Ngày 03/4/2023, Chính phủ ban hành Nghị định số 10/2023/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai.
Theo đó, bổ sung trường hợp căn hộ khách sạn, căn hộ du lịch nghỉ dưỡng (condotel), văn phòng lưu trú (officetel), biệt thự du lịch nghỉ dưỡng nếu đủ điều kiện sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu (sổ đỏ).
Nhiều điểm mới
Nghị định số 10/2023/NĐ-CP do Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà ký ban hành, có hiệu lực từ ngày 20/5/2023, đã sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung tại Nghị định 43/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai.
Nghị định 10/2023 bổ sung trường hợp được chứng nhận quyền sở hữu đối với công trình xây dựng không phải là nhà ở với quy định mới về cấp Giấy chứng nhận sở hữu căn hộ khách sạn, căn hộ nghỉ dưỡng tại Điều 32 Nghị định 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ.
Cụ thể, đối với công trình xây dựng có sử dụng vào mục đích lưu trú du lịch theo quy định của pháp luật về du lịch trên đất thương mại, dịch vụ nếu đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về xây dựng, pháp luật về kinh doanh bất động sản thì được chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng gắn liền với đất theo mục đích sử dụng đất thương mại, dịch vụ. Thời hạn sử dụng đất theo quy định tại khoản 3, Điều 126, khoản 1, Điều 128 của Luật Đất đai năm 2013. Chủ sở hữu công trình xây dựng chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật về xây dựng, pháp luật về kinh doanh bất động sản.
Việc chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng quy định tại khoản này được thực hiện theo quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4, Điều 32, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP. Việc thể hiện thông tin về thửa đất trên Giấy chứng nhận phải đúng mục đích và thời hạn sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
Như vậy, từ ngày 20/5/2023, căn hộ condotel, officetel nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật thì sẽ được cấp Giấy chứng nhận (sổ đỏ).
Loại hình căn hộ Condotel, Officetel sẽ được cấp “sổ đỏ” nếu thoả những điều kiện theo Nghị định số 10/2023/NĐ-CP vừa được chính phủ ban hành và sẽ có hiệu lực từ ngày 20/5 tới đây.
Gỡ “nút thắt” pháp lý
Ngoài nội dung nổi bật về cấp “sổ đỏ” cho condotel và officetel, Nghị định số 10/2023 còn bổ sung nhiều quy định khác, đơn cử như: Thu hồi đất đối với trường hợp chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư; Đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất…
Cụ thể, việc thu hồi đất đối với trường hợp chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư (Điều 15b), trừ trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại khoản 1, Điều 64 và khoản 1, Điều 65 của Luật Đất đai, được thực hiện theo quy định sau:
Đối với trường hợp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê thì xử lý thu hồi đất, chủ đầu tư được tiếp tục sử dụng đất 24 tháng kể từ ngày dự án đầu tư bị chấm dứt hoạt động theo quy định của pháp luật về đầu tư.
Trong thời gian 24 tháng kể từ ngày dự án đầu tư bị chấm dứt hoạt động theo quy định, chủ đầu tư được thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, bán tài sản hợp pháp gắn liền với đất cho nhà đầu tư khác theo quy định của pháp luật. Khi hết thời hạn 24 tháng được gia hạn tiến độ sử dụng đất mà chủ đầu tư không thực hiện được việc chuyển quyền sử dụng đất, bán tài sản hợp pháp của mình gắn liền với đất cho nhà đầu tư khác thì Nhà nước thu hồi đất không bồi thường về đất, tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp bất khả kháng quy định tại khoản 1, Điều 15 của Nghị định này.
Đối với trường hợp được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hàng năm thì xử lý thu hồi đất theo quy định sau: Chủ đầu tư được tiếp tục sử dụng đất 24 tháng kể từ ngày dự án đầu tư bị chấm dứt hoạt động theo quy định của pháp luật về đầu tư. Trong thời hạn 24 tháng kể từ ngày dự án đầu tư bị chấm dứt hoạt động theo quy định, chủ đầu tư được thực hiện bán tài sản hợp pháp gắn liền với đất cho nhà đầu tư khác theo quy định của pháp luật. Nhà nước thu hồi đất của người bán tài sản gắn liền với đất thuê để cho người mua tài sản sử dụng đất thuê.
Khi hết thời hạn 24 tháng được gia hạn tiến độ sử dụng đất mà chủ đầu tư không thực hiện được việc bán tài sản hợp pháp của mình gắn liền với đất cho nhà đầu tư khác thì Nhà nước thu hồi đất, không bồi thường về đất, tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp bất khả kháng quy định tại khoản 1, Điều 15 của Nghị định này.
