Hà Nội: Sở TN&MT đề xuất nghiên cứu thí điểm đo kiểm khí thải và hỗ trợ người dân đổi xe máy cũ

Theo ông Lê Tuấn Đinh, Phó giám đốc Sở TN&MT Hà Nội, nếu được triển khai, chương trình sẽ lựa chọn và lắp đặt thiết bị đo kiểm khí thải cho 8 đại lý sửa chữa, bảo dưỡng xe máy trên địa bàn TP Hà Nội để phục vụ cho việc đo lường khí thải của xe máy trên địa bàn 6 quận gồm Hoàn Kiếm, Cầu Giấy, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Hà Đông, Thanh Xuân.

Ngoài ra, TP Hà Nội cũng dự kiến lựa chọn 30 đại lý xe máy trên địa bàn để thí điểm chương trình đăng ký tham gia đổi xe mô tô, xe gắn máy cũ (sản xuất trước năm 2002) với các cơ chế hỗ trợ khác nhau.

Kiến nghị của Sở TN&MT Hà Nội cũng nêu rõ Hiệp hội xe máy Việt Nam là đơn vị chủ động kinh phí đầu tư các thiết bị đo khí thải và lắp đặt 8 trạm đo kiểm khí thải và 30 trạm đổi xe, cùng các cán bộ kỹ thuật để thực hiện hoạt động này. Đơn vị này cũng chủ động kinh phí hỗ trợ dưới dạng hiện vật trị giá 300 nghìn đồng/người để hỗ trợ cho các xe đến kiểm tra khí thải và kinh phí hỗ trợ người muốn đổi xe máy theo chương trình từ 2-4 triệu đồng.

Theo ông Mai Trọng Thái, Chi Cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở TN&MT Hà Nội), TP Hà Nội hiện có hơn 5,7 triệu xe máy (trong đó có khoảng 2,5 triệu xe máy cũ, đăng ký trước năm 2000) và trên 730 ngàn ôtô, chưa kể các phương tiện từ ngoại tỉnh thường xuyên tham gia giao thông trên địa bàn TP.

Khí thải từ các phương tiện này gây ảnh hưởng lớn tới chất lượng môi trường không khí đô thị và là một trong những nguyên nhân gây ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của người dân thủ đô.

Do đó, để từng bước cải thiện chất lượng không khí, giảm phát thải từ các phương tiện giao thông đã cũ nát, ngày 11-8-2020, Sở TN-MT Hà Nội đã trình UBND TP về việc chấp thuận triển khai chương trình "Nghiên cứu thí điểm đo kiểm khí thải và hỗ trợ đổi xe môtô, xe gắn máy cũ đang lưu hành trên địa bàn thành phố".

ĐBQH Trần Thị Quốc Khánh, Uỷ viên thường trực Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội hoàn toàn ủng hộ chủ trương đo kiểm chất lượng không khí của Hà Nội. Tuy nhiên, việc lấy nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước về bảo vệ môi trường để hỗ trợ người dân đổi xe theo đề xuất là không hợp lý.

“Bởi vì nguồn ngân sách ấy còn được chi tiêu cho nhiều việc khác chứ không chỉ có nội dung này”, ĐB Quốc Khánh nói.

Ngoài ra, với mức dự kiến hỗ trợ 2-4 triệu đồng cho người dân đổi xe, ĐB Khánh cho rằng không căn cứ: “Tại sao lại 2-4 triệu mà không phải là từng mức cho từng loại xe? Có những loại xe quá 18 năm mà người dân vẫn dùng tốt thì làm thế nào?”, ĐBQH Trần Thị Quốc Khánh đặt vấn đề.

Theo ghi nhận, nhiều người dân cũng bày tỏ băn khoăn với chủ trương này của Hà Nội. Anh Văn Nam (Ba Vì, Hà Nội), một lái xe công nghệ cho biết, 5 năm trước, khi còn là sinh viên cao đẳng, anh được bố mẹ mua lại chiếc xe Honda Dream (đăng ký từ năm 1993) từ người quen.

“Hai năm trong trường cao đẳng tôi chỉ đi từ nhà đến trường, mỗi ngày chưa đến 10km. Khi ra trường, tôi đi làm, mỗi ngày cũng chạy không quá 15km. Hai năm nay, doanh nghiệp nợ lương, cực chẳng đã tôi đành đi chạy Grab.

Chiếc xe là cần câu cơm của cả gia đình nên tôi cũng thường xuyên bảo dưỡng, thay dầu, sửa chữa ngay nếu có biểu hiện hỏng hóc. Hơn nữa, xe được nhập nguyên chiếc từ Thái Lan nên dù sử dụng nhiều năm nhưng máy móc vẫn rất tốt.

Nếu theo đề xuất mà Hà Nội vừa đưa ra thì xe của tôi trong diện phải thu hồi. Mức hỗ trợ cao nhất cũng chỉ 4 triệu đồng. Với 4 triệu này tôi biết mua xe gì để kiếm kế sinh nhai?”, anh Nam chia sẻ.

Cùng quan điểm với anh Nam, anh Chiến (quê Nam Định, lái xe ôm tại phố Đào Tấn) cũng rất lo ngại bởi chỉ những lao động nghèo mới sử dụng xe máy cũ: “Giờ Thành phố thu hồi và hỗ trợ 2- 4 triệu đồng thì tôi không biết xoay sở ra sao?”.

Anh Chiến chia sẻ thêm, bạn anh có chiếc xe Honda Dream cũng đã đăng ký 20 năm, mới đây có người hỏi mua 20 triệu đồng anh ấy chưa bán. Nếu TP áp dụng quy định này, bán không được giá mà mang đi "đổi" với giá 4 triệu đồng, chắc chắn anh ấy sẽ không chấp nhận.