Hà Nội và bài toán ô nhiễm không khí

Chất lượng không khí trong ngày đang xấu đi

Chiều 3/8, Chi cục Bảo vệ Môi trường (Sở Tài nguyên & Môi trường Hà Nội) công bố chỉ số chất lượng không khí đo được tại 10 trạm quan trắc trên địa bàn Thủ đô từ 15h ngày 3/8 đến 14h ngày 4/8.

Cụ thể các trạm: Trung Yên 3: 79 (Trung bình); Minh Khai - Bắc Từ Liêm: 103 (Kém); Hoàn Kiếm: 66 (Trung bình); Hàng Đậu: 87 (Trung bình); Kim Liên: 57 (Trung bình); Thành Công: 77 (Trung bình); Tân Mai: 58 (Trung bình); Mỹ Đình: 68 (Trung bình); Phạm Văn Đồng: 94 (Trung bình); Tây Mỗ: 65 (Trung bình). 

 
Như vậy, sau 1 ngày (3/8) chất lượng không khí được cải thiện, đến hôm nay chất lượng không khí tại các điểm quan trắc xấu đi thấy rõ khí có cả 10/10 chỉ số AQI tăng. Mức tăng cao nhất vẫn thuộc về các điểm quan trắc giao thông, Minh Khai từ 69 lên 103 (kém); Phạm Văn Đồng từ 78 lên 94; Hàng Đậu từ 68 lên 87... Đặc biệt, không có khu vực nào chất lượng không khí đạt mức tốt.

Trong khi đó tại các khu dân cư, chỉ số AQI dao động từ 57 - 68, ở mức trung bình.

Theo bảng quy đổi giá trị AQI, chỉ số chất lượng không khí ở mức tốt, các chuyên gia đánh giá không ảnh hưởng đến sức khỏe; mức trung bình khuyến cáo nhóm nhạy cảm (trẻ em, người già và những người mắc bệnh hô hấp) nên hạn chế thời gian ở ngoài; mức kém, nhóm nhạy cảm cần hạn chế thời gian ở ngoài; mức xấu, nhóm nhạy cảm tránh ra ngoài, những người khác hạn chế ở ngoài; mức nguy hại, khuyến cáo mọi người nên ở trong nhà.

Nguyên nhân chính gây ô nhiễm là phương tiện giao thông

Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội nhận định, nguồn gây ô nhiễm môi trường không khí rất đa dạng, trong đó GTVT vẫn được đánh giá là nguồn gây ô nhiễm nhiều nhất đối với không khí.

Theo thống kê, tính đến hết năm 2017, trên địa bàn TP. Hà Nội có khoảng 4,1 triệu phương tiện, trong đó 368 nghìn ô tô và khoảng 3,8 triệu xe máy, chưa kể khoảng 50 nghìn phương tiện giao thông vãng lai; hơn 01 nghìn xe buýt..

Ước tính, tốc độ gia tăng phương tiện giao thông cá nhân của Hà Nội vào khoảng 15%/năm. Thế nhưng, tỷ lệ quỹ đất dành cho giao thông quá ít, chỉ chiếm từ 7 - 8% đất xây dựng đô thị, trong khi đó mức yêu cầu hợp lý cho một đô thị hiện đại từ 20 - 26%.

Với mật độ phương tiện giao thông dày đặc như hiện nay, nhất là tình trạng phương tiện chất lượng kém vẫn đang lưu hành dẫn đến lượng khí thải gây ô nhiễm không khí có xu hướng gia tăng. Bên cạnh đó, trong quá trình xây dựng hạ tầng kỹ thuật giao thông cũng gây ô nhiễm không khí đáng kể do hoạt động của máy móc thi công, phương tiện vận chuyển phát sinh chất khí độc hại và tiếng ồn.

Ngoài ra, Hà Nội có 1.350 làng nghề, trong đó 286 làng nghề được Thành phố cấp Bằng công nhận làng nghề. Qua quan trắc, chất lượng môi trường không khí tại các khu công nghiệp đã bị ô nhiễm bởi bụi và đặc biệt là khí benzen từ hoạt động sản xuất công nghiệp.

Nguyên nhân là do các khu công nghiệp trước đây không được quy hoạch đồng bộ, tách rời mà nằm xen kẽ trong các khu vực dân cư và gần các trục đường giao thông. Các thiết bị máy móc lạc hậu và thiếu hệ thống xử lý khí thải cũng dẫn đến bụi, benzen, SO2 có giá trị vượt QCVN.

Nhiều giải pháp đẩy lùi ô nhiễm không khí

Nhằm giảm thiểu ô nhiễm bụi, bảo đảm môi trường xanh - sạch - đẹp, đi đôi với công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng, thời gian qua lực lượng chức năng của Hà Nội đã tăng cường giám sát việc chống bụi ngay tại các công trường xây dựng, các bãi khai thác, trung chuyển cát, sỏi; các phương tiện vận chuyển vật liệu và phế thải xây dựng bắt buộc phải được che chắn kín khi tham gia giao thông; kiểm soát chặt chẽ về các biện pháp bảo vệ môi trường, giảm bụi đối với tất cả các công trường thi công xây dựng các công trình ở khu vực nội thành.

Bên cạnh đó, Thành phố đã có sự quản lý thống nhất việc sửa chữa, cải tạo đường sá và các hệ thống công trình ngầm ở mỗi đường phố; có biện pháp mạnh với các công trình vi phạm quy định về bảo vệ môi trường. Đặc biệt, các quận, huyện, thị xã đã bố trí và công bố công khai các điểm tập kết để trung chuyển đất thải, phế thải xây dựng trên địa bàn; xử lý nghiêm đối với các trường hợp đổ đất thải, phế thải không đúng nơi quy định, làm rơi đất, phế thải trên đường; xây dựng trạm rửa xe tại khu vực bãi trung chuyển, khai thác cát, sỏi, vật liệu xây dựng và trên một số tuyến đường cửa ngõ vào trung tâm Thành phố; tăng cường phun nước và rửa đường vào các ngày nắng hanh khô, quét dọn và giữ gìn vệ sinh, đảm bảo đường phố luôn luôn sạch sẽ...

Song song với đó, Thành phố thực hiện trồng mới hàng loạt tuyến đường cây xanh. Thành phố xác định, ngoài chức năng điều hòa không khí, giảm thiểu hiệu ứng khí nhà kính thì hệ thống cây xanh được kỳ vọng làm tăng thẩm mỹ cảnh quan, tạo ra sự phong phú về hình khối, màu sắc.

Đồng thời, tại Đề án “Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm UTGT và ô nhiễm môi trường trên địa bàn TP. Hà Nội giai đoạn 2017 - 2020, tầm nhìn 2030”, Thành phố cũng đã giao Sở GTVT TP.

Hà Nội phối hợp với Công an thành phố và UBND các địa phương tổ chức phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thống vận tải hành khách công cộng, tiến tới dừng hoạt động xe máy trên địa bàn các quận vào năm 2030.