Kinh tế nông thôn
Kinh tế nông thôn
Thứ sáu, ngày 29 tháng 3 năm 2024  
Thứ sáu, ngày 23 tháng 8 năm 2019 | 9:15

Máy cuộn rơm, giải pháp lợi ích kép

Thời gian qua, dù đã được khuyến cáo, tuyên truyền tác hại của việc đốt rơm rạ trên đồng ruộng, nhưng tình trạng này vẫn tiếp diễn ở nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên-Huế sau mỗi vụ thu hoạch lúa.

Giải pháp sử dụng máy cuộn rơm đang được một số địa phương áp dụng, là giải pháp tối ưu giúp giải quyết được bài toán xử lý nguồn rơm rạ sau thu hoạch góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng rơm rạ, nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất lúa, cũng như góp phần đáng kể vào việc hạ giá thành sản phẩm chế biến và bảo vệ môi trường…

3.jpg
Do đặc thù sản xuất nông nghiệp, thời gian chuyển vụ nhanh, nên muốn nhanh gọn, thuận tiện, phần nhiều bà con nông dân đã chọn cách đốt rơm rạ tại đồng.

 

Chỉ tuyên truyền là chưa đủ

Đi qua các cánh đồng lúa, khói bay mù trời, điều này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường, giao thông mà còn tác động xấu đến hiệu quả sản xuất trong những vụ tới. Theo các chuyên gia, việc đốt rơm rạ ngay tại đồng ruộng sẽ phá vỡ vi sinh vật có lợi, chất dinh dưỡng, làm đất đai ngày càng thoái hoá, mất cân bằng hệ sinh thái đồng ruộng.

Vụ lúa đông xuân vừa  qua, huyện Phong Điền canh tác 5.140ha lúa.  Ngành nông nghiệp khuyến cáo, vận động người dân sử dụng nấm trichoderma kết hợp các biện pháp kỹ thuật để xử lý rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp sau thu hoạch.

Ông Trịnh Đức Hiệp, Phó trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Phong Điền, cho biết, để hạn chế việc đốt rơm rạ trên đồng, ngành, chính quyền địa phương khuyến cáo người dân áp dụng các biện pháp xử lý rơm rạ khoa học, hợp lý như dùng chế phẩm phân hủy rơm rạ, thu gom rơm để làm thức ăn cho gia súc, ủ phân hoặc làm nguyên liệu trồng nấm... Tuy nhiên,  do đặc thù sản xuất nông nghiệp, thời gian chuyển vụ nhanh, nên muốn nhanh gọn, thuận tiện, phần nhiều bà con nông dân đã chọn cách đốt rơm rạ tại đồng.

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Thừa Thiên-Huế cho hay, nếu chỉ dừng ở việc phát văn bản khuyến cáo, hướng dẫn về các HTX nông nghiệp, người dân không thôi vẫn chưa đủ và rất khó khả thi. Vì vậy, cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, kết hợp áp dụng các biện pháp canh tác tổng hợp xử lý rơm rạ sau thu hoạch.

2.jpg
Thu hoạch nấm sò được làm từ các nguyên liệu như rơm, rạ, mùn cưa,...

 

Giải pháp làm lợi sản xuất và môi trường

Từ năm 2017, Trung tâm Khuyến nông và Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Thừa Thiên - Huế triển khai thực hiện mô hình “Ứng dụng các biện pháp canh tác tổng hợp để xử lý rơm rạ sau thu hoạch”; trong đó áp dụng kỹ thuật sử dụng chế phẩm xử lý rơm rạ với hoạt chất chính là nấm trichoderma.

Bà Trần Thị Diệu Minh, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Phong Điền, chia sẻ, do tập quán sản xuất, việc sử dụng chế phẩm xử lý rơm rạ đòi hỏi thực hiện nhiều khâu phức tạp như sau khi gặt xong phải đưa nước vào ruộng, cho máy lồng đều, cày vùi rơm rạ, đánh đất...

Trong năm đầu, mô hình triển khai tại 4 điểm với hơn 20ha ở các xã Vinh Thái, Phú Thanh (Phú Vang), Thủy Châu (TX. Hương Thủy), Phong Bình (Phong Điền); năm 2018 nhân rộng lên 11 điểm với diện tích sử dụng chế phẩm khoảng 600ha; năm 2019, đơn vị tiếp tục duy trì và nhân rộng mô hình. Mặc dù tốn công, chi phí sử dụng chế phẩm từ 35-40 nghìn đồng/sào (1 sào Trung Bộ = 500m2), nhưng bù lại cung cấp một nguồn phân hữu cơ cho đất, giảm chi phí sản xuất, tỷ lệ lúa chết lúc mới gieo do ngộ độc hữu cơ, rơm rạ chưa phân hủy ít hơn, cho năng suất cao hơn từ 2- 4 tạ/ha, giảm thiểu ô nhiễm môi trường...

Qua đó thấy, đây là giải pháp mang tính kỹ thuật nhằm hướng đến hạn chế việc đốt rơm rạ, khắc phục bất lợi trong sản xuất. Trong đó, giải pháp này cần kết hợp với nhiều giải pháp kỹ thuật khác như cày bừa sớm, bón vôi... để tăng hiệu lực chế phẩm.

Vụ thu hoạch lúa đông xuân 2018-2019, HTX Nông nghiệp An Lỗ, xã Phong Hiền (huyện Phong Điền) đã đưa vào sử dụng máy cuộn rơm nên đã hạn chế được tình trạng đốt rơm rạ trên đồng sau thu hoạch vụ đông xuân 2018-2019.

Ông Nguyễn Văn Ba, Giám đốc HTX Nông nghiệp An Lỗ thông tin, bình quân 1 sào lúa thu được khoảng 10-12 cuộn rơm (đường kính 80cm). Do mới làm vụ đầu tiên, nên đầu ra của rơm cuộn tạm thời chỉ đủ phục vụ cho một số hộ dân địa phương cho trâu, bò ăn, trồng nấm, với giá 20 nghìn đồng/cuộn, trong đó đã tính lợi nhuận sau khi trừ khấu hao tài sản, chi phí dịch vụ...

Những đơn đặt hàng của nhiều hộ dân trong xã bị “khất” sẽ được HTX cung ứng trong những vụ tới. Hiện, HTX đang quảng bá nguồn rơm hữu cơ từ 22ha lúa hữu cơ của HTX để trồng nấm hữu cơ, xây dựng chuỗi thương hiệu hữu cơ khép kín.   

Giải pháp trang bị máy cuộn rơm đang được một số địa phương cân nhắc, tính toán hỗ trợ một phần kinh phí cho các HTX để giải quyết tình trạng rơm rạ tồn dư, bị đốt bỏ.

 

Võ Tứ
Ý kiến bạn đọc
Top