Nuôi vẹm cháy bằng lốp xe ở đầm Ô Loan: Thảm họa cho danh thắng quốc gia!

Người dân đóng bè, cắm cọc để nuôi vẹm cháy trên đầm Ô Loan.

Lợi nhuận cao nhưng phá vỡ cảnh quan

Dọc con đường quanh đầm Ô Loan, đâu đâu cũng dễ dàng bắt gặp trên mặt nước rộng mênh mông của đầm có hàng chục ngàn cọc tre, bè, phao xốp lô nhô, người dân còn tập kết hàng đống lốp xe máy để chuẩn bị cho vụ nuôi vẹm cháy mới.

Tiếp chuyện với chúng tôi, người đàn ông trạc 50 tuổi ở khu vực đầm Ô Loan vừa kéo hàng trăm lốp xe phủ kín vẹm tươi lên ghe vừa nói: “Vài năm trước, nghề này năm được năm mất, nhưng năm nay có kiểu mới: nuôi vẹm cháy bằng lốp xe nên sản lượng tăng đáng kể. Vì vậy, giá thành của vẹm cháy cũng trở nên vô cùng cạnh tranh. Nếu trước kia vẹm cháy có giá 7.000 - 10.000 đồng/kg thì nay chỉ còn 5.000 đồng/kg. Với giá  khá thấp như vậy, thương lái từ khắp nơi tìm đến đây thu mua, cung cấp cho các hồ nuôi tôm hùm”.

Khi hỏi phương thức nuôi vẹm bằng lốp xe cũ, người dân nơi đây cho biết , chỉ cần  thả bè nổi hoặc đóng cọc chìm. Nếu thả bè nổi thì kết thân tre thành bè có diện tích 8x8m rồi dùng phao xốp làm nổi bè. Dưới các thân tre này, dùng dây cột giữ khoảng 500 lốp xe/bè, thả chìm dưới mặt nước đầm Ô Loan. Còn với cách đóng cọc chìm, chỉ cần cột lốp xe quanh cọc tre rồi đóng chìm dưới nước, chờ cho vẹm cháy bám vào. Chỉ sau 3 tháng, người nuôi kéo lốp xe lên thu hoạch vẹm cháy. Từ khi chuyển sang nuôi vẹm cháy bằng lốp xe, nếu thuận lợi có thể thu hoạch 2 tấn/bè, thu lãicả chục triệu đồng. Lợi nhuận cao, không tốn công chăm sóc, không tốn tiền mua con giống, thức ăn nên từ vài hộ nuôi ban đầu, đến nay, trên khoảng 2km chiều dài ven đầm từ cầu Long Phú đến Mơm Giăng, có gần 30 hộ nuôi vẹm cháy.

Tuy nhiên, vì việc nuôi vẹm cháy bằng lốp xe cũ phát triển ồ ạt nên xảy ra nhiều hệ lụy không đáng có. Đầu tiên là phá vỡ cảnh quan danh thắng quốc gia Đầm Ô Loan khi mặt nước ven đầm bị lấn chiếm và cọc tre, bè tre giăng đầy trên mặt đầm. Thứ nữa, việc người nuôi vẹm cháy cắm cọc tre lộn xộn khiến ghe, sõng của người dân địa phương lưu thông khó khăn, và đặc biệt là môi trường nước ở khu vực đầm Ô Loan - nơi có các hộ nuôi loại hải sản này đang bị ô nhiễm nghiêm trọng. Trong quá trình nuôi, các lốp xe bị mục rữa, phân hủy, chìm xuống đáy đầm, tạo thành một lớp bùn đen kịt, bốc mùi hôi thối. Ở những nơi này, không có bất cứ loài thủy hải sản nào có thể sinh trưởng, phát triển được.

Xung quanh đầm Ô Loan có hàng đống lốp xe cũ.

Kiên quyết tháo dỡ

Theo ông Tiếu Văn Cừ, Chủ tịch UBND xã An Cư, đầu năm 2016, khi nhận thấy hậu quả của việc nuôi vẹm cháy bằng lốp xe, xã đã yêu cầu người dân tự tháo dỡ nhưng vì lợi nhuận cao, một số người không chấp hành, một số người khác thấy vậy cũng đầu tư nuôi. Mới đây, nhận được đơn kiến nghị của người dân, xã đã tổ chức cuộc họp có lãnh đạo huyện và người dân tham dự, kiên quyết yêu cầu chấm dứt hoạt động tự phát này. Trong đó, xã yêu cầu các hộ dùng bè, dùng cọc cắm giữa đầm để nuôi vẹm cháy và các hộ dùng bè, dùng cọc cắm nuôi quá gần trước những hàng chấn của dân phải tự tháo dỡ và dời bè cách hàng chấn ít nhất 50m; thời gian thực hiện trước ngày 20/7/2016. Đối với các hộ còn lại, xã thống nhất cho phép gia hạn đến hết ngày 12/8/2016. Sau thời gian nêu trên, nếu hộ nào cố tình không tháo dỡ, trả lại mặt nước như hiện trạng ban đầu thì UBND xã tổ chức cưỡng chế, mọi chi phí cưỡng chế hộ gia đình chịu trách nhiệm chi trả.

“UBND xã An Cư đã thành lập tổ công tác, tiến hành kiểm tra, rà soát và xử lý việc nuôi vẹm cháy tự phát theo quy định. Xã cũng nghiêm cấm người dân không được tự ý lấn chiếm mặt nước đầm Ô Loan để nuôi vẹm cháy với bất cứ hình thức nào kể từ năm 2017”, ông Cừ nói.

Anh Thi – LH