Về việc dự báo, điều hành chỉ tiêu lạm phát, Chính phủ báo cáo, năm nay, chỉ số giá tiêu dùng CPI vẫn được kiểm soát ở mức thấp. Tháng 9/2016, CPI tăng 3,14% so với tháng 12/2015, chủ yếu do tăng giá dịch vụ công (trong đó, dịch vụ y tế đóng góp 1,74 % và dịch vụ giáo dục đóng góp 0,7% vào mức tăng chung).

Diễn biến lạm phát trong quý IV năm nay sẽ chủ yếu phụ thuộc vào việc điều chỉnh giá dịch vụ y tế, giáo dục và nhu cầu tiêu dùng tăng lên theo chu kỳ cuối năm. Dự báo, mức lạm phát cả năm dưới 5% do Quốc hội đề ra.

Cơ quan thẩm tra cho rằng, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) dự báo cả năm tăng khoảng 4,5-5%. Nhiều ý kiến đề nghị cần phấn đấu kiểm soát lạm phát dưới 4% các năm đầu kỳ kế hoạch theo Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020. Từ nay đến cuối năm 2016, đề nghị tính toán thời gian, liều lượng điều chỉnh phù hợp đối với giá dịch vụ y tế, giáo dục, giá xăng dầu, điều hành mức tăng trưởng tín dụng phù hợp (kế hoạch là 18%) ... để tránh gây áp lực lên chỉ số CPI.