Liên quan đến việc đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất tại Điều 17a, tổ chức tham gia đấu giá quyền sử dụng đất phải có đủ các điều kiện như: Thuộc đối tượng được Nhà nước giao đất, cho thuê đất theo quy định tại Điều 55 và Điều 56 của Luật Đất đai. Trường hợp đấu giá một thửa đất hoặc một dự án gồm một hoặc nhiều thửa đất mà có hai (02) công ty trở lên có sở hữu chéo lẫn nhau theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp thì chỉ được một công ty tham gia đấu giá quyền sử dụng đất trên.
Condotel (căn hộ khách sạn) là sự kết hợp giữa mô hình căn hộ chung cư (condominium) và phòng khách sạn (hotel), được thiết kế với đầy đủ các phòng chức năng như 1 căn hộ hoàn chỉnh, ngoài ra còn được bổ sung thêm những dịch vụ tiện ích của 1 khách sạn. Officetel là loại hình căn hộ được kết hợp giữa office (văn phòng) và hotel (khách sạn). Đúng như tên gọi, Officetel vừa là nơi để làm việc, vừa là nơi để ở. |
Mặt khác, đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 3, Điều 58 của Luật Đất đai, khoản 2 và khoản 3, Điều 14 của Nghị định này. Đồng thời, phải nộp tiền đặt trước bằng 20% tổng giá trị thửa đất, khu đất tính theo giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất. Không thuộc đối tượng bị cấm tham gia đấu giá theo quy định của pháp luật và đáp ứng điều kiện quy định của pháp luật về nhà ở và pháp luật về kinh doanh bất động sản đối với trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở, dự án kinh doanh bất động sản khác.
Đối với đất đưa ra đấu giá quyền sử dụng đất phải đáp ứng được quy định tại khoản 1, Điều 119, Luật Đất đai. Đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất và việc đấu giá quyền sử dụng đất thực hiện đối với từng thửa đất. Mặt khác, đã có quy hoạch chi tiết 1/500 được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt đối với đất thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở.
Kể từ thời điểm công bố kết quả trúng đấu giá thì khoản tiền đặt trước và tiền lãi (nếu có) được chuyển thành tiền đặt cọc để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất. Trường hợp người trúng đấu giá không nộp tiền hoặc không nộp đủ tiền trúng đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định tại điểm d, khoản 5, Điều 68 Nghị định này thì người trúng đấu giá không được nhận lại tiền đặt cọc. Đối với trường hợp người trúng đấu giá đã nộp nhiều hơn khoản tiền đặt cọc thì được Nhà nước hoàn trả số tiền chênh lệch nhiều hơn so với số tiền đặt cọc theo quy định.
Trên thực tế, việc triển khai cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với các công trình nêu trên gặp nhiều khó khăn tại các địa phương. Có địa phương chưa triển khai thực hiện được việc này hoặc có địa phương đã triển khai thực hiện được nhưng không phù hợp với quy định của pháp luật (như xác định loại đất là đất ở hoặc đất ở không hình thành đơn vị ở với thời hạn sử dụng lâu dài), dẫn đến ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của chủ đầu tư cũng như của người nhận chuyển nhượng quyền sở hữu.
Theo đánh giá của giới chuyên gia, Nghị định số 10/2023/NĐ-CP sẽ tháo gỡ được nút thắt “pháp lý” cho doanh nghiệp và người mua condotel, officetel, biệt thự du lịch nghỉ dưỡng và những công trình khác phục vụ lưu trú, du lịch trên đất thương mại, dịch vụ.
Được biết, sau giai đoạn phát triển mạnh mẽ (2016 - 2018), condotel và officetel bỗng rơi vào trầm lắng do không cấp được sổ đỏ. Đây là lý do khiến nhà đầu tư rời bỏ khỏi phân khúc này khiến giá căn hộ giảm mạnh, cùng theo đó thị trường “bất động” trong nhiều năm qua.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy khẳng định, dù thực hiện theo Luật Đất đai hay theo cơ chế thí điểm của Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất, tất cả các dự án đó đều phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm việc giữ ổn định 3,5 triệu ha đất lúa, bảo đảm độ che phủ rừng...
Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản sẽ hiệu lực từ ngày 1/8, sớm 5 tháng so với thời điểm đã được Quốc hội quyết định trước đó (1/1/2025), sẽ giúp khơi thông nguồn lực đất đai, tạo điều kiện cho nền kinh tế đất nước phát triển và đảm bảo các chính sách an sinh xã hội cho người dân.