Việc cần làm ngay của bộ máy hành chính là "tinh giản cấp phó"

Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định trình bày trước Quốc hội

Hiện, có 16 bộ, cơ quan ngang bộ duy trì phòng trong vụ, tổng số phòng là 320. Trong đó, nhiều vụ có nhiều phòng, như ở Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Ngoại giao, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và PTNT có từ 5-7 phòng/vụ.

Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định trình bày trước Quốc hội, tổ chức bộ máy bên trong bộ, cơ quan ngang bộ cơ bản thực hiện đúng quy định của pháp luật, tuy nhiên còn nhiều đầu mối. Vào cuối năm 2016, có đến 198 đơn vị có tư cách pháp nhân, số đơn vị hành chính trực thuộc tăng từ 418 lên 446 đơn vị, dẫn đến tăng biên chế, tăng số người giữ chức vụ lãnh đạo, tăng tầng nấc trung gian.

Ở cấp địa phương thì thôn, tổ dân phố đang có xu hướng chuyển từ tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư trở thành một cấp quản lý ở địa phương với cơ cấu tổ chức nhiều bộ phận, không khác nhiều so với ở cấp xã. Nhiều công việc của cấp xã giải quyết phải thông qua thôn, tổ dân phố. Ở một số nơi, chính quyền cơ sở còn quan liêu, xa dân, chưa hoàn thành nhiệm vụ, khi xảy ra tình huống phức tạp đều phải do cấp trên xử lý, giải quyết.

Vẫn còn 11 địa phương sử dụng vượt quá số biên chế được giao. Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tuy đã được nâng lên một bước nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, cơ cấu chưa hợp lý. Việc sử dụng lao động hợp đồng làm chuyên môn không đúng quy định vẫn diễn ra khá phổ biến.

Đại biểu Phùng Đức Tiến cho rằng, chất lượng đội ngũ làm việc trong bộ máy hành chính chưa đáp ứng được yêu cầu. Với hơn 2 triệu cán bộ công chức, viên chức trong số 8 triệu người ăn lương, hằng năm ngân sách phải chi lượng tiền lớn để trả lương nhưng hiệu quả làm việc chưa cao. 

Ngoài ra, đại biểu Tiến, tinh giản biên chế cũng không đạt mục tiêu. Năm 2016 tổng biên chế tăng gần 4,8% so với 2011, bình quân mỗi năm tăng gần 1% mỗi năm.

Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an Nghệ An

Theo Giám đốc Công an Nghệ An, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu: “Đoàn giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước (giai đoạn 2011-2016) nhiều lần đề cập đến tình trạng "bộ máy bên trong các bộ ngành nhiều tầng nấc trung gian; tình trạng bộ trong bộ"; đồng thời đề xuất "giảm cấp trung gian". Tuy nhiên, cấp trung gian là cấp nào thì báo cáo của Đoàn giám sát chưa làm rõ.

Tôi cố gắng tìm hiểu xem Tổng cục có phải cấp trung gian không? Thấy rằng, hiện 17/22 bộ ngành có hơn 40 tổng cục. Các bộ ngành không có tổng cục là Bộ Xây dựng, Bộ Thông tin Truyền thông, Bộ Giáo dục Đào tạo, Uỷ ban Dân tộc, và các cơ quan này vẫn hoạt động bình thường. Đã đến lúc Quốc hội cần chỉ rõ cấp trung gian ở đây chính là Tổng cục, cục, vụ, chi cục, rồi trong bộ máy các đơn vị này lại có văn phòng cấp cục, vụ... Đây là việc làm khó, nhạy cảm, khó cào bằng vì mỗi cơ quan có đặc điểm riêng nhưng không thể để nhiều như hiện nay”.

Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình Nguyễn Ngọc Phương cho rằng, tình trạng hình thành một số chức danh không có trong quy định như "hàm vụ trưởng", "hàm vụ phó", hoặc là quy định các bộ không có quá 4 thứ trưởng nhưng thực tế đều nhiều hơn, có bộ đến 9 thứ trưởng...

“Trung ương làm được, tỉnh làm được, tỉnh này làm được thì tỉnh kia làm được; tỉnh làm được thì xã, phường, huyện làm được… từ đó cấp phó tăng nhanh, không chỉ trong cơ quan Nhà nước, mà còn cơ quan Đảng, đoàn thể. Thực tế có phòng ban chỉ toàn lãnh đạo mà không có nhân viên, nhưng thời gian dài không ai bị nhắc nhở, phê bình”, đại biểu Phương nêu thực tế và đề nghị việc cần làm ngay của bộ máy hành chính là "tinh giản cấp phó".

D.T